Internet is eerste levensbehoefte, maar gevecht
om balans van veiligheid en vrijheid luwt nooit
De bemoeienis
van overheden
toont aan dat inter
net volwassen is.
SPECTRUM 9
ZATERDAG 9 FEBRUARI 2013
Albert Ben
schop is inter-
netsocioioog
aan de Universi
teit van Amster
dam. Hij is op
richter en
hoofdredacteur
van het informa
tiesysteem So-
cioSite waarin
de sociale eigen
aardigheden
van internet in
kaart worden
gebracht.
door Albert Benschop
We zijn langzamer
hand zo ver
groeid met het in
ternet, dat we er
niet meer buiten
kunnen. Zonder internet kunnen de
meesten niet meer werken, leren of
communiceren. Onlinebedrijven en
-instellingen en een groot deel van de
handel en financiële markten zouden
instorten. Ons sociale leven en ons
vermaak zou verschralen - geen socia
le netwerken, geen getwitter en geen
online plezier meer. In de 21ste eeuw
is internet hét publieke domein ge
worden waarop politieke opvattingen
naar voren gebracht en besproken
worden. Internet is de marktplaats,
het klaslokaal, het stadsplein, het kof
fiehuis en de speeltuin geworden, een
vitale levensbehoefte. Onlangs deelde
het hooggerechtshof in Duitsland een
boete uit aan een provider die in ge
breke was gebleven bij de levering
van een internetverbinding. De klant
moest worden gecompenseerd voor
het uitvallen van de verbinding. De
rechters beschouwen toegang tot in
ternet 'van cruciaal levensbelang'.
Dat maakt ons kwetsbaar. Want ook
de schaduwkanten van ons 'fysieke'
bestaan zijn doorgedrongen in de vir
tuele wereld: ongeremde onbeschoft
heid, doodsbedreigingen, kinderpor
no, de bonte stoet van criminelen(di-
gidiefjes, fraudeurs, oplichters, afper
sers, bankrovers en beurskrakers), de
op wereldschaal opererende misdaad
syndicaten, terroristen, en (paramili
taire cybereenheden die spioneren en
soms vernietigende aanvallen uitvoe
ren op digitale infrastructuren.
De opsomming is te kort om recht te
doen aan de vele risico's die we lopen
zodra we ons in die nieuwe openbare
ruimte begeven die cyberspace wordt
genoemd. Cyberspace is geen veilig
domein. We moeten permanent op
onze hoede zijn. Wie zich onbe
schermd in cyberspace beweegt, is
aan de digitale heidenen overgele
verd. Op de openbare weg en zelfs op
de geasfalteerde snelwegen lopen we
aanzienlijk minder risico.
Afgelopen woensdag was het Safer In
ternet Day en het is goed dat die ieder
jaar wordt georganiseerd. Als het ge
bruik van internet inderdaad een eer
ste levensbehoefte is geworden, dan
moeten we er ook voor zorgen dat we
ons daar veilig kunnen voelen.
Sommige politieke partijen en overhe
den gebruiken de duistere kanten van
het internet als legitimatie voor con
traproductieve en vaak regelrecht ge
vaarlijke remedies voor al die dreigin
gen. Zij bepleiten 'oplossingen' die
overheidscontrole op internet verster
ken: privacy wordt opgeofferd aan vei
ligheid en het recht op anonieme com
municatie afgeschaft. Dat is de ko
ningsweg voor de autoritaire staat die
haar macht misbruikt om de vrijheid
van haar burgers te beperken en toch
meer veiligheid belooft. Bovendien
dreigt een ander gevaar: dat van een
gemilitariseerd internet dat door cy-
berlegers wordt ingenomen als een do
mein van spionage en oorlogsvoering.
Ik pleit voor een beleid dat de maat-
schappelijke weerbaarheid en het her
stelvermogen van onze computersys
temen en netwerken versterkt. Een be
leid dat steunt op de zelforganisatie
van internettende burgers en dat aan
stuurt op decentralisatie van heel gro
te en dus erg kwetsbare instellingen,
productie-installaties en databanken.
Op internet zal het nooit veel veiliger
worden dan op straat. De kans op in-
ternet bestolen en belaagd te worden,
is aanzienlijk groter dan op straat.
Ook dat is onderdeel van de evolutie
van een revolutionaire technologie.
Er zal nog veel werk verzet moeten
worden voor we een aanvaardbare ba
lans gevonden hebben tussen veilig
heid en vrijheid. Maar misschien is de
toenemende bemoeienis van overhe-
den er wel een teken van dat internet
volwassen is geworden.
reageren?
opinie@depersdienst.nl
