221 zeeland
Spar vreest het
verlies van
dorpssupermarkt 'Niet overleden maar
al wel kwijtgeraakt'
Impressie medeleven in
'Harte-plicht 1953-2013'
Pieter Zeeman in actie
voor project Bhutan
Gespreksgroep
Dementie en zorg
'Het mooie ervan is
juist het totaalbeeld
dat je door de
gespreksgroep krijgt'
SCHOOL-TV
KIEK NOE!
donderdag 31 januari 2013
De gespreksgroep Omgaan met dementie omvat zes bijeenkomsten, die onge
veer om de twee weken worden gehouden. Dinsdagmiddag 5 februari start een
nieuwe gespreksgroep, in verpleeghuis Cornelia in Zierikzee.
door Melita Lanting
zierikzee - Kiezen voor meer én
grotere supermarkten op Schou
wen-Du iveland gaat ten koste van
de supermarkt om de hoek. Tot
die conclusie komt supermarkt
Spar.
Dan gaat het om bijvoorbeeld de
vestiging van de Aldi en Ciooo in
het Gat van Nieuwerkerk of een
vijfde super in Zierikzee. Dat blijkt
uit een reactie van het bedrijf op
de concept-detailhandelsstructuur-
visie.
De Spar heeft: namens de drie eige
naren van de vier Spar-winkels op
Schouwen-Duiveland nader onder
zoek laten doen naar het plan
waarin een toekomstvisie over
winkels op Schouwen-Duiveland
staat Uit het rapport blijkt dat bij
doorvoering van de plannen voor
meer vierkante meters supermarkt
de dorpssupers van Brouwersha
ven en Oosterland het bestaans
recht waarschijnlijk verliezen. De
omzetderving wordt geschat op 40
procent of meer. De Spar-organisa-
tie pleit voor het handhaven van
de huidige fijnmazige structuur. In
8 van de 17 kernen is een super
markt gevestigd en daarnaast zijn
op veel recreatieterreinen nog su
permarktvoorzieningen. Gaat de
gemeente toch voor winkelconcen
traties en grote supermarktvesti
gingen, dan komen de supermark
ten op grote afstand van bewoners
van kleine kernen te liggen.
Ook ondernemersvereniging Nep-
tunus in Zierikzee heeft gerea
geerd op de nota. De ondernemers
vereniging kan in grote lijnen in
stemmen, maar over de invulling
voor Zierikzee zijn nog wel wat op
merkingen. Zo spreekt de onderne
mersclub de mening van het colle
ge tegen, dat er ruimte moet zijn
voor grootschalige winkels. Neptu-
nus herinnert het college aan
marktonderzoeken van bijvoor
beeld MKB Nederland waaruit
blijkt dat - als tegenhanger voor de
opkomst van het internetwinke-
len - er juist vraag is naar kleine ge
specialiseerde winkels met veel ser
vice en persoonlijke aandacht.
Neptunus ziet dan ook niets in
het opzetten van een 'koopgoot'
met bekende grote winkelketens.
Van het Koningshuis werden in 1953 ook hulpgoederen gestuurd zoals dit
Poolse wiegje, dat prinses Juliana ooit cadeau kreeg, foto Dirk-Jan Gjeltema
door Ali Pankow
ouwerkerk - „We zouden ons nu
wellicht geen harte-plicht meer la
ten opleggen", concludeert kunst
historica Jacqueline van Paaschen.
Zij gaf gistermiddag een toelich
ting op de tentoonstelling 'Har
te-plicht 1953 - 2013' die de komen
de maanden te zien is in het Wa
tersnoodmuseum in Ouwerkerk.
