Beatrix treedt af 113
Van partygirl
tot Koningin der Nederlanden
dinsdag 29 januari 2013
Met koning Willem-Alexander krijgt
Nederland voor het eerst een
burgermeisje naast de troon, als
koningin. 'Maxima heeft het altijd heel
druk en dat zal zo blijven.'
Maxima
door Marjolijn de Cocq
Een wereld van ver
schil, tussen de Argen
tijnse partygirl Maxi
ma Zorreguieta zoals
ze in 1999 voor het
eerst op de Nederland
se televisie te zien was
en de aanstaande ko
ningin Maxima nu. Een combinatie van on
verwoestbare charme en een even onver
woestbare intelligentie en energie, hebben
de beelden van het feestbeest naar een ver
re achtergrond verdrongen.
Zo omstreden als Maxima even was, door
haar Argentijnse en New Yorkse jetsetach-
tergrond en de vuile handen van haar va
der als minister in de Argentijnse junta, zo
doorslaggevend is nu haar bijdrage aan de
verankering van de Prins van Oranje als ko
ning Willem-Alexander. Vooral door haar
- als mild berispende verloofde, als
bruid-met-de-traan, als koesterende moe
der van zijn drie dochters - werd hij van
Prins Pils tot serieus te nemen factor; mo
narchenmateriaal in een tijd dat de discus
sie over de rol van het koningshuis op
nieuw oplaait.
Maxima zal straks achter de schermen de
nodige invloed blijven uitoefenen, ver
wacht jarenlang volger van het konings
huis, Jan Kikkert. „Dat is nu al zo, en soms
komt daar ook wel iets van naar buiten.
Zoals die uitspraak 'dat was een beetje
dom' na de vergoelijking door Wil
lem-Alexander van de rol van zijn schoon
vader in het Videla-regime. En toen waren
ze nog maar nauwelijks verloofd."
Maxima is bijdehand, benadrukt Kikkert,
maar ze is per saldo wel een burgermeisje
op de troon in een tijd dat dat nog steeds
geen gemeengoed is. „Had ze Wilem-
Alexander pas zes of zeven jaar eerder ge
kruist, dan was ze nooit zo ver gekomen.
Een Argentijnse met een vader met zo'n
verleden. Maar inmiddels had hij al zoveel
hockeymeisjes versleten, dat dit er ook
nog wel bijkon."
Niet voor niets heeft koningin Beatrix vol
gens Kikkert de troonsafstand zo lang voor
zich uit geschoven. „Zij heeft Maxima de
afgelopen jaren gecoacht. Niet alleen in
houdelijk, maar ook van: 'Bij die en die ge
legenheid die hoed dragen', vrouwen on
der elkaar. Laatst zag ik Maxima ergens op
duiken in een leren outfit met minirok.
Toen zag ze er niet uit als koningin. Dat
kan ze zich, met haar uitstraling, nu nog
wel permitteren. Maar straks niet meer,
vrees ik." Of ze als koningin ook haar en
waar Bernhard en Claus zich als aange
trouwde slechts 'prins' mochten noemen.
Toch is het in Nederland altijd gewoonte
geweest om zowel de gemalin van een ko
ning als een vrouw met koninklijke macht
bekleed koningin te noemen, zoals ook in
Zweden, Spanje, Noorwegen en België.
Van Ditzhuyzen: „Het is traditie en er ont
staat heus geen verwarrring, natuurlijk
weet iedereen dat ze niet regeert."
Hoe dan ook zal Maxima volgens Van
Ditzhuyzen niet worden teruggedrongen
tot louter ceremonieel vertoon. „Ze ging al
mee op staatsbezoeken. En ze heeft altijd
al veel ernaast gedaan, met de microkredie
ten, nationaal en internationaal. En het
kan best zijn dat ze er nog een terrein bij
krijgt nu haar man andere taken moet ver
vullen."
