economie 113
Vliegpersoneel
in actie voor
meer veiligheid
NarrowCasting pro Effectieve communicatie naar alle medewerkers www.newmediaventures.nl
ACTUELE KOERSEN
www.pzc.nl/beleccen
'Je moet precies weten wat je zoekt'
Meestal gaat het goed, maar
soms is een Europese aanbe
steding een martelgang. Het
ziet ernaar uit dat NS met
Fyra nog grote problemen
zal krijgen.
ehhwicht
r
woensdag 23 januari 2013
Aanbesteden is een kunst
door Wilko Voordouw
Toen de gemeente Den
Haag een aantal jaren ge
leden het vervoer van ge
handicapten moest aanbe
steden, schreef tot grote schrik van
het stadhuis een Frans bedrijf in.
Dat had wel oren naar zo'n mooie
order. Het bedrijf trok zich terug
toen het eenmaal kennis had geno
men van de kleine lettertjes, de
strikte eisen waar het aan moest
voldoen. „Een cowboy, die dacht
de klus wel even binnen te halen",
aldus een ingewijde. De twee taxi
centrales die uiteindelijk met de or
der aan de haal gingen werden na
minder dan een jaar aan de kant
gezet. Er was veel te laag ingete
kend. „Ze moesten op iedere rit
geld toeleggen", aldus de voorma
lig topambtenaar. „De gemeente
raad had alleen maar naar de kost
prijs gekeken." Gevolg: de gemeen
te Den Haag moest met hangende
pootjes terug naar de HTM, die de
vijfjaar ervoor het vervoer had ge
daan. „Het is belachelijk, die Euro
pese aanbesteding als het gaat om
vervoer. Je hebt een aanlooptijd.
Als het eenmaal goed draait, dan
moet je weer opnieuw aanbeste
den. Het is net alsof je een paar
schoenen moet weggooien als je
ze net hebt ingelopen."
Er lijkt ook iets grondig mis met
de aanbesteding die NS in 2004
heeft gedaan voor de splinternieu
we Fyratreinstellen. Sinds 9 decem
ber de nieuwe dienstregeling in
ging stapelen de problemen zich
op. Donderdag verbood België de
treinstellen van AnsaldoBreda de
toegang tot het land, nadat een bo
demplaat was losgeraakt. Sinds die
dag rijdt de kruimeldief, zoals het
treinstel in de volksmond is gaan
heten, alleen nog maar proefritten.
De Belgische spoorwegen hebben
een ultimatum gesteld: binnen
drie maanden moeten de proble
men de wereld uit zijn. Zo niet,
dan weigert België de drie bestelde
treinstellen af te nemen en ook Ne
derland zint op maatregelen tegen
de Italiaanse fabrikant. „Ik ken na
tuurlijk het contract niet, weet
niet wat de precieze eisen zijn die
aan de maker zijn gesteld, maar
het is niet uitgesloten dat de afspra
ken niet goed zijn geweest", zegt
Hans Verkerk van PIANOo, een ex
pertisecentrum bij aanbestedin
gen. Zijn motto: „Als je goede af
spraken maakt, dan kan er eigen
lijk heel weinig fout gaan bij het
maken van Europese aanbestedin
gen."
Sinds 2004 is het Europees aanbe
steden boven een bepaald bedrag
verplicht voor overheden en nuts
bedrijven. Een gemeente die een
weg opnieuw wil laten asfalteren
of die een theater gaat bouwen
moet dat ook buiten Nederland
kenbaar maken. Daardoor, zo me
nen de bedenkers, ontstaat er een
heuse Europese markt, er komt
concurrentie, waardoor de afne
mer niet te veel hoeft te betalen.
Maar niet iedereen is blij. Zorgin
stellingen klaagden enkele jaren ge
leden dat de eventuele winst die
behaald werd moest worden be
steed aan de juridische afdeling.