De expositie geeft een impressie
van talrijke voorwerpen die het de
pot van het museum herbergt. Dat
zijn hoofdzakelijk geschenk
artikelen die destijds vanuit alle
streken in Nederland, maar ook
van buiten de landsgrenzen wer
den aangeboden. Verder bevat het
depot ook veel voorwerpen waar
destijds persoonlijke emoties aan
kleefden: een koffiemolen die in
het water heeft gelegen of een af-
wasborstel. De titel 'Harte-plicht'
verwijst naar de term die toenma
lig burgemeester d'Ailly van Am
sterdam gebruikte na de collecte
voor het rampgebied die 250.000
gulden had opgeleverd. „U hebt
uw harte-plicht vervuld", sprak de
burgervader van de hoofdstad.'
Van Paaschen zwaaide lof toe aan
de vrijwilligsters Corrie, Annie en
Adrie van de registratiecommissie
in het museum. Zij hebben alle
1100 voorwerpen geïnventariseerd.
De wisselexpositie biedt slechts
een kleine impressie. De presenta
tie omvat oorkondes, tegeltjes, cer
tificaten, een flesje cognac zoals de
bergers van verdronkenen meekre
gen en ook een Pools wiegje dat
destijds door het Koningshuis
naar Zeeland werd gestuurd.
Zeeland staat aan de vooravond
van een dementie-epidemie.
Dat heeft gevolgen, ook voor
dierbaren van mensen die door
dementie worden getroffen. Via
Allévo gaan mantelzorgers met
deskundigen en elkaar in ge
sprek.
door Esme Soesman
Lietje Dubbelman-Ro-
meyn uit Burgh-Haam-
stede zou alle mensen
die het aangaat bijna per
soonlijk over de drempel
willen trekken. „Jongens, doe mee.
Ik heb het zelf namelijk als heel
fijn ervaren." Dubbelman schoof
vorig jaar aan bij de gespreksgroep
'Omgaan met dementie'. Dinsdag
gaat in de Cornelia in Zierikzee
een nieuwe groep van start.
Zorgorganisatie Allévo verzorgt
die gespreksgroepen twee keer per
jaar. Dat is geen overbodige luxe
als je de cijfers ziet. De verwach
ting is dat het aantal patiënten in
Zeeland de komende jaren verdub
belt tot 14.163 in 2040. Nog eens
42.489 Zeeuwen worden dan als
mantelzorger met dementie gecon
fronteerd. En dat laatste is bepaald.
geen makkie, geven casemanager
dementie Heieen Muste en maat
schappelijk werker Angelique van
der Wegen van Allévo aan. „Het is
een ingrijpend ziektebeeld", stelt
Muste vast. Het gaat (veelal) om
een langdurig en onvoorspelbaar
proces. „Waarbij je degene die je
kent, kwijtraakt. Terwijl ondertus
sen ook je eigen rol verandert: je
wordt verzorgende." Rouwverwer
king is dan ook één van de onder
werpen die ter sprake komt bij de
gespreksgroep. Je raakt je partner
of ouder kwijt, zonder dat hij of
zij overlijdt. „Je verliest je dierbare
aan dementie", zoals Van der We
gen het verwoordt. Dubbelman
heeft veel gehad aan de informatie
die ze via de gespreksgroep kreeg.
Maar bovenal is ze vol lof over de
aanpak van Muste en Van der We
gen, die een sfeer van vertrouwen
binnen de groep wisten te creëren.
„Er kwam daardoor heel wat los."
Dat is ook precies de insteek van
zo'n groep, aldus Van der Wegen.
„Er komen allerlei thema's aan
bod, maar lotgenotencontact staat
voorop." Dementie sluipt levens
vaak geleidelijk binnen. Boven
dien voltrekt het proces zich bij ie
dereen anders. Onmogelijk dan
ook om een rangorde aan te bren
gen in de problemen waar je als
mantelzorger mee te maken krijgt.
„Het grootste struikelblok hangt ei
genlijk af van de periode waarin je
zit", wijst Dubbelman op de fasen
waar (in grote lijnen) dementeren
de mensen doorheen gaan. Zoals
boosheid maar ook schuldgevoel,
achterdocht of juist mildheid.
