81 buitenland
'jimmy dacht Bittere druiven in
er altijd aan'
'Woordvoerder van Jezus'
Artiest dood gevonden
op levenswerk in Rio
Meeste slachtoffers Savile zwegen
Arbeidersrevolte in belangrijkste wijnregio Zuid-Afrika
De Hex River Valley, een
van Zuid-Afrika's bekendste
wijngebieden, is getroffen
door een staking. Het wran
ge verhaal achter een lang
lopend arbeidsconflict.
zaterdag 12 januari 2013
Onthutsend onderzoek naar
misdaden BBC-ster Jimmy Savi
le gepubliceerd.
Pedofiel maakte ruim 50 jaar
slachtoffers.
34 kinderen verkracht in
Britse ziekenhuizen en op
scholen.
door onze redactie buitenland
LONDEN - De omvang van het pe
dofilieschandaal rond de inmid
dels overleden BBC-ster Jimmy
Savile blijkt nog veel groter dan
was aangenomen. In totaal zijn
214 misdaden gepleegd, waaronder
34 verkrachtingen. Savile, die geld
inzamelde voor goede doelen, ver
greep zich in dertien ziekenhuizen
aan kinderen, waaronder het be
roemde Londense Great Ormond
Street.
Dat staat in een gisteren gepresen
teerd rapport over het onderzoek
'Yewtree' van de politie naar de
misbruikzaak.
Saviles misdaden lezen als een ont
hutsende cijferreeks: in veertien ge
vallen kinderen aangerand of ver
kracht op scholen; het jongste
slachtoffer was 8, het oudste 47; de
vroegste beschuldiging dateert van
1955» de laatste van 2009. 73 pro
cent van de 450 mensen die aangif
te hebben gedaan sinds het schan
daal bekend werd, was jonger dan
18 jaar. De meeste slachtoffers wa
ren tussen 13 en 16 jaar. Tussen
1965 en 2006 vergreep Savile zich
aan kinderen op zijn werkplek, in
de studio's van de BBC, ook tij
dens de opnamen van de laatste
Top of the Pops, het gevierde cult-
programma van de Britse
staatsomroep.
Er is, zo meldt het onderzoek,
'geen duidelijk bewijs' gevonden
dat Savile handelde binnen een ge
organiseerde kring van pedofielen,
al wordt nog steeds onderzocht of
de BBC-ster deel uitmaakte van
een 'informeel netwerk'.
Hoewel de meeste slachtoffers
nooit eerder melding maakten van
misbruik, blijkt een aantal wel de
gelijk naar de politie te zijn gestapt
voordat de zaak afgelopen jaar in
volle omvang aan het licht kwam.
Dat is tijdens het onderzoek geble
ken uit documenten van de poli
tie. Dat het nooit tot vervolging
kwam, kwam volgens de politie
onder meer doordat slachtoffers
en getuigen niet verder wilden
met de zaak. Inmiddels is de in
spectie een onderzoek begonnen
om te kijken of de contacten met
de politie toch niet eerder tot ver
volging hadden moeten leiden.
Savile handelde vooral opportunis
tisch en misbruikte zijn sterrensta
tus om controle uit te oefenen
over zijn slachtoffers. Soms plande
hij zijn daden ook. Zo kwam Savi
le in 1965 een 14-jarig meisje tegen
in een nachtclub. Later zocht zij
hem thuis op, waar hij haar ver
krachtte. In 1972 bezocht een jon
gen van 12 met twee vriendinnen
de opnames van Top of the Pops.
Toen de opnames even stillagen,
betastte de presentator van het
muziekprogramma de geslachtsde
len van de jongen en de borsten
van zijn vriendinnen. De meeste
misbruikslachtoffers van Savile
zwegen jarenlang. Velen van hen
dachten dat ze niet zouden wor
den geloofd of hadden onvoldoen
de vertrouwen dat politie en justi
tie Savile effectief konden vervol
gen. Volgens een politiewoordvoer
der gedroeg Jimmy Savile (die in
1990 werd geridderd vanwege zijn
inzet voor goede doelen) zich als
een 'seksueel roofdier'. „Elke mi
nuut van elke dag was hij ermee
bezig, wanneer er zich een gelegen
heid voordeed, greep hij die."
door onze correspondent
Miriam Mannak
Schreeuwende mannen en
vrouwen, van wie sommi
gen zwaaien met pikhou
welen en stokken. Stenen
gooiende jongeren. De plofknallen
van rubber kogels. Dat was de si
tuatie deze week in De Doorns,
een armetierig dorp in één van
Zuid-Afrika's belangrijkste wijn
en tafeldruivengebieden.
Ook buiten de Hex River Valley
ging het er hard aan toe, want de
druiven- en fruitplukkers zijn de
confrontatie aangegaan met grond
bezitters en de politie. Ze eisen
een salaris van 150 rand per dag
(zo'n 13 euro). Het mag niet veel lij
ken, maar het is meer dan een ver
dubbeling van het huidige gemid
delde dagloon van 69 rand (iets
meer dan 6 euro). Daarnaast
wordt er gepleit voor betere werk
en woonomstandigheden: hoewel
landbouwmedewerkers bovenop
hun dagloon vaak hun kost en in
woning vergoed krijgen, zijn velen
niet blij met hoe en waar ze wo
nen.