Dat er heel wat wordt aanbesteed,
nationaal en internationaal, leert
een blik op de website www.aan-
bestedingskalender.nl. Zo zoekt de
gemeente Veldhoven sinds dins
Bussen van Veolia en Connexxion op het Centraal Station van Den Haag.
foto Phil Nijhuis/ANP
dag een bedrijf voor het onder
houd van de openbare verlichting.
De provincie Noord-Brabant zoekt
accountantsdiensten voor Provin
ciale Staten. Verder zoeken samen
werkende gemeenten in de Achter
hoek een bedrijf dat de bestrijding
van de eikenprocessierups ter
hand wil nemen. Andere bekende
voorbeelden zijn er in het open
baar vervoer. Bedrijven als Veolia
en Connexion hebben via Europe
se aanbestedingen bepaalde lijn
diensten gekregen. Sinds 2009 zijn
zo'n 100.000 orders aanbesteed, zo
blijkt uit de website.
„Het gaat bijna altijd goed, zo'n Eu
ropese aanbesteding", zegt Ver
kerk, die met PIANOo nutsbedrij
ven en overheden informatie, ad
vies en tips geeft bij het aanbeste
den van diensten of werkzaamhe
den. „Je moet wel precies weten
wat je zoekt. Ben je niet heel zorg
vuldig, dan kan het zo zijn dat je
ineens met iets opgescheept zit
wat je helemaal niet wilt."
Hij vermoedt dat NS bij het uit
schrijven van de aanbesteding
voor de flitstrein te veel alleen
maar naar het geld heeft gekeken.
„Dat begrijp ik overigens wel,
want uit alles heb ik begrepen dat
NS voor veel te veel geld de conces
sie heeft gekregen. En dat het be
drijf daardoor voor de allergoed
koopste oplossing heeft gekozen."
Dat dit bedrijf AnsaldoBreda nog
nooit hogesnelheidstreinen had ge
bouwd verdween daardoor wel
licht te veel naar de achergrond.
„Het probleem is dat je de toeken-
ningsvoorwaarden niet halverwe
ge het proces mag aanpassen. Heb
je eenmaal een lijn uitgezet, dan
moet je er aan vasthouden. NS
kon dus niet halverwege zeggen
dat ze niet in zee wilden met een
Italiaans bedrijf dat nog nooit een
flitstrein had gebouwd. Dat zou
een enkeltje rechtszaal hebben be
tekend."
schiphol - Ruim tweehonderd pi
loten en stewardessen hebben gis
teren een publieksvriendelijk actie
gevoerd op Schiphol. Zij zijn tegen
een verslechtering van de wettelij
ke rust- en werktijden, omdat daar
mee de veiligheid in het geding is.
De luchtvaartmaatschappijen ont
kennen dat. „Veiligheid staat voor
op. De Europese regels zijn geen
versoepeling, maar een harmonisa
tie van regels van de verschillende
landen. Op enkele punten is het
juist strenger geworden", laat de as
sociatie van Europese luchtvaart
maatschappijen weten. De actie
werd in meerdere Europese lan
den gehouden. De bonden bena
drukken juist dat uit onderzoek is
gebleken dat langer dan tien uur
vliegen als piloot niet verant
woord is. Toch zijn er volgens hen
straks roosters mogelijk waarbij
twee piloten tot ruim twaalf uur,
zonder pauze, vliegen.
Aardappelen: (40 mm opw., droog uit
de schuurFrites geschikt: 24,00-€
25,00 rustig; Export: 21,00-€ 23,50
rustig.
Zaaiuien: (droog uit de schuur€11,50-
€14,00 prijshoudend.
Granen, zaden en Peulvruchten: (prij
zen per ton excl. BTW uit opslag collecte
rende handelTarwe Maal €240,00; Tar
we Voer 235,00; Blauw maanzaad
geen handel; Kapucijners geen handel;
Karwijzaad geen handel; Brouwgerst
geen handel; Voergerst €222,00.
