[<s
media
An officer and a gentleman
TERUGGESPOELD
27
De opnames van De
ontmaskering van de
vastgoedfraude zaten er
nog maar net op, toen
Jeroen Willems aan een
hartaanval bezweek. In
zijn laatste hoofdrol
schittert de acteur als
de charmante charlatan
Theo Frijn.
door Rivka Croenier
In de serie Teruggespoeld staat
wekelijks de spot gericht op
een filmklassieker die op veel
mensen een onuitwisbare
indruk heeft gemaakt.
media@wegener.nl
024-3650570
Fouter dan Theo Frijn
kom je ze zelden tegen:
lange paardenstaart,
strakgesneden zwart
pak, felle ogen achter ge
tinte glazen, een man
die achteloze snuifjes coke afwis
selt met dikke sigaren en tijdens
een zakelijke meeting rustig even
op zijn hoofd gaat staan om zen te
worden. Zijn partner in crime,
Ger van Woerkom, is op het oog
zijn absolute tegenpool: bleek,
blond, koele blik, duur nietszeg
gend pak. Maar de charismatische
personal coach en de daadkrach
tige zakenman hebben meer ge
meen dan je denkt. Een gedeelde
air van pure onoverwinnelijkheid
bijvoorbeeld.
De miniserie De ontmaskering van
de vastgoedfraude verhaalt over op
komst en ondergang van een illus
ter duo dat het oerdegelijke bedrijf
Bouwfonds ombouwde tot lucra
tieve geldmachine. Jarenlang vul
den ze hun zakken, tot ze werden
gearresteerd en hun slimme me
chanisme krakend tot stilstand
kwam. De opnames werden half
oktober afgerond. Hoofdrolspeler
Jeroen Willems (net 50) bezweek
op 3 december aan een hartaanval.
Zijn tegenspeler Ian Bok kan het
nog steeds niet bevatten. „Op
maandag gebeurde het, dinsdag
zouden we met z'n allen naar de
net afgemonteerde serie gaan kij
ken. Zo'n innemend en bijzonder
mens, in een klap weg."
In het begin zat Willems hem een
beetje te jennen, herinnert Bok
zich. „Hij wilde kijken wat voor
vlees hij in de kuip had." Na een
achteloos complimentje van zijn
tegenspeler wist de acteur dat het
Zaterdag 12 januari 2013
De in december
overleden Jeroen
Willems (links)
en Ian Bok in
De ontmaskering
van de vastgoed
fraude,
foto
Guido van Gennep
goed zat. Nu kan hij alleen maar
vurig hopen dat het publiek voelt
en ziet wat ze er samen in hebben
gestopt. „De magie van dat vreem
de duo dat mensen verleidt tot
een totaal andere manier van za
kendoen. Met grote gevolgen."
Bok, eerder te zien als Prins Claus
in Beatrix, Oranje onder vuur, ver
diepte zich bewust niet in de ech
te hoofdrolspeler van de vastgoed
fraude, Jan van Vlijmen. Die werd
in januari vorig jaar veroordeeld
tot vier jaar cel. „Ik wil geen por
tret van hem maken, maar zelf
vorm geven aan mijn personage."
Het boek De vastgoedfraude, waar
op de serie losjes is gebaseerd, las
hij ook maar half. „Veel te saai."
Hoe hij zich dan wel inleefde? „Ik
probeerde me voor te stellen wat
er was gebeurd als ik zelf vastgoed
magnaat was geworden. Bij het
vrijbuitersgevoel kan ik me wel
iets voorstellen. Lukt het? Blijf ik
buiten schot? Dat gevoel moet ver
slavend zijn."
Regisseur Hanro Smitsman las het
boek wel. Met veel plezier. Saai en
ondoorgrondelijk? Welnee. „Wat
die mannen deden, was geen ra
ketwetenschap." Het is lastig dit
soort materie in drama te verpak
ken, erkent hij. In aflevering drie
wordt de zogeheten ABC-con-
structie waarmee Frijn en Van
Woerkom binnenliepen, uitge
legd. Nou ja, uitgelegd. „De ac
teurs spelen alsof ze het zelf alle
maal heel goed begrijpen. Daar
door denk je als kijker ook dat je
het snapt", verklapt Smitsman
zijn strategie. Want, zo stelt hij, de
slinkse werkwijze van de witte
boordencriminelen is feitelijk bij
zaak. „Waar deze serie om draait,
is de vriendschap tussen twee
mannen in een wereld waar geld
de maatstaf is voor alles."
