Koopkrachtplaat j e
vertelt lang niet alles
'Wij krijgen wel de lasten, niet de lusten'
VERDIEPING 9
Dat gepensioneerden in
actie komen is logisch.
Maar in feite worden ze
niet veel harder geraakt
dan jongere lotgenoten.
DINSDAG 5 FEBRUARI 2013
teeds bozer zijn ze, de ouderen. De
korting op hun pensioen valt hen
rauw op het dak. Henk Krol is met
zijn 5oPlus-partij in toenemende
mate het baken waarop vergrijzend
Nederland de hoop vestigt. Virtueel bezitten
Krol en consorten al twaalf kamerzetels.
In de strijd om de gunst van de oudere kiezer,
een electorale groep die steeds groter wordt,
dringen ook andere oppositiepartijen (PW,
SP, Groenlinks) er bij minister Asscher van So
ciale Zaken op aan ouderen te ontzien bij het
bezuinigen.
De ouderen kleuren en bepalen het debat. Dat
zou de indruk kunnen wekken dat zij harder
'gepakt' worden dan anderen en volgens de
ouderen is dat ook zo.
Maar bij deze claim zijn enkele kanttekenin
gen op hun plaats.
Weliswaar zijn er ouderen die nogal veel pech
hebben. Het kan bijvoorbeeld zijn, dat zij én
onder het zwaar kortende pensioenfonds van
de metaalsector vallen, én getroffen worden
door de effecten van de vereenvoudiging van
het loonstrookje, én meer kwijt zijn aan zorg-
kosten. Dan staat er iedere maand een dikke
min onder de streep.
Dat kan echter bij een iets jongere Nederlan
der net zo goed het geval zijn. Een bijstands
moeder met één kind zal ook schrikken wan
neer zij terloops een blik op haar banksaldo
werpt. Zij gaat er dit jaar 2 procent op achter
uit. Een militair die kostwinner is en zijn kin
deren een paar keer per week naar de opvang
brengt, zal evengoed niet blij zijn.
Een groot verschil tussen de 'jongeren' en de
'ouderen' is er natuurlijk wel: de pensioenkor
ting. Die heeft in laatstgenoemd voorbeeld
geen effect.
Nog geen effect, moeten we eigenlijk zeggen.
En juist in die nuance zit de misschien wel be
langrijkste kanttekening die bij de claims van
de ouderen te plaatsen valt.
Het is namelijk niet zo dat de jongere deelne
mers aan het pensioenfonds bij het zogenaam
de afstempelen van de pensioenen buiten
schot blijven. Zij worden gekort op hun 'opge
bouwde aanspraak', het nu nog fictieve be
drag dat ze ontvangen wanneer zij met pen
sioen gaan. Dat gebeurt met eenzelfde percen
tage als waarmee de ouderen op hun uitke
ring gekort worden: leveren de pensioenge
rechtigden 5 procent in, dan de jongere deel
nemers ook.
In de onvermijdelijke koopkrachtplaatjes,
door politici gretig ge- en soms ook mis
bruikt, is van heel deze nuance niets terug te
zien. De effecten op de pensioenuitkering van
de jongere deelnemers vinden namelijk pas in
2024 of 2032 plaats, en zo ver gaan de verge
zichten van het CPB en het Nibud doorgaans
niet, laat staan die van de kamerleden.
Dat de ouderen in opstand komen, is logisch:
zij worden direct in hun portemonnee ge
raakt, en hard ook. Achter iedere oudere staan
echter een paar jongere lotgenoten, die in fei
te net zo hard geraakt worden.
Extra nadeel voor die jongere is dat hij de ko
mende jaren een verhoogde premie moet beta
len om de pensioenpot weer enigszins op peil
te brengen. Mensen die al pensioen ontvan
gen, hebben daar geen last van.
Aan de andere kant hebben de jongere deelne
mers wel de kans dat de pensioenfondsen
zich weer gaan herstellen, en dat de uitkerin
gen uiteindelijk weer op het oude vertrouwde
niveau belanden. Maar voor hetzelfde geld
gaat het alleen maar slechter.
In 2013 ga ik er, nu we worden gecompen
seerd, 80 euro per maand op achteruit.
Dat is min 2,3 procent." Mare de Natris is
kapitein-luitenant ter zee in het leger. Mi
litaire vakbonden moesten afgelopen weken
praten als Brugman om een compensatie te
krijgen voor de Wet Uniformering Loonsbe-
grip (WUL). Die wet is bedoeld om het loon
strookje overzichtelijker te maken. Door die
vereenvoudiging moesten militairen wel meer
belasting betalen, maar werden ze daar niet
voor gecompenseerd door de afschaffing van
de ziektekostenpremie, zoals gewone burgers.
Soldaten zijn immers verplicht verzekerd via
de Stichting Ziektekostenverzekering Krijgs
macht.
„Dat is het vreemde. Wij krijgen niet de voor
delen in de vorm van een teruggave van de
ziektekostenpremie maar wel de nadelen in
de vorm van een belastingverhoging. Dus wel
de lasten en niet de lusten. Nu is er voor 2013
wel een compensatie geregeld, maar nog niet
voor 2014. Dan zou ik er 4,6 procent op achter
uit gaan, zo'n 150 euro. Je zou verwachten dat
het ministerie van Financiën zo'n fout in de
wet wel zou herstellen."
De Natris, ook waarnemend voorzitter voor
de militaire vakbond GOVIMHB, is druk doen
de tegen de plannen in het geweer te komen.
„Dit wordt ons opgedrongen. We willen dat
gaan aanvechten bij de Belastingdienst."
De Natris hoeft over zijn eigen situatie nog
niet te klagen. „Die 80 euro is nog wel op te
vangen, maar dat komt bovenop allerlei ande
re maatregelen van het kabinet. Zo zijn wij of
ficieel ambtenaar en zitten daarom al twee
jaar op een nullijn. Geen inflatiecorrectie van
1,5 procent, geen loonsverhoging volgens CAO
van 1,5 procent. Als je alles meetelt, leveren
wij al zo'n 10 procent in, tegenover 6 procent
door een gemiddelde Nederlander.
En dat kan ik niet opvangen. De kwaliteit van
leven gaat dan achteruit. Ie gaat minder uite
ten, minder opvvakantie. Dat zijn niet de eer
ste levensbehoeften, dus daarop kan je bezui
nigingen. Maar zover is het bij mij gelukkig
nog niet. Wij zijn tweeverdieners. Ik bedoel,
ik vind het niet erg om eraan bij te dragen om
de Nederlandse economie weer gezond te krij
gen, maar dan wel evenveel als alle andere Ne
derlanders. Als je nu alles bij elkaar optelt dan
wordt het wel pijnlijk."
In totaal worden zo'n 700.000 mensen, ook
niet-militairen, benadeeld door de WUL
Wie: Mare de Nartis (50)
Wat: kapitein-luitenant ter zee
Woont in: Delft
Inkomen: min 80 euro per maand
Mieke Bosman uit Zwolle, foto Frans Paalman