Kikkert verwacht wel dat Maxima's cere
moniële taken aanzienlijk worden uitge
breid. „Maar ze komen wel op een hoger
plan te staan, het zal veel minder gaan om
bezoekjes aan kleuterscholen. Mixima ligt,
dat wordt wel eens vergeten maar het is
toch heel opmerkelijk voor een meisje van
haar komaf, heel goed bij collega's in het
buitenland. Ze heeft het altijd heel druk en
dat zal zo blijven. Ze heeft een eigenschap
die goed past bij de Oranjes: reislust. Ze is
Zich voortdurend aan het verplaatsen."
Hooguit voorziet Kikkert strubbelingen
als, zoals toen een aantal handlangers van
het Videla-regime voor de rechter werd ge
bracht, ook de 'Oude Zorreguieta' wordt
vervolgd. „Massa's mensen zijn die achter
grond inmiddels allang vergeten. Maar dat
wordt dan allemaal weer opgerakeld. Nu
ontmoet Maxima haar ouders regelmatig,
maar straks worden die mogelijkheden
toch geringer. Alles wat een koningin doet
staat in de krant."
Zoals koningin Emma de koningin der wel
dadigheid wordt genoemd, kan Reinildis
van Ditzhuyzen zich voorstellen dat Maxi
ma een vergelijkbare weldoenersrol naar
zich toetrekt. ,„Maar wel met een moderne
re benadering, door de mensen er meer bij
te betrekken: 'Wil je geld? Doe er dan ook
wat voor'. Door het aanmoedigen van
mensen, zoals Maxima en Willem-Alexan
der ook 'uitblinkersetentjes' organiseerden
om gewone mensen die iets bijzonders
hadden gedaan een pluim op de hoed te
steken. En zoals Maxima ooit verscheen in
die postzakoutfit van de Nederlandse ont
werper Jan Taminiau, kan ze ook een be
langrijke rol spelen bij het stimuleren van
de Nederlandse kunst, cultuur en sport."
doorgaan. Het is boeiend dat een jonge ge
neratie het koningschap óp hun manier
zal gaan invullen."
Maxima zal zich inderdaad niet licht naar
de achtergrond laten dringen als haar
'Alex' straks de troon bestijgt, vermoedt
cultuurhistorica en koningshuiskenner Rei
nildis van Ditzhuyzen. „Ze zijn samen sym
bool van het land, van de eenheid van het
land. Ze zijn overkoepelend en staan bo
ven de partijen."
Dat Mixima, nu Prinses der Nederlanden,
Prinses van Oranje Nassau, mevrouw Van
Amsberg, zich straks koningin mag noe
men was de afgelopen jaren inzet van een
hoop gesteggel. Bij alle politieke debatten
onder de regering-Kok over de verloving
en haar huwelijk met Willem-Alexander
op 2 februari 2002 is die kwestie doorge
schoven naar de 'dan zittende regering'.
Oneerlijk dan wel verwarrend vonden
sommige politici de titel van koningin,
thousiaste persoonlijkheid moet verlooche
nen, durft Kikkert niet te zeggen. „Het
grappige is dat je ook helemaal niet weet
hoe Maxima eigenlijk is."
Ook Pieter Lekkerkerk, oud-redacteur van
Vorsten Royale, stelt in zijn boek Het feno
meen Maxima dat hij haar in de jaren dat
hij haar volgde niet heeft leren kennen.
„Het vreemde is dat dat betekent dat ze
haar rol dan goed vervult. Ze is geen idool
of eendagssterretje dat haar hele ziel en za
ligheid blootgeeft in ruil voor wat aan
dacht van de media en de verkoop van
wat cd's."
Maxima heeft zich echt op haar rol voorbe
reid, stelt Ernst Veen, oud-directeur van
de Nieuwe Kerk en de Hermitage en Ka
merheer van koningin Beatrix in Amster
dam. „Ze heeft zich heel erg goed georiën
teerd, ze beweegt zich op maatschappelij
ke, culturele en economische niveaus. Ik
denk dat ze daar zeer nadrukkelijk mee zal