Smitsman denkt dat de hoofdrol
spelers in de echte vastgoedfraude
zich in de serie zullen herkennen.
„Nico Vijsma - Frijn in de serie -
kan, denk ik, wel lachen om hoe
hij door Jeroen wordt neergezet."
Dat Willems het resultaat nooit
heeft kunnen zien, blijft lastig te
verteren. „De ene dag zei ik nog
'ik zie je morgen'. En dan krijg je
opeens een verbijsterend bericht:
Jeroen is dood." Er is nooit over
wogen de serie niet uit te zenden.
„Dat had Jeroen nooit gewild."
£2 De ontmaskering van de vastgoed
fraude. Vandaag (zaterdag) op
Nederland 2, 21.05 uur.
Reageren?
media@depersdienst.nl
Het moet gezegd: niet elke film uit
de jaren tachtig heeft de tand des
tijds zo uitmuntend doorstaan als
'An officer and a gentleman'. Dat
is grotendeels te danken aan de sterke cast
en het ontroerende verhaal over een jon
gen die, om straaljagerpiloot te worden,
een zware marinetraining ondergaat. Dat
veel omroepen deze film rond de kerst en
Valentijnsdag uit het archief opdiepen, zal
er mede de oorzaak van zijn dat er maar
geen stof op wil neerdwarrelen.
Dat is ook terecht: 'An officer and a gentle
man' (1982) kan nog steeds met de beste in
zijn soort mee. Vooral vrouwen zullen er
door Jan van Mullem
graag bij op de bank neerploffen, met een
glaasje wijn en een doosje tissues bij de
hand. De aanwezigheid van de nog jonge
en vitale Richard Gere is al een goed argu
ment daarvoor. Daarnaast sluit het dramati
sche verloop van deze 'liefdesgeschiedenis
met een feelgood-einde' uitstekend aan bij
wat (vooral) vrouwen ook vandaag de dag
nog van zo'n genrefilm verwachten.
Maar ook voor mannen is 'An officer and a
gentleman' bovenmatig goed te pruimen,
zelfs voor de stoersten. Zowel Gere, in de
rol van beschadigd marine-groentje (moe
der dood, opgegroeid bij een varende vader
met een alcoholprobleem, in crimineel Ma
nilla), als zijn liefje Debra Winger (arme fa
brieksarbeidster, net als Gere op zoek naar
een betere toekomst) spelen geloofwaardig
en vestigen definitief hun naam met deze
film. En dan te bedenken dat Gere eigenlijk
niet zat te wachten op deze rol. John Travol
ta, Eric Roberts, Jeff Bridges, Kurt Russell
en John Denver hadden al bedankt; Gere
Richard Gere en Debra Winger vinden elkaar
lief in An officer and a gentleman.
zou het 'puur voor het geld' hebben ge
daan. Het is vooralsnog zijn grootste hit ge
bleken, op 'Pretty woman' na. Ook Winger,
derde keuze na Kristy McNicol en Brooke
Shields, had vooraf zo haar twijfels. Ze was
vergeten in haar contract op te nemen dat
ze geen naaktscènes wilde, een foutje waar
van de mensen achter de schermen gretig
gebruikmaakten. Hoewel, niet alle mensen
waren onder de indruk van haar verschij
ning: producent Don Simpson zei tijdens
de auditie tegen haar dat ze het wellicht
niet zou worden, want: 'I need somebody
fuckable. You're not fuckable enough'.
Ach, de producent oordeelde ook dat de ti
telsong 'Up where we belong', de latere hit
van Joe Cocker en Jennifer Warnes én Os
carwinnaar (Best song), niet goed genoeg
was. Terwijl toch iedereen zich de vertede
rende, laatste shots herinnert waarin Gere
zijn lieveling, op de warme klanken van
Cocker en Warnes, uit de fabriek naar bui
ten draagt, een betere toekomst tegemoet.
Er was trouwens nog een Oscar voor de
film: Louis Gossett Jr. kreeg het beeldje
voor zijn rol als über-strenge drillsergeant
Emil - 'don't you eyeball me, boy' - Foley.
Terecht: de magie tussen hem en Gere
(Zack Mayo-'naise' in de film) is subliem.
