MBACHT
81 wonen
Metselen is
machtig mooi
HET VAK
EN DE
OPLEIDING
METSELAAR
Ambachtslui over huri bijna
vergeten beroepen.
Deze week: de metselaar
door llze Rike
JOHAN VAN OUDHEUSDEN
Metselaar
Specialisatie: speciaal metselwerk,
rollagen, ronde muren
Opleiding: Lts, richting
metselen leerlingstelsel ..„ik-..
akstenen lijken allemaal ge-
w I J lijk, maar het blijft groten-
deels een natuurproduct.
U De klei wordt gebakken en
de ene steen staat in de
oven wat dichter bij het vuur dan de an
dere. Daar moet je rekening mee hou
den als je ermee werkt, dat leer je alleen
door ervaring."
Die heeft Johan van Oudheusden ge
noeg; al vanaf zijn 16e staat hij op de stei
ger als metselaar, inmiddels zo'n dertig
jaar. Zijn vader werkte ook in de bouw.
„Hij was klusjesman bij een aannemers
bedrijf, in de zomervakantie mocht ik
meehelpen. Er waren in die tijd niet zo
veel opleidingen hier in de buurt, dus
werd het de bouw."
Voor het metselen koos hij wél heel be
wust. „Ik moest er een jaar extra voor
naar school. Maar ik vond metselen al
tijd al machtig mooi. Je maakt iets wat al
tijd zichtbaar blijft, wat blijvend is."
Na zijn opleiding leerde hij het vak pas
echt, vindt hij zelf. Eerst bij twee kleine
re aannemers, daarna jarenlang bij Heij-
mans, waar hij zowel aan grote kantoren
en utiliteitsbouw werkte, als aan bijzon
dere woningbouwprojecten. Nadat hij
zijn eigen huis gebouwd had, samen
met zijn buurman die timmerman is,
ontstond het idee als zelfstandig metse
laar verder te gaan. „Juist het aandacht
kunnen besteden aan de details van
mijn eigen huis gaf me veel voldoening.
Ik houd van het specialistische werk. Ik
werk nu soms ook voor grote aanne
mers, maar probeer altijd op zoek te
gaan naar bijzondere projecten. Een
rondlopende ezelsrug metselen of een
tuinmuur die moet lijken op de muur
van een monumentale boerderij; werk
waar ik mijn ei in kwijt kan.
„Ik ben nu bezig met een huis met vijf
strekken boven de kozijnen, waarvan de
uitslag gemaakt moest worden. Dat heb
ik helemaal uitgezocht op de computer,
berekend, uitgetekend en droog gemaakt
hier thuis. Het was een heel gepuzzel.
Maar door goede voorbereiding kon ik
het ter plekke zo metselen. Vroeger wa
ren zulke sierelementen heel gewoon.
Werden de stenen niet met de machine
gezaagd, maar met een sabel of een kap
hamer op maat gemaakt. Heel knap, als
je dat bedenkt."
Afgelopen zomer metselde Van Oud
heusden een paar weken in de bloedhit-
te in Afrika. „Ik heb meegewerkt aan
een vrijwilligersproject om een schoolge
bouw en een onderwijzerswoning te
bouwen. Met een groep van veertig
man, allemaal met een verschillende ach
tergrond, gingen we die kant op, ik met
Op vmbo en
technische op
leidingen is met
selen onderdeel
van de oplei
ding bouwkun
de. BGA ver
zorgt opleidin
gen op diverse
niveaus.
De branchevere
nigingen AVM,
Aannemersvere
niging Metsel
werken, heeft le
den in heel Ne
derland.
vrijdag 18 januari 2013
Metselaar Johan van Oudheusden
aan het werk bij een woonhuis in
aanbouw. „Je maakt iets wat altijd
zichtbaar blijft, wat blijvend is."
foto's Chris van Cromvoirt
mijn troffeltje in de tas. Dan merk je dat
ze daar heel anders werken. Ze maken
geen profielen of stelwerk, dat vinden ze
zonde van die rechte latjes, als ze die al
hebben. En de stenen maken ze zelf,
van klei die ze vormen en in het veld op
een vuurtje bakken. Het was een mooie
ervaring om mijn vak zó in te zetten,
Een metselaar bouwt, legt en bevestigt bakstenen, voorgevormde stenen, betonblokken
en andere soorten bouwstenen met mortel en andere substanties om bijvoorbeeld (schei-
dings)muren, funderingen, bogen of andere structuren te bouwen. De techniek van het met
selen werd al in het Romeinse Rijk toegepast.
Ezelsrug is een gemetselde afwaterende muurafdekking: een driehoekig stuk bovenop een
muurtje.
Strek is de overbrugging boven een raamkozijn, die van oudsher voorkwam dat er te veel
gewicht op het kozijn zou rusten. De bakstenen liggen daar niet horizontaal op het kozijn,
maar staan grotendeels verticaal en 'waaieren' vaak uit: de bovenkant is dan breder dan de
onderkant (de uitslag). Een hanekam is nóg steviger, die loopt een beetje in een boog bo
ven een raam.
Sabel is een geslepen stalen strip die vroeger werd gebruikt om stenen te hakken en bewer
ken.
Troffel is gereedschap om metselspecie mee uit te spreiden.
Tuitgevel is de voorgevel van grachtenpanden/pakhuizen.
Schouder is de aanzet van de tuitgevel ter hoogte van dakgoot.
Hals is het hoogste punt van een tuitgevel, eindigend met een recht stuk.
Rollaag is een horizontaal verlopende, op een rij geplaatste, maar verticaal gemetselde rij
stenen.
dat ik er anderen mee kan helpen."
www.BGA.nl
www.avmmetselwerken.nl
www.vanoudheusdenmetselwerken.nl
Reageren?
wonen@depersdienst.nl
