binnenland 17
De grens over? Gedoe verzekerd!
Helft bevolking vindt
ons land kindvriendelijk
Nieuwe ceremoniemeester koningin
Politie: laat je niet
doorverbinden
Zijn het cultuurverschillen of is het een poging de rekening Blijkbaar is het heel moeilijk dingen
door te schuiven? België en Nederland bewijzen in het dossier in één keer goed te krijgen'
rond hogesnelheidstrein Fyra weer dat samenwerking lastig is.
De problemen met hoge
snelheidstrein Fyra passen
in een historisch rijtje. Als
Belgen en 'Hollanders' sa
men infrastructuur aanleg
gen, ligt gedoe op de loer.
Jaren vol problemen
dinsdag 22 januari 2013
Bestuurder Roel Berghuis van FNV Spoor
door Paul Bots en Laurens Kok
Wat is de overeen
komst tussen het
onder water zetten
van de Hedwigepol-
der, de heropening van de spoor
lijn IJzeren Rijn en de aanleg van
een zeesluis bij Terneuzen? Het
zijn alledrie projecten waarbij Ne
derland en België samen moeten
werken op het gebied van infra
structuur. En ze hebben alledrie
geleid tot gedoe op het hoogste po
litieke niveau.
De drie voorbeelden zijn overi
gens relatief willekeurig gekozen.
Ze passen in een reeks 'misverstan
den', waar ook de nu in opspraak
geraakte hoge snelheidstrein Fyra
in thuis hoort. Al jaren, overigens.
Want terwijl het spoor voor de ho
gesnelheidstrein al gebouwd werd,
lagen de 'Hollanders' en de Belgen
elf jaar lang in de clinch over de
vraag of de trein eigenlijk wel de
stations van Breda en Den Haag
aan moest doen. Begin vorige
maand kwam er pas een compro
mis: de trein rijdt Den Haag voor
bij, Breda zal vanaf april worden
verbonden met Antwerpen. De
kou leek uit de lucht, tot techni
sche problemen roet in het eten
gooiden.
Terwijl het ministerie in Neder
land bij de technische problemen
met de Fyra nog uit gaat van een
tijdelijk probleem, worden in Bel
gië al harde woorden gesproken.
Topman Mare Descheemaecker
van het Belgische spoorbedrijf
NMBS zei afgelopen weekend on
omwonden dat hij de problemen
met de Fyra 'kotsbeu' is. Gisteren
stelde het bedrijf de bouwer van
de treinstellen een ultimatum.
Professor Alfons van Marrewijk
van de Vrije Universiteit deed in
2002 als 'bedrijfsantropoloog' on
derzoek naar de rol van cultuurver
schillen bij de aanleg van de HSL.
Hij herkent de huidige gang van
zaken maar al te goed. Er is hier
sprake van een verschil dat naar
politiek niveau wordt getrokken,
stelt hij. „Cultuur wordt strate
gisch ingezet in een pokerspel over
technische specificaties, planning,
oplevering en vooral over geld."
Een pokerspel dat 'de Belgen' en
'de Hollanders' met enige regel
maat spelen. De IJzeren Rijn mag
open, maar dan moet België de
aanpassingen op Nederlands
grondgebied betalen. De HSL van
Antwerpen naar Nederland wordt
doorgetrokken, maar dan draait
Nederland op voor bijvoorbeeld
het aanpassen van het station in
de Belgische stad. Zo gaat het bij
bijna alle grote projecten tussen
de twee landen. Van Marrewijk:
„Er is een vast patroon. Nederlan
ders willen iets. Ze overleggen met
de Belgen die heel stil luisteren
naar de wensen. Omdat de Belgen
zo stil zijn, denken Nederlanders
dat er een akkoord is. Het venijn
zit daardoor in de staart, als blijkt
dat de Belgen het helemaal niet
eens zijn met de plannen."
Het feit dat Descheemaecker nu
'bijna on-Belgisch bot' is, is een
aanwijzing voor een dubbele agen
da, denkt Van Marrewijk. Waar
schijnlijk is het een poging de reke
ning in Nederland neer te leggen.
Bestuurder Roel Berghuis van
FNV Spoor constateert dat beide
landen veel te laat in overleg zijn
gegaan over basale dingen. De keu
ze van het beveiligingssysteem, bij
voorbeeld. Of dit het gevolg is van
cultuurverschillen tussen Neder
land en België? Berghuis durft het
niet te zeggen. „Blijkbaar is het
wel heel moeilijk om tussen beide
landen dingen in één keer goed te
krijgen", constateert hij op cyni
sche toon. „Ik hoop dat het perso
neel er niet de dupe van wordt."