Nieuwe oogst (per ton) Weidehooi
100,00; Roodzwenkhooi uit de
schuur €100,00; Engelsraaihooi uit de
schuur 75,00-€ 85,00; Veldbeemd-
hooi uit de schuur 95,00-€ 115,00;
•Tarwestro grote pakken uit de schuur
70,00-€ 80,00; Tarwestro kleine pak
ken uit de schuur 90,00-€ 100,00;
Gerstestro uit de schuur €70,00-
€80,00; Bonenstro €70,00.
Noteringen ook op: www.zlto.nl
22 JANUARI
AEX INDEX 353,45 0,38 (0,11%)
naam
slot
+/-
TomTom
4,30
0,31
7,76
Kas bank
8,89
0,60
7,21
SBM Offshore
11,30
0,56
5,21
Fugro
45,80
1,53
3,46
PostNL
1,95
0,05
2,53
TOP 5 DALERS AMSTERDAM
naam
slot
+/-
Ballast Nedam
11,70
-0,54
-4,41
Macintosh Ret
8,52
-0,38
-4,32
SNS Reaal
0,87
-0,03
-3,65
Pharming
0,03
0,00
-3.57
Douwe Egberts
8,86
-0,26
-2.81
V
12:00
AMSTERDAM - De Europese effecten
beurzen zijn overwegend licht lager
gesloten, hoewel de AEX het hoofd
wel nipt boven water hield. De AEX
eindigde 0,1 hoger op 353,45 pun
ten. De MidKap verloor 0,1 Lon
den, Frankfurt en Parijs gingen tot 0,7
lager de handel uit. In de AEX stond
SBM Offshore bovenaan met een
winst van 5,2
Volgens Rabobank bereikt de mari
tiem dienstverlener waarschijnlijk een
definitieve schikking over het Noorse
probleemproject Yme. Postbedrijf
PostNL klom 2,5 Het Franse acti
vistische investeringsfonds Lutetia Ca
pital wil dat PostNL snel weer contant
dividend gaat uitkeren, zei topman Fa-
brice Seiman.
TOP 5 STIJGERS AMSTERDAM
sep
Jan
NEW YORK - De beurzen op Wall
Street boekten gisteren overwegend
lichte winsten. Op de eerste handels
dag na een lang weekeinde reageer
den beleggers voorzichtig positief op
de kwartaalcijfers van een aantal grote
bedrijven. De Dow-Jones eindigde 0,5
hoger op 13.712,13 punten. De
S&P 500 ging 0,4 omhoog tot
1492,51 punten. De Nasdaq steeg 0,3
tot 3143,18 punten. Verzekeraar
Travelers behoorde tot de sterkste stij-
gers onder de hoofdfondsen met een
koerswinst van 2,2 Het bedrijf zag
de winst in het vierde kwartaal zakken
als gevolg van de orkaan Sandy, maar
beleggers reageerden opgelucht. Zij
hadden rekening gehouden met een
veel grotere winstval.
Opzc.nl/beurs
Volg veel me<
Volg veel meer koersen en
indexen van minuut tot minuut
op onze website.
sharecompany corcepts
Bron: ShareCompany
Adverteren? Bel CoolConcepts op 071-566 39 16.
