4
10 ECONOMIE
4
O
4e
OLIEREVOLUTIE AMERIKA
De VS zijn hard
op weg de
grootste
producent van
olie en gas te
worden.
I AMX
I VALUTA
1 -2,87%
1,336
-0,16%
1,02%
0,35%
0,91%
0,81%
0,57%
-1,80%
AEX INDEX 8 FEBRUARI 345,13 1,43 t (0,42 DOW JONES
BEURS VAN AMSTERDAM
Ballast Nedam
Nutreco
Ordina
PostNL
Grontmij
3,91%
3,12%
2,62%
2,29%
2,14%
t
LBI Int -5,00%
Aperam -1,31%
TNT Express -1,15%
Fugro -0,94%
Heineken -0,70%
EURONEXT
4
AMSTERDAM - De Europese beurzen hebben
de week gisteren met bescheiden dagwinsten
afgesloten. De stemming werd gesteund door
het EU-akkoord over de meerjarenbegroting,
dat aan het eind van de middag bekend werd,
en sterke handelscijfers uit China. In Parijs won
Peugeot 2 procent tijdens een wisselvallige
handelssessie. In de AEX ging postbedrijf Post
NL aan kop met een winst van 2,3 procent.
Roestvrijstaalproducent Aperam was de groot
ste daler met een min van 1,3 procent. Dier-
voerbedrijf Nutreco was de grootste stijger
met een plus van 3,1 procent.
WALLSTREET
NEW YORK - De aandelenbeurzen in New
York zijn gisteren hoger geëindigd. Een mix
van gunstige bedrijfscijfers, positieve handels
data uit China en de VS en een EU-akkoord
over de begroting, boden steun aan de markt.
Linkedln, AOL en McDonald's kwamen met
meevallende cijfers naar buiten. McDonald's
meldde een onverwachtse toename in de Ame
rikaanse omzet in januari, terwijl de Aziatische
omzet tegenviel. Het aandeel steeg met 0,3
procent. Apple won 1,4 procent, nadat het be
drijf donderdag had aangegeven overleg te
voeren over meer geld aan de aandeelhouders.
m
X
slot
Aegon
4.75
0,08
•1.19
Ahold
10,60
0,06
4,59
Air France KLM
8,28
0,07
18,29
AkzoNobel
51,03
0,69
2.58
Aperam
10,51
-0,14
7.89
Arcelor Mittal
12,25
0,02
-5.33
ASML
56,04
0,29
16,7?
Boskalis
32,84
0,16
-3,43
Corio
35,46
0,00
3.32
Douwe Egberts
8,91
0,03
2.20
DSM
44,96
0,06
-1,81
Fugro
42,10
-0,40
-5,44
Heineken
52,53
-0,37
4.08
ING Groep
6,83
0,02
3,31
KPN
3,17
0,02
-14.64
Philips
22,78
0,04
14,50
PostNL
1,88
0,04
-35,71
Randstad
29.78
0,13
7.09
RD Shell A
25,15
0,02
•3.20
Reed Elsevier
11.57
0,08
3,44
S8M Offshore
11,31
0,10
7.56
INT Express
5,50
-0,06
-34,76
Unibail Rodamco
172,15
2,05
-5.39
Unilever
29,20
0,14
1,27
Wolters Kluwer
15,22
0,04
1,68
slot
■H-
7td*|
Aalberts
16,24
-0,08
3,44
AMG
6.68
0,02
2,90
Arcadts
19,31
-0,01
7,94
ASMI
29,65
0,10
9,19
BAM
3,04
0,01
-5,79
BinckBank
7,47
0,01
20,13
Brunei
39,20
0,09
7,10
Gsm
16,50
0,06
1.54
Delta Uoyd
13,92
0,22
12.81
Eurocom Prop
29,49
0,20
-2,16
Heijmans
7,23
0,00
2.55
Imtech
10,39
0,07
-40,25
Mediq
13.96
-0,07
8.85
Nieuwe Steen
6,16
0.02
1.28
Nutreco
67,03
2,03
4,57
Ten Cate
19,08
0,05
-3,98
TomTom
3,80
0,07
-0,03
Unit4
24,90
0,27
9,69
USG People
5,99
0,05
0,86
VastNed Retail
32,25
0,40
-1,53
Vopak
50.90
0.71
-4,52
Wereldhave
51,76
0,24
7.83
Wessanen
2.24
0,00
1.82
Ziggo
24,19
0,07
-2.30
VALUTAMARKT
in euro
m dollar 1
Amerikaanse dollar
0,7373
1,0000
Engelse pond
1,1551
1,5667
Japanse yen
0,0079
0,0107
Zwitserse frank
0,8125
1.102
RENTE
10-jarige staatsobligatie
euro In dollar
1,86
was 1,33922
GOUDPRIJS I OLIE
per troy ounce in usd
actuele prijs vat brent olie
1.668,12
118,81
Volg veel meer koersen en indexen
op onze website.
sharecompany
13.992,97
opening: 13.944,05
NASDAQ
t
3.193,87
opening: 3.178,06
t
7.652,14
opening: 7.607,57
t
6.263,93
opening: 6.228,50
NIKKEI
11.153,16
opening: 11.179,97
WINBARE SCHALIEGAS EN -OLIE VS
In 2005 waren de VS nog voor 70 procent afhankelijk van energie-importen. In 2011 was
dat gedaald naar 45 procent dankzij sterke toename van gas- en oliewinning in eigen land.
