Beatrix treedt af 15
Een sober
feest en
ook geen
geschenk
beetje lobbyen bij het IOC
'Koningin' Maxima is
niet langer 'seksistisch'
Beatrix in beeld
woensdag 30 januari 2013
Het laatste nieuws en nog meer verhalen,
graphics, foto's en video's over de troonsaf
stand van Beatrix op onze website
DEN HAAG - De troonswisseling op
30 april wordt 'een prachtig feest',
maar zal gezien de financiële situa
tie van het land en de economi
sche recessie een 'sober' karakter
hebben. Koningin Beatrix ziet daar
om ook af van een nationaal ge
schenk.
Dat zei minister-president Mark
Rutte (WD) gisteren na afloop
van de extra ministerraad over de
troonswisseling. Volgens Rutte is
het de 'nadrukkelijke wens' van ko
ningin Beatrix en prins Willem-
Alexander dat de troonswisseling
sober en binnen de financiële gren
zen van de huidige economisch
moeilijke tijd wordt gevierd. „We
zoeken soberheid, maar dat staat
niet in de weg dat het een prachti
ge dag wordt", zei Rutte.
Het kabinet besloot gisteren tot de
instelling van een Nationaal Comi
té Inhuldiging onder leiding van
oud-D66-minister en oud-Akzo
Nobel topman Hans Wijers. Het
comité zal de feestelijkheden en
dankbetuigingen coördineren. De
troonsafstand zelf valt niet onder
de verantwoordelijkheden van dit
comité, net zo min als de feestelijk
heden die oranjeverenigingen over
al in het land willen organiseren.
Premier Rutte geeft zelf leiding
aan de commissie die de troons
wisseling begeleidt. De abdicatie
vindt plaats in het Koninklijk Pa
leis op de Dam in Amsterdam, de
inhuldiging van Willem-Alexan
der als koning vindt daarna plaats
in de Nieuwe Kerk, op hetzelfde
plein.
Daar zullen voor het eerst naast de
nieuwe koning, ook de leden van
de Eerste en Tweede Kamer de
eed afleggen. Dat staat in de inhul-
digingswet, die in 1992 is vastge
steld. Zij beloven daarbij de on
schendbaarheid en de rechten van
de koning te handhaven.
druk op nieuwe koning
Prins Willem-Alexander bekijkt samen met toenmalig minister van Financiën Jan Kees de Jager het eerste Water
land Vijfje. De herdenkingsmunt symboliseert de band die Nederland heeft met het water.
foto Marcel Antonisse/ANP
het staatshoofd definitief weg te
halen. Tot teleurstelling van deze
partijen houdt de PvdA echter de
boot vooralsnog af. De sociaalde
mocraten willen het staatshoofd
wél het voorzitterschap van de
Raad van State - het belangrijkste
adviesorgaan van de regering - ont
nemen, maar het moet wel deel
blijven uitmaken van de regering.
De PvdA vindt net als premier
Ruttes WD dat de macht van het
staatshoofd zonder ministeriële
verantwoordelijkheid alleen maar
kan toenemen, omdat die dan op
zoek zal gaan naar draagvlak on
der de bevolking. Onder het huidi
ge kabinet van WD en PvdA is de
hoofdprijs van een ceremonieel ko
ningschap daarom nog ver weg,
maar de voorstanders hebben de
afgelopen jaren al wel andere suc-
cesjes geboekt. De toegenomen
mediabelangstelling en maatschap
pelijke druk in crisistijd gaven hen
de wind in de zeilen bij discussies
over het beperken van fiscale voor
delen voor de Oranjes en de kos
ten van het Koninklijk Huis, zoals
toelagen en vliegreizen.
Net als zijn moeder zal koning
Willem-Alexander na zijn aantre
den 'accenten' willen zetten. Ver
wacht wordt dat hij het koning
schap moderner, minder zakelijk
zal invullen. Meer volgens de lijn
van zijn oma dan van zijn moeder.
Maar Willem-Alexander zal zeker
in het begin meer dan zijn moe
der een kritisch politiek oog op
zich gericht weten. Onhandige of
soms koppige optredens rond on
der meer het verleden van de om
streden vader van Maxima of een
aangekochte villa in Mozambique
hebben bij sommigen in Den
Haag twijfels doen rijzen over het
politieke gevoel van de prins.
En dat kan in de huidige politieke
verhoudingen, waarbij met name
de PW scherp aan de wind zeilt,
nog wel eens uitgebuit worden.
Zo ervoer koningin Beatrix de afge
lopen jaren hoezeer haar kersttoe
spraken tot politieke onrust kon
den leiden wanneer ze kond deed
van haar meer persoonlijke opvat
tingen over Europa of tolerantie.