www.sharecompany.nlwww.coolconcepts.nl
AEX
AMX
ASCX
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
Aegon
4,95
-0,05
3,08
Aalberts
16,68
0,04
6,21
Accell
14,00
0,07
5,18
Ahold
10,68
-0,04
5,33
AMG
7,15
-0,02
10,17
Acomo
14,50
-0,24
4,32
Air France KLM
8,42
0,00
20,32
Arcadis
19,70
0,00
10,12
Arseus
17,20
0,20
10,97
AkzoNobel
51,48
-0,23
3,49
ASMI
28,69
0,04
5,65
Ballast Nedam
11,70
-0,54
19,16
Aperam
11,46
-0,18
0,44
BAM
3,25
-0,06
0,84
BE Semicond
5,97
0,00
3,11
Arcelor Mittal
13,46
-0,18
4,02
BinckBank
7,45
-0,21
19,90
Beter Bed
14,10
-0,14
6,82
ASML
52,54
0,81
9,46
Brunei
39,50
0,20
7,92
Brill
19,75
-0,10
1.28
Boskalis
33,64
-0,32
1.06
CSM
16,40
-0,18
0,92
Cryo-Save
2,30
0,00
-0.04
Corio
36,17
-0,04
5,39
Delta Lloyd
14,63
0,22
18,61
Docdata
13,20
-0,10
0,61
Douwe Egberts
8,86
-0,26
1.56
Eurocom Prop
30,65
-0,08
1,68
Dockwise
18,35
-0,04
-0,27
DSM
46,40
0,34
1.33
Heijmans
8,40
0,00
19,18
Exact
16,00
-0,04
0,00
Fugro
45,80
1.53
2,88
Imtech
19,87
-0,10
14,26
Grontmij
3,37
0,02
17,87
Heineken
50,67
-0,17
0,40
Mediq
13,42
-0,11
4,60
ICT
3,35
0,02
3,88
ING Groep
7.52
-0,03
6,50
Nieuwe Steen
6,65
-0,11
9,39
Kardan
0,83
0,00
6.68
KPN
4,53
-0,06
21,85
Nutreco
64,29
0,49
0,30
Kas bank
8,89
0,60
17,59
Philips
21,67
0,28
8,92
SNS Reaal
0,87
-0,03
-15,34
Kendrion
18,58
0,03
16,12
PostNL
1.95
0,05
-33,28
Ten Cate
20,15
-0,04
1,38
LBIInt
2,86
0,01
0,32
Randstad
30,01
0,28
7,93
TomTom
4,30
0,31
13,29
Macintosh Ret
8,52
-0,38
-4,30
RD Shell A
26,36
0,08
1,46
Unit4
24,70
-0,24
8,79
Nedap
31,00
0,10
5,80
Reed Elsevier
11,45
0,02
2,37
USG People
6,32
-0,04
4,58
Ordina
1,16
0,00
3,48
SBM Offshore
11.30
0,56
7,47
VastNed Retail
34,02
-0,19
3,86
Pharming
0,03
0,00
8,00
TNT Express
5,45
0,00
-35,35
Vopak
50,39
-0,25
-5,48
Rood Testhouse
0,16
0,00
5,84
Unibail Rodamco
175,00
-1,90
-3,82
Wereldhave
51,98
-0,15
8,29
Sligro
23,10
0,22
6,21
Unilever
29,32
0,18
1,66
Wessanen
2,28
0,01
3,87
TKH
19,35
0,10
-0,77
Wolters Kluwer
15,20
0,01
-1,81
Ziggo
22,90
*-0,06
-7,51
Xeikon
4,06
-0,08
24,92
OVERIGE AANDELEN
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
1N0MIJ
0.19
0,00
0,00
Heineken Hold
42,15
-0,30
1,73
Spyker
2,22
0,00
11,00
Aamigoo
1,75
-0,10
-12,50
Hes
42,50
-0,07
-0.93
Stem
14,60
0,20
5.76
Accsys
0,16
0,00
14,29
Holland Col
24,24
1,40
12,69
Tetragon
10,74
-0,01
11,07
AFCAjax
6,21
0,00
-0,88
Homburg Invest
0,11
0,00
0,00
Thunderbird Res.
