binnenland 15
Lentekleed
natuur niet
voorbereid
op vorst
Schippers kort lakse
zorgverzekeraar
Echtpaar niet
vervolgd voor
dood inbreker
'Vrouw in
rolstoel door
Jansen Steur'
Minister: aanpak
coffeeshop niet
vrijblijvend
'Stabiliseren van de opbrengst lijkt
me ook al een hele grote opgave'
'We drukken geen 500 liturgieën als
we weten dat er 200 mensen komen'
Kerkbalans in cijfers
vrijdag 11 januari 2013
wacenincen - Het winterse weer
dat volgens meteorologen in aan
tocht is, kan een harde klap uitde
len aan de natuur die al in voor
jaarsstemming is. „Het zal ervan af
hangen hoe lang de vorst aan
houdt en hoe koud het wordt.
Maar sapstromen in de bomen
zijn al op gang gekomen en als die
bevriezen, zal er onzichtbare scha
de aan het hout ontstaan, die zich
niet 1-2-3 zal herstellen", zegt bio
loog Arnold van Vliet van de Wa-
geningen Universiteit.
Vorig jaar sloeg de kou, na een ex
treem zachte decembermaand, als
nog in februari toe. „Ik zei toen
dat ik verwachtte dat het goed zou
gaan. Later bleek dat de pollenpro
ductie met zestig procent was afge
nomen, waardoor er minder bloe
men tot ontwikkeling kwamen.
De fruitteelt had enorme schade
opgelopen en mensen moesten
nieuwe struikachtige planten ko
pen voor hun tuin; planten die
normaal de winter doorstaan. Het
wordt dus spannend."
De eerste exemplaren van
bloeiend fluitenkruid, maarts
viooltje, speenkruid en klein hoef
blad zijn gemeld op Natuurkalen-
der.nl. „Fluitenkruid herstelt zich
wel, dat kan wat hebben. Maar
valt de temperatuur net als vorig
jaar naar -20 graden, dan passeren
we voor veel soorten kennelijk
een drempel."
Ook de hazelaar en de elzen staan
al volop in bloei. „Vijftig jaar terug
bloeide de hazelaar pas half februa
ri. Maar omdat de hazelaar een
winterbloeier is, kan hij wel wat
hebben", denkt Van Vliet.
Volgens de bioloog werd vorig jaar
de strenge vorst in- februari ge
volgd door een zeer warme
maand maart. Daarna volgden in
april en mei nog een paar nacht
vorsten. „Dat had allemaal in
vloed. Het blijft daarom onzeker
wat nu de gevolgen van het koude
weer zullen zijn."
Emile Duijsens, Rooms-Katholieke Economencollege
Leonie Bos, wijkpredikant in Gouda
der gelovigen zijn. Dat werd gecom
penseerd doordat per persoon
meer geld werd gegeven, maar nu
is het omslagpunt bereikt.
Het treft de kerken in het hart,
want het geld dat door Kerkbalans
binnenkomt is van levensbelang.
Bij de protestantse kerken komt 85
procent van de inkomsten uit gif
ten en collectes. Bij de katholieke
kerk is dat ongeveer twee derde.
„Bij ons in Gouda is het de afgelo
pen jaren vrij goed gegaan met
Kerkbalans. We zijn begonnen de
brieven aan de leden te personalise-
ren, dat leidt tot een hogere op
brengst." Maar ook dat vlakt nu af.
Het salaris van predikant Bos
wordt betaald uit de giften van de
gelovigen. „Wij krijgen geen subsi
die van de overheid. We zijn een
club die zichzelf in leven moet hou
den. Daar ben ik me erg bewust
van." Net zoals iedereen in de kerk
in Gouda op de kleintjes let. „We
drukken geen 500 liturgieën als we
weten dat er hooguit 200 mensen
komen. Je doet het licht uit als je
de aula uit gaat. Kerkmensen zijn
over het algemeen braaf en dege
lijk, die smijten geen geld over de
balk", zegt Bos. „Ik moet ook wei
eens lachen als ik in een andere
kerk kom en daar dezelfde formi-
ca-tafeltjes zie staan."
De teruglopende inkomsten zullen
gevolgen gaan hebben, niet alleen
in Gouda, maar door heel Neder
land. Bij katholieken en protestan
ten. „Dit uitgavenpatroon kun je
met deze inkomsten geen jaren
meer volhouden." Nu zorgt de te
rugloop van gelovigen al voor fu
sies van parochies en het uitstel
van groot onderhoud aan kerkge
bouwen. Steeds vaker worden die
kerken ook gesloten. Zowel de pro
testanten als katholieken voorspel
len dat dat ook in 2013 weer het ge
val zal zijn. Net zoals er bezuinigd
zal worden op predikanten en
priesters. Vooal de salarissen van
predikanten zijn een grote kosten
post voor de protestantse kerk: een
predikant is een academicus en ver
dient navenant. Ook is het salaris,
in tegenstelling tot in de katholieke
kerk, gebaseerd op het onderhou
den van een gezin. „Als je dan al
twintig jaar dezelfde predikant
hebt, maar nu eigenlijk nog maar
geld hebt voor een part-timer, is
dat best lastig."
De uitdaging is, zo weten alle ker
ken, jongeren aan hun geloof te
binden. „Ouderen geven geld om
dat ze dat vanoudsher gewend
zijn, jongeren niet. Die willen echt
uitleg waar het geld naartoe gaat,
we zijn bij hen een concurrent van
de goede doelen." In Bergen op
Zoom bijvoorbeeld krijgen alle ge
lovigen van 21 jaar een aparte brief.
