De Hooge Hoeve van Dreischor
BUITEN 17
WOENSDAG 13 FEBRUARI 2013
door Gerard Smallegange
Er zijn zo van die plaatsen in Zeeland
waar je graag komt, iedere keer
weer. In Veere (buiten het toeristen
seizoen), in Hulst en Sluis (als het niet te
druk is), in Nisse waar ik woon, en ook
in Dreischor op Schouwen. Dat ringdorp
in het noordoosten van Schouwen is zo
mooi - een grote cirkel met huizen en
een gracht om de kerk gegroepeerd - dat
het mij altijd een plezierig gevoel geeft
als ik van de Zuiddijk afsla en dan via de
Bogerdweg de cirkel van Dreischor bena
der. Eerst zie je aan de buitenkant van de
cirkel het vierkante herenhuis dat in de
plaats van de Windenburg, het oude kas
teel, kwam. Dan piep je via een wirwar
van oude geteerde vlasschuurtjes met
prachtige makelaars de intieme binnen
ste cirkel in, met z'n imposante kerk, en
z'n ring pittoreske huizen aan de gracht.
Dreischor is een soort eilandje in Schou
wen, zo ervaar ik het. Eeuwenlang was
het ook echt een eiland, met Grevelingen
in het noorden, het Dijkwater in het oos
ten en het zuiden, en de Sunnemaire
(vandaar het dorp Zonnemaire) in het
westen. De herkomst van de naam van
Dreischor is al lang een betwist punt:
gaat het om drie stukken schor, om brak
ke weiden ('dries'), of om 'skir' (district)?
Hoe het ook zij, het wapen bestaat uit
drie stukken grond of schor met op alle
drie een schaap. Zeeuwser kan niet. Al
voor 1300 was het dorp een ambacht, een
hoge heerlijkheid, waar recht gesproken
werd, tot de doodstraf aan toe.
Aan de zuidkant van de buitenste ring
die helemaal omzoomd is door geboom
te, staat net buiten de bebouwing een
hoeve op ëen verhoogde plaats - mis
schien wel een oude stelle, schuilplaats
voor schapen. De huidige boerderij die
dateert van 1764 is zeker niet de eerste
hoeve hier ter plekke; die moet minstens
twee voorgangers hebben gehad (over ge
laagdheid gesproken!). Een hoge plaats in
het vlakke polderland kwam altijd als
eerst voor bebouwing in aanmerking.
Wellicht heeft deze plek als eerste punt
van bewoning in de regio gediend, en is
daar later een dorp bij gegroeid.
Bebouwing/bewoning gaat hier terug tot
aan de Karolingische tijd, elfde en twaalf
de eeuw. De bewoners kunnen worden
opgespoord tot aan rond 1600; het gezin
van Jobke Cornelissen en daarna een fa
milie Doel(e)man. Kan het Schouwser?
Rond 1764 werd de inboedel van de hoe
ve geïnventariseerd en werden waar
schijnlijk de oude gebouwen verkocht en
afgebroken. De nieuwe eigenaar werd
mr. Andries Heshuizen, tevens de eige
naar van de heerlijkheid Dreischor en
Windenburg. Deze rijke heer uit Zierik-
zee kwam af en toe logeren op z'n nieuw
gebouwde mooie hoeve. Sinds 1965, toen
het vakkundig gerestaureerd werd door
architect Beye uit Veere, is de hoeve in ge
bruik als woonboerderij. In 1998 heeft
mevrouw Hondius-Dissevelt de schuur
laten restaureren door de familie Van der
Velde, ook uit Dreischor. De Hooge Hoe
ve is dubbel hoog - ze ligt hoog en is
hoog en rank gebouwd. Het huis, de bak-
keet allemaal uitgevoerd in mooie IJssels-
teentjes, de schuur traditioneel gepotdek-
seld, het erf met een schat aan bomen
staan er prachtig bij. In de schuur wijzen
sommige balken en gebinten significant
op het eilandverleden van hoeve en
dorp: de nog herkenbare scheepsmasten
als gebinten zijn een duidelijke verwij
zing naar de schepen die hier vroeger
aanlegden en soms vergingen.
Ganzen en eenden foto's Chiel Jacobusse
1
Fuut in winterkleed Fuut in zomerkleed Blonde buizerd uit het hoge noorden