Wingebied
Boring naar gas en olie
Mogelijke wingebieden
WINBARE SCHALIEGAS EUROPA
x biljoen kubieke meter
Polen
Frankrijk
Noorwegen
Ukraine 1,19
Zweden IB
Nederland 0,48
biljoen miljoen x miljoen
WINBARE SCHALIEGAS ELDERS
Ztiid-Afrika
infographic De Persdienst I bron EIA
Obama nieuwe oliesjeik
door Chris van Alem
WASHINGTON - Er voltrekt zich
een stille revolutie in de wereld
energievoorziening. De VS die na
het olie-embargo van de Arabie
ren in 1973 (wegens Amerikaanse
betrokkenheid bij de Jom Kip-
BELEGGINGSFONDSEN
oer-oorlog) snakten naar een onaf
hankelijke energievoorziening,
zijn hard op weg de grootste pro
ducent ter wereld van olie en gas
te worden.
De VS produceerden in 2008
5 miljoen vaten olie per dag; in
2015 is dat verdubbeld tot 10 mil
joen vaten. In 2020 produceren de
Amerikanen 11,1 miljoen vaten en
passeren daarmee Saudi-Arabië
als grootste olieproducent ter we
reld. In 2007 waarschuwde een
Amerikaanse overheidscommissie
nog voor de noodzaak om méér
gas te importeren voor de stijgen
de vraag.
In 2011 bedroeg de eigen Ameri
kaanse gasproductie 180 miljard
kubieke meter, een stijging van
10 procent ten opzichte van 2010.
Sinds 2008 zijn de gasprijzen in
Amerika met 80 procent gedaald.
De nieuwe energiepolitiek, inge
zet door George W. Bush en
voortgezet door Barack Obama,
begint zijn vruchten af te Wer
pen.
De kaart die het Amerikaanse
Energy Information Administra
tion heeft gepubliceerd, staat vol
met plekken waar olie en gas kan
worden gewonnen uit steenlagen
of waar de winning al op gang ge
komen is. Er zit voor honderd jaar
gas in de Amerikaanse bodem en
voldoende olie om Saudi-Arabië
tot na 2030 vóór te blijven.
Stijgende olieprijzen, te grote af
hankelijkheid van olie uit het in
stabiele Midden-Oosten en sterk
verbeterde winnings- en opspo-
ringstechieken hebben ertoe bijge
dragen dat Amerika zich van een
netto-importeur omtovert tot net
to-exporteur van energie. De ba
lans verschuift snel. In 2005 wa
ren de VS voor nog 70 procent
van de energiebehoefte afhanke
lijk van import; in 2011 was dat ge
daald naar 45 procent, het laagste
niveau sinds 1995. De afhankelijk
heid van olie uit landen rond de
Perzische golf is gedaald van 23
procent in 1999 tot 15 procent in
2010.
De impact van de toenemende
olie- en gasexploitatie op de Ame
rikaanse economie is enorm. Oba
ma rekent op 1,4 miljoen nieuwe
banen in 2020. De invloed van de
olie- en gaswinning blijft niet be
perkt tot de Amerikaanse arbeids
markt en handelsbalans. Het
heeft ook gevolgen voor de duur
zame energievoorziening: nu de
energie letterlijk de grond uit
vliegt, daalt de Amerikaanse inte
resse in schone energie uit zon en
wind. Amerikaanse steenkool ver
liest aan belang voor de binnen
landse industrie.
Bron: ShareCompany
www.sharecompany.nl
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
AchEurAand
15.69
0,00
0,06
Cif Glob Eq A Cap
285,00
0,40
0,00
ING Em East Eur
66:97
0,31
0,84
Kempen Orange
43,78
0,01
0,23
Robeco
24,81
0,14
4,55
Ach Eur Mix
23,33
0,00
-0,34
Columbia Sec.