Zal zich na de Fyra weer een an
der Nederlands-Belgisch probleem
aandienen? „Ongetwijfeld zal dit
niet de laatste keer zijn", denkt
Van Marrewijk. Zijn advies: „Be
steed vooraf aandacht aan dit
soort cultuurverschillen."
1989: Nederland, Frankrijk en Bel
gië spreken af dat er een hoge snel
heidslijn (HSL) komt tussen Parijs,
Brussel, Rotterdam en Amsterdam.
1996: Het kabinet stelt dat in
2005 de hogesnelheidstrein rijdt.
2001: HSA (High Speed Alliance,
een samenwerking tussen NS en
KLM) biedt veel meer dan ver-
vvacht voor het exploitatiecontract.
9 20Ö2: De HSL-aanleg raakt ver
traagd. Nieuwe einddatum: 2007.
2004: Het Italiaanse AnsaldoBreda
krijgt de opdracht de treinen te
bouwen omdat de enige andere
aanbieder afvalt.
2004: De aanleg wordt een miljard
euro duurder dan gedacht. De poli
tiek blijkt onvoldoende geïnfor
meerd over de financiële risico's.
2005: De Italiaanse treinenbouwer
meldt dat de treinstellen te laat ge
leverd zullen worden.
2005: Problemen met het
beveiligingssysteem.
2008: Eerste testritten op de hoge
snelheidslijn.
9 2009: Onder de naam Fyra begint
een treindienst maar met overge-
verfde treinstellen en oude locomo
tieven
2011: Exploitant HSA komt in fi
foto Peter Hilz/bewerking De Persdienst
nanciële problemen. Het ministerie
schiet te hulp.
2012: Op 9 december start de
Fyra-lijn Amsterdam-Brussel. Trei
nen zijn om de haverklap kapot.
9 2013: De Fyra wordt stilgezet in
afwachting van een oplossing voor
de problemen.
BANDAR SERI BECAWAN - Koningin
Beatrix krijgt een nieuwe ceremo
niemeester. Mr. Alle Dorhout
volgt op een nog nader te bepalen
tijdstip Wim Cosijn op. Dorhout
is deze week al mee bij de staatsbe
zoeken aan Brunei en Singapore.
Dat geeft hem de kans om de
kunst af te kijken van zijn voorgan
ger. Juist bij de organisatie en het
goede verloop van staatsbezoeken
speelt de ceremoniemeester een
cruciale rol. De van de Koninklijke
Marine afkomstige Cosijn, die in
2007 aantrad, heeft destijds ook
langere tijd warmgedraaid. De cere
moniemeester is de spil van de
hofhouding, maar niet de baas.
Dat is de grootmeester. De ceremo
niemeester is betrokken bij alle
staatsbezoeken en bij grote plech
tigheden aan het hof. Zo had Co-
sijns voorganger Gilbert Monod
de Froideville zijn handen vol aan
de huwelijken van koningin Bea
trix' zoons en aan de uitvaarten
van prins Claus, koningin Juliana
en prins Bernhard. Alle Dorhout
die maandag in Brunei als 'designa
te' zijn vuurdoop beleefde is diplo
maat. Hij werkt voor Buitenlandse
Zaken bij de Nederlandse perma
nente vertegenwoordiging bij de
Verenigde Naties in New York.
RIJSWIJK - De politie waarschuwt
voor de praktijken van een com
mercieel bedrijf dat mensen aan
biedt door te verbinden naar poli
tiebureaus. Ze benadrukt maandag
op haar website dat de politie al
tijd gratis bereikbaar is via de ge
bruikelijke nummers zoals 112
(spoed).
„U betaalt bij doorverbinden on
nodig 80 cent per minuut", staat
op de site. Ook het gesprek met de
politie kost geld en wel volgens
het tarief dat dit bedrijf hanteert.
HAMBURG - Bijna de helft van de
Nederlanders boven de 14 jaar
vindt Nederland kindvriendelijk.
Dat blijkt uit een representatieve
enquête van de Duitse Stichting
voor Toekomstvragen.
11.000 mensen uit tien Europese
landen hebben daaraan meege
daan. 47 op de 100 Nederlandse
ondervraagden noemt Nederland
kindvriendelijk. Alleen de Span
jaarden (49 op de 100) en de De
nen (90 op de 100) scoorden ho
ger. Volgens Professor Ulrich Rein-
hardt die het onderzoek leidde,
hangt de kindvriendelijkheid niet
samen met het aantal kleuterscho
len of kindertoeslag. Een 'werkom
geving die gericht is op de combi
natie van gezin en werk' is bijvoor
beeld veel belangrijker. Duitsland
is de hekkensluiter. Slechts 15 op
de 100 ondervraagden bestempelt
het land als kindvriendelijk.