Burger maakt
bewustere keuze
'Door lid te worden van het CDA heb ik een stukje vr,|dag 1 febmar, 2013
verantwoordelijkheid genomen voor de samenleving' 11
Arie Romein, CDA-lid sinds 1980
Naam: Sjors Talsma (24)
Woont in: Utrecht
Beroep: adviseur publieke sector
Lid van: PvdA, sinds 2006
„Op mijn 18e ben ik lid gewor
den van de PvdA. Het klinkt
als een cliché, maar ik vind ge
woon dat de sterkste schou
ders de zwaarste lasten moe
ten dragen. En als je iets vindt,
moet je daar ook wat mee
doen. Niet alleen stemmen,
want na de verkiezingen is het
altijd maar afwachten wat er
met je stem gebeurt De PvdA
is een brede volkspartij, met
academici, boekverkopers én
vuilnismannen. Geen elitair
clubje dus. Als partijlid kun je
invloed uitoefenen, je mening
geven over een coalitieak
koord bijvoorbeeld. Ik vind het
een slechte zaak dat minder
mensen lid worden van een po
litieke partij. Het selecte groep
je mensen dat het binnen de
partij voor het zeggen heeft,
wordt daardoor steeds kleiner.
Toch snap ik ook wel dat men
sen afhaken. Ik ga zelf bijna
nooit naar ledenvergaderin
gen. Ik denk dat mensen zich
in de toekomst steeds meer
gaan verenigen rond losse is
sues, en minder rond politieke
partijen."
Naam: Arie Romein (78)
Woont in: Ede
Beroep: emeritus predikant
Lid van: CDA, sinds 1980
„Door lid te worden van het
CDA heb ik een stukje verant
woordelijkheid genomen voor
de samenleving. Dat vind ik
heel normaal. Vroeger was het
heel vanzelfsprekend dat je be
trokken was bij de politiek.
Dat idee stamt natuurlijk nog
uit de tijd van de verzuiling.
Nu is dat helemaal anders, dat
zie ik ook bij mijn eigen kinde
ren en kleinkinderen.
De behoefte om ergens bij te
horen, verdwijnt. Dat zie je
niet alleen bij het CDA, maar
ook aan de teruglopende leden
tallen van sportclubs en ande
re verenigingen.
Ik voorzie grote problemen als
dit zo doorgaat. Het is noodza
kelijk dat mensen zich organi
seren, anders komt er geen be
weging op gang. Als het ieder
voor zich is, komt Nederland
stil te staan.
Zelf denk ik de rest van mijn
leven lid te blijven van het
CDA. Alleen als de 'C' in de
naam van de partij verder ver
watert, zou ik serieus overwe
gen mijn lidmaatschap op te
zeggen."
Naam: Caroline van Doorn (32)
Woont in: Rotterdam
Beroep: lobbyist havenbedrijf
Lid van: WD, sinds 2002
„Ik ben opgegroeid met poli
tiek, ik lees de krant en ik heb
overal een mening over. Als je
het niveau van borrelpraat wilt
ontstijgen, moet je lid worden
van een politieke partij. Dat
heb ik gedaan in 2002, het jaar
waarin het in Rotterdam veel
ging over veiligheid. Ik kwam
erachter dat de VVD helemaal
bij mij past Als ik op straat sta
om nieuwe leden te werven,
hoor ik vaak dat mensen 'geen
tijd' hebben. Maar ik heb óók
een druk leven. Als iemand an
ders op een vrije avond af
spreekt met vrienden van vroe
ger, ontmoet ik mijn politieke
vrienden. Ledenvergaderingen
en andere bijeenkomsten zijn
echt een sociaal gebeuren. Bin
nen de partij heb ik ook veel
mogelijkheden om mezelf te
ontwikkelen. Cursussen over li
beralisme, debatteren en pre
senteren. Handig in m'n dage
lijkse werk, maar ook om ver
der te komen binnen de partij.
De VVD draait op leden en vrij
willigers. Zonder leden geen
nieuw talent, en dus geen toe
komst"
Het ondersteunen van
een ideologie is het be
langrijkste argument
om lid te worden van
een politieke partij, zegt de Leidse
politicoloog Josje den Ridder. Uit
haar onderzoek naar de motivatie
van partijleden in 2008 noemde
ruim 90 procent 'het steunen van
de partijbeginselen' als hoofdre
den. Meer dan 70 procent zei lid te
zijn, omdat de partij daardoor be
ter haar doelen kan verwezenlij
ken. 15 tot 25 procent gaf als argu
ment: ervaring te willen
opdoen/carrière te willen maken.
Lid worden is nu een veel bewuste
re keuze dan vroeger, zegt de Am
sterdamse socioloog Menno Hu
renkamp. Het verbaast hem dan
ook niks dat sommige partijen
flink aan leden winnen. „Vijftig
jaar geleden werd je lid van de
PvdA als je uit een PvdA-nest
kwam. Nu word je lid, omdat je
politiek geïnteresseerd bent, van
uit een overtuiging."
Volgens politicoloog Den Ridder
klopt het beeld niet dat leden een
gek klein clubje zijn dat mijlenver
van de kiezer afstaat. „Het zijn wel
vaak oude, hoogopgeleide man
nen, zoals velen denken, maar ze
steunen de partij om dezelfde in
houdelijke redenen als de kiezer."
Zo'n 10 procent van de partijleden
is daadwerkelijk actief. Heel belang
rijk bij de SP, zegt partijsecretaris
Hans van Heijningen. „Het hoort
bij onze partijcultuur: we willen
dat onze achterban meedenkt,
meepraat en meedoet." Ondanks
de nettogroei dit jaar, zag de SP
een daling in het aantal leden na
de verkiezingen. „Opzeggingen ko
men deels door de tegenvallende
verkiezingsuitslag, maar overwe
gend horen.we de crisis als argu
ment." D66 (+10 procent) werd na
het Lenteakkoord beloond met
veel extra leden. De Christenunie
daalt, volgens de partij vooral door
dat dat de relatief grote achterban
die is overgebleven uit de verzui
ling, langzaam uitsterft.
De een groeit, de ander krimpt,
maar over de gehele populatie ge
zien, zijn relatief weinig mensen
lid van een partij. Toch blijft de be
hoefte om zich te organiseren, be
toogt Hurenkamp. „Kinderen le
ren de laatste decennia op school
vooral 'geen kuddedier te zijn'.
Daarom sluiten ze zich niet graag
aan bij bestaande clubs als een par
tij, omroep of vakbond. Maar ze
willen wel ergens bij horen. Deze
alternatieven noemt Hurenkamp,
'lichte gemeenschappen'. „Mensen
hebben steeds minder zin op te ko
men voor het algemeen belang.
Wat ze doen, moet effect hebben
op hun eigen leven. Dus via ouder
raden, wijkraden. Daarnaast zie je
online allerlei gemeenschappen
ontstaan, zoals jongerenbeweging
G500, maar ook clubs rondom goe
roes en mensen die hun eigen
kerk oprichten." Bijzonder is dat
die mensen uiteindelijk toch de be
hoefte voelen elkaar te ontmoeten,
zegt Hurenkamp.