220,42
-1,94
2,99
ING Energy
48,84
0,03
5,97
Kempen Oranje P
71,84
0,00
7,34
Rolinco
21,40
0,14
5,00
Ach Eur Obli fd4
27,72
0,00
-0,86
Delta LI Azie Deeln
24,69
-0,03
5,24
ING Eur Sm Cap
48,78
0,20
4.12
Kempen Sense
27,94
-0,15
5,12
Rorento
54,18
0,00
-0,29
Ach NI And fd1
13,39
0,00
1,21
Delta LI Deeln
35,07
-0,34
1,80
ING Euro Obl
38,80
-0,07
-0,69
Lanschot Glob Def
26,16
0,04
-0,19
SNS Am Aand
16,24
0,10
6,49
Ach Wrld And Fd3
16,09
0,00
3.07
Delta LI Dollar
10,21
0,12
-2,48
ING Europe
21,98
-0,06
2,04
Lanschot Glob Groei
25,15
0,10
1,13
SNS Azie Aand
18,43
0,18
0,99
Add Value
30,50
-0,03
-1.39
Delta LI Donau
24,24
-0,07
-0,08
ING F Cis Obl
25,63
0,03
-0,54
Lanschot Glob Neu
26,14
0,05
0,77
SNS Eur Aand
23,38
-0,05
2.01
AethraGS
96,74
0,00
0,00
Delta LI Euro
6,92
-0.02
1,17
ING Far East
32,82
0,25
1,05
Lanschot Glob Of
24,27
0,01
1.55
SNS Eur Liq
22,41
0,00
0,04
Allianz Duur Wrld
32,75
0,04
3,84
Delta LI Euro Cr
12,00
0,02
-0,33
ING Financials
13,35
0,03
4,87
Lev Cap CI.A
274,50
0.71
6,81
SNS Eur Mix
27.44
-0,02
0.55
Allianz Hol Sel
81,09
-0,42
1.19
Delta LI Europ Deeln
23,74
0.23
5,51
ING Gl Em Mark
33.78
0,17
-0,76
Lev Cap CI.B
206,60
1.73
7.32
SNS Eur Obl
26.42
0,04
-0,86
Allianz Hol. Amer.
17,55
0,02
6,23
Delta LI Invest
6,57
0,04
2,66
ING Gl Obligatie
14,76
0,14
-3.09
Leveraged Cap G
430,00
0.00
4,54
SNS Eur Vastg
33,30
-0,05
-2,89
Allianz Hol. Eusel
33,38
0,00
0,42
Delta LI Mix
10,97
0,03
0,18
ING Gl Oppor
24,04
0,11
2,34
MEI-Tsjech-Slow
11,66
0.00
-5,82
SNS HDiv Aand
18,87
-0,09
3,51
Allianz Hol. Pac.
65,41
0,44
1,02
Delta LI Ned
6.19
-0.03
-0,48
ING Glob Rl Est
74,55
0,65
1,69
NBZ
21,00
0,00
0,00
SNS Ned Aand
36,90
-0,09
0,05
Allianz Holl. Eur.
62,67
-0,02
1,74
Delta LI Rente
13,75
0,02
-0,72
ING Global
58,75
0,30
5,02
Optimix America
10,85
0,16
8,18
SNS Opk LndAand
23,54
0,04
-0,30
Allianz Holl. Obl.
67,44
0,14
-1,45
Delta LI Sel Div
9,16
0,03
0,77
ING H Div Aand
23,70
0,10
4,18
Optimix Em Mrk
52,98
0,69
2,56
SNS Opti Blauw
26,89
0,00
-0,33
Allianz Holland
52,36
-0,21
-0,93
Eur assets trust
8,95
0,24
11,88
ING Health Care
28,59
-0,01
5,38
Optimix Europe
84,02
0,44
3,65
SNS Opti Geel
30,13
0,05
-0,20
Asian Cap Hold
109,06
0,03
4,00
Eur Capital Hold
234.00
1.50
4,93
ING Hoog Div Obl
26,20
-0,01
1,99
Optimix Income
37,81
0,08
-0,74
SNS Opti Oranje
33,99
0,08
0,71
Asian Cap Hold 8
78,00
0,00
3,65
Friesl B Aand
20,73
0,06
5.12
ING Industrials
42,53
0,47
5,22
Optimix Mix
25,15
0.05
1.25
SNS Opti Paars
15.42
0,05
2,73
ASN Aandelen
63,39
0,00
4,14
Friesl B Euror
27,62
0,06
-0,61
ING IT
39,69
0,36
5,00
Palmer Cap Em Eur
9,00
0.15
-5.26
SNS Opti Rood
34,88
0,01
1,66
ASN Milieu 8 Wat
18,55
0,07
4,86
HH Eur Value
26,73
-0.35
4.99
ING Japan
9,65
0,08
1.69
Palmer Cap Em Eur
5,30
0,01
9,96
SNS Wer Aand