Daar komen nog andere variabe
len bij: zoals het soort dementie
en de leeftijden van de betrokke
nen. „Ik heb het getroffen", vindt
Dubbelman zelf „Mijn man is 85,
dan mag je zo langzamerhand ook
wel wat mankeren. Maar het treft
ook jonge gezinnen, die krijgen
met nog meer ellende te maken.
Want hoe doe je dat met kinderen
die nog thuis wonen of met
werk?" En, benadrukt ze, vergeet
het verdriet van patiënten zelf
niet. Ondanks de veelheid aan ver
halen leveren de gesprekken vaak
herkenning op. Dubbelman: „Het
mooie ervan is juist het totaal
beeld dat je door de gespreksgroep
krijgt. Tenminste zo ervoer ik het.
En je krijgt ontzettend veel tips."
„Er is op het gebied van zorg voor
dementie in Zeeland een hele slag
geslagen", blikt casemanager de
mentie Heieen Muste van Allévo
op de ontwikkelingen van de afge
lopen jaren terug.
Onder de naam ketenzorg demen
tie werken zorgaanbieders binnen
de Oosterschelderegio nauw sa
men om tot een betere afstem
ming tussen de verschillende hulp
verleners te komen. Kennis wordt
gebundeld en lijntjes zijn korter ge
worden, lichten Muste en Angeli
que van der Wegen toe.
Wordt de diagnose dementie ge
steld dan krijgen mensen (als zij
willen) een casemanager aangewe
zen. „Een onafhankelijk begeleider
die als een spin in het web zit en al
le zorg regelt."
Dementie is een hersenaandoe-
ning waarbij steeds meer zenuwcel
len in de hersenen en/of verbindin
gen tussen deze zenuwcellen ka
pot gaan. Hierdoor kunnen de her
senen niet meer goed functione
ren. Er zijn vele vormen van demen
tie, waarvan de ziekte van Alzhei
mer de bekendste is.
Geheugenstoornissen zijn (aanvan
kelijk) het meest in het oog sprin
gende kenmerk van dementie.
Maar ook veranderingen in karak
ter worden door Alzheimer Neder
land als kenmerken gezien.
zierikzee - Scholengemeenschap
Pontes Pieter Zeeman in Zierikzee
komt in actie voor Bhutan. De ac
tie is in het kader van de herden
king van de watersnoodramp.
De leerlingen hebben een verjaar
dagskalender gemaakt met foto's
die gemaakt zijn ten tijde van de
Ramp in Zeeland, foto's uit Bhu
tan en andere foto's die de leerlin
gen hebben gemaakt in het kader
van een project 'weerspiegeling'.
De kalenderactie heet 'Pieter Zee
man bouwt aan bruggen naar Bhu
tan'. De kalenders gaan tien euro
kosten en de netto-opbrengst gaat
naar het waterproject in het arme
land.
Met de opbrengst wordt gereed
schap, tenten en warme kleding ge
kocht. In Bhutan wordt onder zeer
moeilijke omstandigheden ge
werkt aan het Thorthormimeer,
een ij smeer. Door de klimaatveran
dering stijgt het waterpeil in het
meer en dreigt niet alleen een val
lei te vernietigen, maar ook de
structurele watervoorziening. Het
waterpeil moet daarom met een
paar meter verlaagd. Grote rots
blokken worden daarvoor met de
hand versleept en door de weers
omstandigheden kan er slechts
een paar maanden per jaar wor
den gewerkt.
www.pieterzeeman.nl
School-tv was dinsdag op bezoek in
Ouwerkerk. Een video op:
www.pzc.nl/schouwen-duiveland
Schouwen-Duivelandse schoolfoto's
vertellen een verhaal lees het op:
www.pzc.nl/schouwen-duiveland
TIPS NAAR schouwen-duiveland@pzc.nl
Zet uw foto in een album op
www.pzc.nl/foto