Daar valt veel voor te zeggen. Wie
langs De Doorns rijdt ontkomt
niet aan de rijen armetierige huis
jes en hutjes vervaardigd van plaat
staal, afvalhout, landbouwplastic
en ander materiaal. Hier scharre
len kinderen op blote voeten, hon
den en kippen door het rondslin
gerende huisvuil. Dat wordt, net
als in veel andere townships en ar
me gebieden in Zuid-Afrika, maar
sporadisch opgehaald.
Goed werkende riolering en sani
taire voorzieningen bestaan hier
vrijwel niet, en voor drinkwater is
het leeuwendeel van de naar schat
ting 10.000 inwoners afhankelijk
van waterkranen die gedeeld moe
ten worden met andere huishou
dens. Andere sociale diensten zo
als openbare gezondheidszorg
Boze wijngaardwerknemers blokkeerden gisteren de snelweg N1 tussen
Kaapstad en Johannesburg bij De Doorns. foto Nic Bothma/EPA
functioneren niet of nauwelijks.
Wat dat betreft staat de situatie in
De Doorns in schril contrast met
de oogverblindende omgeving: de
eindeloze wijngaarden, de pittores
ke bergketens en het leven van
veel boerderijeigenaren. Hoewel
het runnen van een agrarisch be
drijf in Zuid-Afrika net als in veel
Europese landen absoluut geen
vetpot is, is het leven van menig
werkgever in de landbouw vele
malen beter dan dat van zijn perso
neel. Sterker nog, de woon- en
werkomstandigheden in De
Doorns en soortgelijke landbouw
nederzettingen zijn over het alge
meen zo slecht dat de internationa
le mensenrechtenorganisatie Hu-
man Rights Watch (HRW) er in
2011 een onderzoek aan wijdde.
In het document Ripe with Abuse
komen zo'n 260 landbouwarbei-
ders aan het woord, waarvan een
aantal uit De Doorns.
Duduza vertelt bijvoorbeeld hoe
landbouwmedewerkers worden
blootgesteld aan pesticiden: „De
door onze redactie buitenland
RIO DE JANEIRO - T\vintig jaar legde
hij stukje voor stukje felgekleurde
tegels in de 215 treden naar het
klooster van Santa Teresa in Rio
de Janeiro: de Chileense kunste
naar Jorge Selarón woonde in een
huis naast zijn levenswerk.
Gisteren werd hij dood gevonden
op de trap.
Een doodsoorzaak van de kunste
naar is niet bekendgemaakt. Het
dagblad O Globo publiceerde juist
donderdag een interview met
hem, waarin hij zegt dat een vroe
gere medewerker van zijn atelier
hem vanaf november diverse ke
ren met de dood heeft bedreigd.
Volgens O Globo vertoonde
Selaróns lichaam brandwonden en
lag er bij het lijk een blik oplosmid
del, maar de politie heeft dat niet
bevestigd.
Jorge Selarón maakte de mozaïek-
trappen een van de bekendste at
tracties van Rio. Hij begon ermee
toen hij vanuit Chili verhuisde en
de vervallen trap naast zijn huis
op wilde knappen. Het is zijn 'eer
betoon aan het Braziliaanse volk'.
Rond de plek waar het lichaam
van Selarón gevonden werd, ston
den al snel vele kaarsen uit respect
voor de geliefde man die, ondanks
zijn roem nooit vertrok uit de wat
verlopen buurt waarin hij naast
zijn levenswerk woonde.
In een prachtige documentaire, te
bekijken op YouTube, zien we hoe
de kunstenaar in die twintig jaar
een belangrijk figuur in de buurt
werd.
De Escadaria Selarón waren trou
wens ook te zien in het filmpje
waarmee Rio de Janeiro de kandi
datuur voor de Olympische Spelen
opleukte.
zie onze website:buitenland
Selarón: The Movie vertelt in
half uur zijn kleurrijke verhaal
Frigide Barjot. foto Cees van Zweeden
door onze correspondent
Cees van Zweeden
PARIJS - In Nederland bestaat het
al elf jaar, en zelfs katholieke lan
den als Spanje en Portugal heb
ben het gelegaliseerd. Maar Parijs
verwacht morgen de 'grootste be
toging sinds 1984'. Steen des aan
stoots: het homohuwelijk.
In 1984 demonstreerde rechts om
de katholieke school te redden.
De betoging van morgen brengt
de kerk opnieuw de straat op. Kar
dinaal André Vingt-Trois is ter
plekke voor een 'groet' aan de be
togers, volgens bisschop Jean-Pier
re Cattenoz anderhalf miljoen
sterk. Monniken uit Barroux
(Zuid-Frankrijk) rukken in geslo
ten formatie op naar de Eiffelto-
ren.
Leidster van de betoging is de on
waarschijnlijke figuur van Frigide
Barjot, een 50 jaar jonge dame ge
kleed in roze minirokken, gebleek
te spijkerbroeken en laag uitgesne
den hemdjes. Ze is al maanden
niet van de Franse tv af te bran
den, met haar aversie tegen - voor
al - adoptie door homo's.
Frigide Barjot, haar artiesten
naam, gaat door het leven als zan
geres. Een van haar klassiekers,
een subtiel werkje, heeft als re
frein 'Fais-moi 1'amour avec deux
doigts, avec trois ga ne rentre pas'
(neem me met twee vingers, drie
passen er niet in).
Ze is tevens, zegt ze, 'woordvoer-