1,06
-0,04
0,95
Ageas
24,07
0,07
8,35
Hunter Douglas
32,25
-2,55
9,36
Tie
0,11
0,00
7,00
AND Int
1,56
0,02
3,67
Hydratec
21,50
-0,48
2.38
TMC
17,00
0,08
-8.11
Antonov
0,01
0,00
0,00
Lanschot, van
14,75
-0.18
4,61
TMG
8,60
0,00
7,51
AP Alternative
15,45
0,03
4,39
MDxHealth
2,30
0,01
15,00
TNT Basket
7,40
0,05
-34,82
Atrium
4,50
0,02
-0,44
Mittal Basket
14,03
-0,19
3,86
Value8
28,00
-0,40
9,38
Batenburg Techniek
13,61
0,10
0,78
NB Priv. Eq. Partners
8,65
0,38
11,61
Vivenda
0.11
0,00
25,27
Bever
1.55
0,00
-11,43
Nedsense
0,32
-0,01
7,02
Volta Finance
5,85
0,00
2,63
BTG-BPP EUR UNIT
12,63
0,00
0,00
New Sources Energy
0,22
-0,04
-8,33
Witte Molen
4,83
0,00
20,75
Conversus Capital
1,40
0,02
-93,07
Neways
5,10
0,10
9,00
Yatra
3,50
0.11
5,42
Core Laboratories
84,50
2,74
5,62
OctoPlus
0,52
0,00
0,97
Crown v Gelder
5,37
-0,13
-3,24
Oranjewoud
4,80
0,00
11,60
Ctac
0,82
-0,02
-2,38
Porceleyne Fles
8,19
0,00
-2,03
Dico Internat
1,58
-0,01
-1.25
Qurius
0,02
0,00
23,08
DPA
1.57
0,01
4,24
RBS
4.33
-0,04
11,31
Eurocastle
0,04
-0,01
33,33
RD Shell B
27,03
0,03
1,62
Fornix
0,32
-0,02
5,59
Reesink
81,90
0,00
7.76
Galapagos
18,89
0,09
19,48
Roto Smeets
6,50
-0.50
-2.99
Grooth geb
35,50
-1,01
1,46
Simac Techniek
2.14
-0.01
-2,28
Hal Trust Unit
98,99
0,79
2,10
Sopheon
0,08
0,00
0,00
EUROSTOXX 50
naam
slot
+/-
ytd%
AB Inbev
67,93
0,84
3,33
Air Liquide
93,42
0,10
-1,71
Allianz
103,05
-1,30
-1,67
Arcelor Mittal
13,46
-0,18
4,02
ASML
52,54
0,81
9,46
AXA
13,59
-0,08
1,76
BASF
73,11
-0,70
2,75
Bayer
73,02
0,17
1,57
BBVA
7,75
-0,07
11,28
BMW
74,16
-0,12
1.69
BNP Paribas
46,30
-0,16
8,71
Carrefour
20,79
0,05
7,47
CRH
15,05
0,00
-1,18
Daimler
43.01
-0,18
4,09
Danone
50,53
0,19
1.25
Deutsche Bank
35,94
-0,70
9,07
Deutsche Telekom
8,87
4,11
3,19
E.On
13,76
-0,32
-2.38
Enel
3.14
0,03
0,13
Eni
19,38
0,07
5,67
v
Essilor
76,52
0,27
0,66
FranrfTelecom
8,71
-0,41
4,45
GDF-Suez
15,38
-0,19
-1,25
Generali
14,15
0,09
2,98
Iberdrola
4,06
-0,05
-3,29
Inditex
107,50
1,35
1,90
ING Groep
7,52
-0,03
6,50
Intesa Sanpaolo
1,50
0,00
15,54
L'Oreal
108,50
-1,05
3.43
LVMH
139,30
-0,70
0,36
Muench Rueck
134,40
-0,20
-1.18
Nokia
3.42
0,05
16,88
Philips
21,67
0,28
8,92
Repsol YPF
17,05
-0,08
11,15
RWE
28,47
-0,85
-8.88
Saint-Gobain
31,60
0,06
-1,94
Sanofi-Aventis
71,57
-0,93
0,25
Santander
6,43
-0,03
5,44
SAP
57,82
-0,5b
-4,73
Schneider Elec
55,59
0,64
1,39
Siemens
83,68
0,19
1,80
Societe Gen
33,50
-0,46
18,21
Telefonica
10,85
-0,06
6,48
Total
39,49
0,07
1,23
Unibail Rodamco
175,00
-1,90
-3,82
UniCredit
4,50
0,02
21,53
Unilever
29,32
0,18
1,66
Vinci
37,87
-0,10
5,30
Vivendi Univ
16,08
-0,68
-5.13
Volkswagen VZ
180,95
1,60
5,11