Veel is er nog niet bekend over
hoe Willem-Alexander aankijkt te
gen het koningschap. Terugkij
kend lijkt hij bij gelegenheid van
zijn 40e verjaardag, bijna vijfjaar
geleden, al een voorschot geno
men te hebben op de beperktere
speelruimte die in de toekomst
kan zijn weggelegd.
De prins zei dat de monarchie tot
taak heeft mensen te binden en
aan te moedigen en daarnaast Ne
derland moet vertegenwoordigen
in het buitenland.
Dat zal een deel van de Kamer als
muziek in de oren klinken. Het
staatshoofd als houvast in moeilij
ke tijden en internationaal als am
bassadeur van de BV Nederland.
Als hij meer wil, zal de nieuwe ko
ning die ruimte moeten bevech
ten.
belangrijk om op het allerhoogste
niveau mee te doen en dat is het
IOC. Het is goed om iemand te
hebben die dicht bij het vuur zit,
van die kennis profiteer je als land.
En andersom kunnen wij als NOC
een lid meegeven hoe we over be
paalde zaken denken."
Bovendien, zegt Slot, is het wel
handig iemand in 'Lausanne' te
hebben zitten als het gaat om het
binnenhalen van internationale
sportevenementen. Hij denkt daar
bij niet direct aan de Olympische
Spelen van 2028, die NOCNSF
graag zou binnenhalen. Pas in 2021
wordt de gaststad gekozen. „Dat is
nog heel erg ver weg. Dat vlamme
tje zal bij ons en in het land best
wel blijven branden, de Spelen wil
len we graag een keer organiseren.
Tegen die tijd is een IOC-positie
wel belangrijk, maar voor de ko
mende tijd denk ik aan allerlei an
dere evenementen."
En dus gaat NOCNSF zich inspan
nen om, wie weet nog dit jaar, een
opvolger te vinden voor de prins.
Alleen: het IOC benoemt haar ei
gen leden, er is geen recht van op
volging. Lobbyen, dat gebeurt na
tuurlijk wel. Slot: „Ik denk en
hoop dat de prins nog wel wat in
vloed heeft. En om een profiel
schets te maken, kan hij ons ook
vertellen wat er van iemand ver
wacht wordt."
Van de 115 plekken zijn er 45 gere
serveerd voor atleten, voorzitters
van 'NOC's' en voorzitters van in
ternationale sportfederaties. Zo wa
ren bijvoorbeeld Van Breda Vries
man (als voorzitter van de interna
tionale hockeyfederatie) en Ver-
bruggen (voorzitter internationale
wielerunie) uitverkoren.
„Misschien dat daar ruimte is voor
een Nederlander", zegt Slot. „Het
gaat er ons om dat iemand op
steun kan rekenen vanuit de Ne
derlandse sportwereld."
Het zou het tiende Nederlandse
IOC-lid worden in de historie.
Overigens is Verbruggen nog altijd
erelid van het comité en zal prins
Willem-Alexander dat ook wor
den, omdat hij langer dan tien jaar
lid is geweest.
Het IOC bepaalt onder meer wel
ke stad de Olympische Spelen mag
organiseren en ook welke sporten
olympisch worden en welke afval
len.
door Laurens Kok
DEN HAAG - Een overgrote Kamer
meerderheid had allang zijn zegen
gegeven en nu is GroenLinks ook
om: prinses Maxima mag zich
straks gewoon koningin noemen.
Nog geen twee jaar geleden deed
de partij veel stof opwaaien. Sa
men met de PvdA stelde Groen
Links zich op het standpunt: om
dat prins Claus zich geen 'koning'
mocht noemen, blijft ook Maxima
bij een eventuele troonswisseling
gewoon 'prinses'. Kwestie van gelij
ke monniken, gelijke kappen.
Het land was even te klein. Ge
schrokken van alle commotie,
floot de PvdA haar Kamerlid Pier
re Heijnen meteen terug. Groen-
Links-veterane Ineke van Gent,
een overtuigd republikein, bleef
bij haar standpunt. „Een seksis
tisch, achterhaald systeem", vond
ze.
Dat was toen. Van Gent is Kamer
lid-af en Bram van Ojik is nu frac
tieleider. „Ik kijk uit naar het nieu
we koningspaar", zegt hij onom
wonden. Is GroenLinks veranderd
van standpunt? Daar lijkt het wel
op. „Ik heb die titel nooit seksis
tisch gevonden", stelt Van Ojik.
Ook de PvdA schenkt onder Die-
derik Samsom klare wijn. Hij is ge
woon blij met de aanstaande ko
ningin. „Persoonlijk vind ik dat
wel mooi", zegt hij.