17,39
0.08
3.45
ASN Mix
66,56
0,14
1,02
HH Income
17,40
0,19
-0,23
ING Lion
34,56
0,06
0,38
Palmer Cap Rus Mid
8,13
0,00
4.36
Sust Values
27;47
0,09
2,19
ASN Obligatie
27.76
0,04
-1.32
HH Phoenix
12,05
-0,01
-4,89
ING Lux Cons Goods
41,59
0,44
2,54
Ro Afrika
126,64
1.42
5,38
T&P Allegretto
8,5C
-0,02
0,12
ASN Small/Midcap
23,44
0,03
4,69
HH Value
23,14
0,02
2,48
ING North America
24,40
0,29
6,04
Ro Balanced Mix
55,74
0,27
1,55
Theta Legens
91,39
-0,03
4.57
BNPAex Index
352,57
-2,22
0,66
Himalayan
39,32
-1,05
3,34
ING Prem Div
15,34
-0,09
1,32
Ro Commodity
24,11
-0,10
1,39
Trading Cap A
201,44
0,00
4,78
BNP All in Fund
54,80
0,03
0,31
IdB Equity Inc
41,42
-0,17
0,41
ING Telecom
30,13
0,2Q
3,47
Ro Duurz Aand
43,87
0,09
5,97
Trading Cap B
166,00
-1,00
4,40
BNP All Income
44,82
-0,05
1,98
IdB Eur Mid Cap
31,22
0,19
2,73
ING Utilities
35.42
0,33
2,46
Ro Dynamic Mix
40,19
0,29
3,82
Triodos Cult
27,91
-0,01
-0,68
BNP Asia Pac Hlnc Eq
49,50
-0,02
8,29
IdB Global Conv.
43,01
-0,01
2,36
Intereffekt Brazil
0,83
0,00
1,22
Ro Growth Mix
53,30
0,30
2,30
Triodos Groen
56,38
-0,02
-0,58
BNP Euro Obl
103,46
0,16
-1,03
IdB MM Int.Eq.
200,04
0,26
1,67
Intereffekt China
2,37
0,04
3,95
Ro Hollands Bez
20,03
-0,12
2,25
Triodos Sust Bn Ed
30,34
0,04
-1,30
BNP Global Prop Sec
50.53
0.42
0,92
IdB Real Est. Eq.
119,95
0,38
-1.75
Intereffekt Em Africa
11,51
0,21
-0,17
Ro Lifecyde 2012
48,72
0,00
0,00
Triodos Sust Eq Fd
23,66
0,02
3,82
BNP High Inc Eq
55,89
-0,24
5.53
ING Basic Mat
48,84
0,27
1.18
Intereffekt India
0,60
0,01
1,69
Ro Lifecyde 2015
49,28
0,00
0,37
Triodos Sust Mx Fd
29,15
0,04
0,48
BNP High Inc Prop
29,01
-0,20
2,65
ING Daily Cons Gds
55,17
0,20
4.57
Intereffekt Jap Warr
0,84
-0,03
2,44
Ro Lifecyde 2020
47,89
0,00
0,82
Triodos Sust Pn Fd
20,43
-0,03
3,86
BNP Netherlands
92,13
-0,39
-1.97
ING Dutch
44,34
-0,27
0,50
Intereffekt Vietnam
10,45
0,17
12,37
Ro Lifecyde 2025
48,21
0,15
1,88
Triodos Vastgoed
4,50
0,00
1,58
BNPObam
43,54
0,32
2,23
ING Duurz Aand
19,89
0,09
3,38
Kempen Best Eur Prop
10,71
-0,04
-7.03
Ro Lifecyde 2030
46,71
0,00
2,28
WP Stewart
226,69
1,35
7,69
BNP Pr Sec Am
60,95
0,23
1,97
ING Dyn Mix1
26,20
0,05
-0,04
Kempen Eur H Div
6,14
0,00
0,16
Ro Lifecyde 2035
48,71
-0,06
2,98
WP Stewart Eur
167,32
2.74
6,23
BNPPrSecEur
42,92
-0,31
-1,96
ING Dyn Mix2
24,97
0,00
0,89
Kempen Eur Part
48.957,01
0,00
11,75
Ro Lifecyde 2040
48,20
0,00
3.41
BNP Pr Sec F East
41,01
0,46
1,38
ING Dyn Mix3
23,70
0,09
1,89
Kempen Eur SC
29,08
0,06
8,31
Ro Priv Equity
88,99
0,79
1,14
BNP Prem Gl Div
36,08
-0,12
1.38
ING Dyn Mix4
22,33
0,10
2,86
Kempen Euro Cred.
49,78
0,32
-1,07
Ro Safe Mix
51,02
0,09
-0,14
BNP Sm Comp Ned
86,05
0,13
2,28
ING Dyn Mix5
19,83
0.11
3,77
Kempen Glob Hi Div
23,87
0.11
2,49
Ro Solid Mix
49,92
0,01
0,46
