Goeie deal
SPECTRUM 7
standplaats Moskou
Olaf Koens
ZATERDAG 9 FEBRUARI 2013
ders van nieuwe regulering dat het
drama in Newtown niet telkens van
stal moet worden gehaald om 'nieuwe
regels erdoor te duwen'.
Met de telefoon aan zijn oor zegt wa
penverkoper Allen Underwood geen
heil te zien in een verbod op semi-au-
tomatische wapens. „Geweren ver
moorden geen mensen", zegt hij.
„Mensen vermoorden mensen. Je
moet al die gekken van de straat ha
len. En beginnen met het handhaven
van de bestaande wetten. Laat ze eerst
bij de gangs in Chicago alle wapens
ophalen. Dat durven ze niet."
Dat handhaving nu al te wensen over
laat, wordt bevestigd door Joe en zijn
zoon Charlie. In de kofferbak van hun
auto ligt de nieuwste aankoop van
Charlie. Zijn glimmende Golden Boy
staat op Joe's vergunning en dat mag
niet. „Mijn vergunning is uitgebrei
der", zegt Joe. „We hadden geen zin
in rompslomp."
Ze willen het wapen op de schietbaan
gebruiken en hebben dan ook niet
echt het idee dat ze iets verkeerd
doen. „Net als veel mensen zijn wij
hobbyisten, die niets kwaads in de
zin hebben." Misschien hebben ze ge
lijk. Maar misschien ook was dit pre
cies de gedachte die de moeder van
Newton-schutter Adam Lanza fataal
werd, toen ze haar wapenkast vergat
af te sluiten.
Sinds het bloedbad in Newtown is de
discussie over wapens en geesteszie
ken in de Verenigde Staten losgebar
sten. Drie dagen na het drama vertel
de Ryan Lanza, de broer van schutter
Adam, dat zijn broer 'autistisch was
of Asperger had en een persoonlijk
heidsstoornis'. Buren beschreven
Adam als vreemd, afstandelijk en geni
aal en volgens een 'vriend van de fami
lie' zou hij emotieloos zijn. Deze op
merkingen waren de aanleiding voor
een uitgebreid publiek debat over de
stand van de geestelijke gezondheids
zorg in het land.
Hoewel de hoofdrolspelers van het
drama (Adam Lanza en zijn moeder)
zijn overleden en Adams geestelijke
gesteldheid dus niet is te diagnostice
ren, stonden psychologen, psychiaters
en andere experts klaar om hun me
ning te geven. Het is het gebruikelijke
ritueel na elke schietpartij in de Vere
nigde Staten. Jared Loughner, die in ja
nuari 2011 zes mensen doodschoot in
Tuscon, kreeg zes maanden later in ge
vangenschap het stempel schizofreen
opgeplakt. Een rechter verklaarde dat
Seung-Hui Cho, die in 2007 32 men
sen doodde op de Virginia Tech uni
versiteit, geestesziek was. En de da
ders van de schietpartij in 1999 op
Columbine High School, Eric Harris
en Dylan Klebold, werden door veel
experts achteraf als 'geestelijk ge
stoord' bestempeld.
Feit is dat geen van deze moordenaars
ten tijde van hun schietpartij onder
behandeling stond van een psycho
loog of psychiater. Volgens president
Obama, de meeste politici en zelfs de
wapenclub National Rifle Association
zijn er nieuwe regels nodig die ervoor
moeten zorgen dat geestelijk labielen
niet meer aan wapens kunnen ko
men. Dat de genoemde massamoorde
naars misschien niet als zodanig zou
den zijn herkend, lijkt daarbij bijzaak.
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
Al jaren wonen in Moskou meer miljo
nairs dan in New York. En dat is te
merken. Geld vloeit als water in de
Russische hoofdstad. Sommige prij
zen zijn zo exorbitant hoog, dat je -
wanneer je een aanbieding tegenkomt. - het gevoel
krijgt de jackpot te hebben gewonnen.
„Neem je voor ons een kalkoen mee van de Doro-
gomilovski-markt? Ik heb gehoord dat ze daar
goeie deals hebben." Voor het Thanksgivingfeest
van een bevriend Russisch echtpaar, dat recentelijk
uit Amerika weer terugverhuisde naar Moskou,
koop ik op de markt de geplukte vogel. Na lang on
derhandelen reken ik bijna 100 duro af. Goede deal,
dacht ik nog. Pas in de metro realiseer ik me dat je
voor hetzelfde geld op de Albert Cuyp-markt waar
schijnlijk tien kalkoenen koopt.
Als het meezit, krijg je ze dan
nog thuisbezorgd ook.
„Het is een bekend syndroom
in deze stad", legt mijn vrien
din Masja uit. Ze bestudeert al
jaren het hyperkapitalisme en
de vreemde psychologische ef-
>3^^ fecten die het op de Moskovie-
ten heeft. „Het is nog maar
twintig jaar geleden dat je hier
in de rij moest staan voor
brood. Of dat je gelukkig was
als er linkerschoenen in de
winkel lagen. Nu is er alles, in overvloed. Daar gaat
het om." Prijs en kwaliteit spelen voor de Russen
steeds minder een rol. Zolang je de keus maar
hebt.
In een vlaag van verstandsverbijstering kocht ik af
gelopen december bijvoorbeeld nog een maand-
kaart voor Tsjaika, het befaamde zwembad. Met
een prijskaartje van 200 euro aan de dure kant,
maar het is dan ook het mooiste zwembad in de
stad, bleef ik mezelf wijsmaken. Pas tegen de jaar
wisseling bleek dat ik vijf keer ben gaan zwem
men. Dat is dus 40 euro per zwembeurt. Of - om
precies te zijn - 4 euro per baantje.
„Je went aan de prijzen", legt Masja uit. „Ook
niet-miljonairs overleven hier prima. Al heeft nie
mand spaargeld. Alles wat je hebt, moet je meteen
uitgeven. Je besef verandert. Als iedereen denkt
dat iets niet duur is, raak je daar op termijn zelf
ook van overtuigd."
Ik herinner me mijn peperdure kalkoen.
„Denk maar eens aan de wijn die je koopt", lacht
Masja. „Als je in een supermarkt een fles wijn te
genkomt onder de 15 euro, koop je hem direct. Zou
je in Nederland een fles beroerde Chileense wijn
kopen voor dat geld? Nee dus."
Als ik een paar weken later in een peperdure sport
school sta, dwingt een bodybuilder me bijna een
jaarcontract te tekenen. Het is om de hoek, er zijn
allerlei voorzieningen en naast een zwembad is er
ook een sauna, een boksschool en individuele bege
leiding. Voor de zekerheid bel ik Masja, het gaat
per slot van rekening om een klein maandsalaris.
„Wat? Voor een sportschool met zwembad? Ben je
gek. Natuurlijk man, gelijk doen. Goeie deal!"