Met als slotzin: „Ook al kun je nog
niets betalen, we zijn blij als je iets
met de kerk hebt en houdt."
zie onze website:binnenland
Cijfers over Kerkbalans en de
toekomstplannen van de kerk.
nu verkeerde kant uit
De vijf kerkgenootschappen die
meedoen aan Kerkbalans tellen vol
gens hun eigen registratie 5,9 mil
joen leden, 35 procent van de Ne
derlandse bevolking.
De katholieke kerk denkt in 2012
56,6 miljoen euro aan de inzame
ling van Kerkbalans over te hou
den, 4 procent minder dan in
2011In 2011 werd er gemiddeld
77 euro per huishouden gegeven.
De protestantse kerk verwacht
over 2012 zo'n 189 miljoen euro
binnengehaald te hebben via Kerk
balans. In 2011 was de gemiddelde
gift per kerklid 94,80 euro.
De katholieke parochies in Neder
land kwamen in 2011 15 miljoen
euro tekort om hun uitgaven te
dekken (negen procent van de in
komsten).
De protestantse parochies kwa
men in 2011 28 miljoen tekort
(tien procent van de inkomsten).
Die tekorten worden opgevangen
door in te teren op de reserves.
De Petruskerk in Berlicum is sinds 1 juli buiten gebruik. Het dak is voorzien van zeil tegen lekkage, foto Mare Bolsius
breda - Het echtpaar dat betrok
ken was bij de dood van een inbre
ker in Diessen (Noord-Brabant) in
september, wordt niet vervolgd.
Het geweld dat zij hebben ge
bruikt tegen de inbreker was niet
buitensporig en niet onnodig.
Het Openbaar Ministerie in Breda
heeft dat donderdag bekendge
maakt.
Het echtpaar werd op dinsdag
ochtend 25 september wakker van
gerommel en vond de 37-jarige Til-
burger in de volière in de achter
tuin. De inbreker probeerde te
vluchten maar hij werd tegenhou
den. De inbreker stikte door de
armklem die de bewoners toepas
ten in afwachting van de politie.
Hij overleed in het ziekenhuis.
De man en vrouw werden niet
aangehouden maar wel verdacht
van betrokkenheid bij de dood
van de inbreker.
worms/frankfurt - De omstre
den arts Ernst Jansen Steur heeft
mogelijk ook in de Duitse stad
Worms een slachtoffer gemaakt.
Door een fout gelopen ruggen-
mergpunctie in 2010 is een patiën
te in een rolstoel beland, zei de ad
vocate van het slachtoffer donder
dag.
Bij een ruggenmergpunctie of lum-
baalpunctie wordt een dunne hol
le naald ingebracht bij de ruggen-
wervels. Artsen tappen zo wat her-
senvocht af, dat ze nodig hebben
om bepaalde diagnoses te kunnen
stellen. Vorige week kwam een
oud-patiënte in Heilbronn naar
buiten met haar verhaal. Zij zou
dagenlang niet hebben kunnen be
wegen na eenzelfde ingreep door
Jansen Steur. In Nederland is de
neuroloog aangeklaagd omdat hij
veel foute diagnoses zou hebben
gesteld.
dóór Niels Klaassen
den haag - Zorgverzekeraars krij
gen een lagere vergoeding voor
wanbetalers als ze betalingsachter
standen onvoldoende voorkomen.
Minister Edith Schippers (Volksge
zondheid, WD) stuurt dit voor
jaar een wetsvoorstel, hierover naar
de Tweede Kamer.
Zorgverzekeraars krijgen voor iede
re wanbetaler uit een speciale pot
een vergoeding van 130 procent
van de verschuldigde premie. Dat
geld wordt door de wanbetalers
zelf opgebracht, bijvoorbeeld door
korting op hun uitkering. De extra
dertig procent bovenop het stan
daard premiebedrag is bedoeld
voor de kosten die verzekeraars
maken door en voor de wanbeta
lers. Hoewel verzekeraars en ge
meenten beseffen dat betalingsach
terstanden voorkomen moeten
worden, concluderen onderzoe
kers volgens Schippers dat het geld
vooral besteed wordt aan techni
sche constructies als het inhouden
van de premies op uitkeringen en
het uitvoeren van incasso-activitei
ten. Landelijk zijn er maar drie pro
jecten waarbij verzekeraars en ge
meenten wél goed werken aan
voorkoming van betalingsachter
standen. Een daarvan loopt in Am
sterdam, waar 'dreigende wanbeta
lers' al vroeg opgezocht worden.
De minister wil dat verzekeraars
en gemeenten samen goede projec
ten gaan ontwikkelen.
Brancheorganisatie Zorgverzeke
raars Nederland zegt 'dat het de
vraag is of deze maatregel het ver
schil gaat maken'. De verzekeraars
doen al heel veel aan preventie,
meldt een woordvoerster. „Maar
we gaan graag in gesprek over ver
beteringen."
den haag - Gemeenten kunnen
niet zomaar het landelijk beleid
naast zich neerleggen dat Neder
landse coffeeshops geen softdrugs
aan buitenlanders mogen verko
pen. „Het beleid is niet vrijblij
vend", aldus minister Opstelten.
Wel vindt hij het acceptabel als
niet alle gemeenten er even streng
op toe zullen zien. Hij wil echter
van alle gemeenten een plan zien
waarin ze aangeven welke priori
teit het heeft, 'waarbij ook andere
zaken een rol spelen zoals aantal
len coffeeshops en openingstij
den'. Coffeeshops moeten sinds 1
januari controleren of klanten in
Nederland wonen. Dat er gemeen
ten zijn die dit niet actief willen
controleren, geeft volgens Opstel
ten een eerste indruk, maar hij
trekt nog geen conclusies. Eind dit
jaar komt hij met een overzicht
van de plannen per gemeente.