zeeland! 25
Voorzichtige
discussie over
de kerk in 2020
vóoï poesainn Ontslagen herder heeft
oude sluis nog recht op overuren
Meerdere abeelen
Abeelen verloor
de letter 'n'
Geboorte van
Oosterland
woensdag 9 januari 2013
MIDDELBURG - Hopelijk zit ze van
avond in de vangkooi: poes Fiona,
die donderdag terecht kwam in
het gangenstelsel van een oude
sluis bij de Middelburgse recht
bank aan de Kousteensedijk. Vrij
willigers van de Van Dixhoornbri-
gade zijn al dagen in de weer om
Fiona te vangen. Een vangkooi die
maandagavond was aangevoerd
bleek niet te passen in de gang.
Dinsdagavond werd een kleinere
kooi van de Stichting Scheldekat
geplaatst door vrijwilligers van de
reddingsbrigade. Vanavond rond
de klok van half zes gaan ze kijken
of Fiona inderdaad in de kooi zit
en het dier terugnaar haar eige
naar kan.
NISSE - De Stichting Zeeuwse
Schaapskudde moet voormalige
herder Koen Pille bijna 26.000 eu
ro aan overuren betalen. De kan
tonrechter in Middelburg heeft dat
onlangs bepaald. De stichting
moet ook de kosten van het ge
recht en het honorarium van Pil-
les advocaat betalen. Getuigen die
door de Stichting waren opgeroe
pen terwijl de stichting zelf ver
stek liet gaan, moeten ook netjes
worden vergoed.
De rechter wees Pille al eerder een
vordering toe. De stichting ont
sloeg hem onterecht op staande
voet toen hij bij wijze van afscheid
een rondje met de kudde deed,
zonder toestemming van het stich
tingsbestuur. De rechter oordeelde
dat Pille achterstallig loon moest
krijgen. Beide vorderingen zijn
nog niet uitbetaald.
De stichting kan ook een vorde
ring wegens overuren verwachten
van de andere herder, Carola van
den Handel. Ook zij maakte lange
tijd in haar eentje dagen van elf
uur, zonder rustdagen. Van den
Handel kreeg ook een vordering
van 20.000 euro toegewezen, die
officieel door rechtopvolger, melk-
schapenbedrijf De Schaapskooi,
zop moeten worden voldaan. Het
was echter de stichting die haar
ontslag aanzegde.
In het boek 'Oosterland in oude ansichten' van
LA. Ca pel Ie is te zien dat in de jaren '30 een andere
boerderij aan de Oostersteynweg nabij Viane stond
dan de huidige hoeve van Truus en Wim Stouten.
Er zijn dus meerdere 'Abeelen' geweest
In het boek 'Oosterland in oude
ansichten' van L.A. Capelle is te
zien dat in de jaren '30 een andere
boerderij aan de Oostersteynweg
nabij Viane stond dan de huidige
hoeve van Truus en Wim Stouten.
Beide boerderijen werden ver
noemd naar Hendrick van den Ab
eeie die daar in de 14e eeuw de eer
ste hofstede liet bouwen.
Tot de Tweede Wereldoorlog werd
de boerderijnaam geschreven met
een n aan het eind: de Abeelen. Be
halve die 'n' ging ook de, uit 1908
daterende, kapitale hofstede tij
dens de oorlog grotendeels verlo
ren door brandbommen. Daarom
werd een nieuwe boerenwoning
gebouwd, die tijdens de ramp van
1953 mèt de schuur ten onder
ging. Daarna werd de hoeve in
haar huidige vorm herbouwd voor
Jan Kwaak, de vader van Truus
Stouten-KwaaL Voor die tijd was
de boerderij eigendom van Ooster-
lands ambachtsheer Baron Schim-
melpennick van der Oye.
Truus en Wim Stouten hebben tegenover hun boerderij De Abeeie een ei
gen trap tegen de Oosterscheldedijk waarop nog een origineel muralt-
muurtje staat. Truus laat daar bijna dagelijks de hond uit en geniet van de
prachtige luchten boven het water.
foto Dirk-Jan Gjeltema
De polder Oosterland werd in
gedijkt in 1353 en 1354. In de
14e eeuw lagen ten oosten van het
toenmalige Duiveland uitgestrekte
schorren. Waarschijnlijk overblijf
selen van een landstreek waar een
kreek doorheen stroomde, die
mair of mairevliet werd genoemd
en afgedamd in 1353. In dat jaar
verleende hertog Willem van Beie
ren een aantal bewoners uit het ge
bied het recht om de landstreek in
te dijken. Dit was de geboorte van
Oosterland. Een heerlijkheid, die
werd ingedeeld in een groot en
een klein ambacht. In het groot
ambacht werd Oosterland aange
duid met de naam 'Ooster Nieuw-
land van Duiveland'. In 1370 ver
kocht hertog Albrecht zijn aandeel
in de ambachten aan Hendrick
van den Abeeie. Hij liet slot Oos-
tersteyn bouwen en de eerste hof
stede De Abeelen op de plek waar
nog steeds een hoeve staat, die is
ingeschreven als vof de Abeeie.
Binnen Middelburgs protestant
se gemeente wordt bediscussi
eerd hoe de kerk in de nabije
toekomst moet opereren.
Willem van den Broeke enigzins
uitdagend: „Waarom zou er in
het jaar 2020 nog überhaupt
een kerk moeten zijn?"
door Emile Calon
Willem van den
Broeke heeft
een droom. Een
persoonlijke
droom, zo bena
drukt hij. „Een kerk waar de hele
zondag allerlei diensten worden ge
houden. Van een dienst voor gelo
vigen die in stilte verdieping zoe
ken tot diensten die een echt Rock
8c Roll-karakter hebben."
Leo Adriaanse ziet zoiets ook wel
zitten. Wat hem betreft worden in
dat ene gebouw diensten gehou
den voor allerlei gezindten: van
hervormd tot islamitisch. Hij
voegt er aan toe dat zoiets geen
utopie is. In Houston, in de Vere
nigde Staten, is een kapel waarin
dit al gebeurt.
Of er ooit een dergelijk religieus
centrum komt in Middelburg is
nog maar de vraag. Adriaanse en
Van den Broeke maken deel uit
van een werkgroep van de protes
tantse kerk in Middelburg en on
derzoeken hoe in 2020 die kerk
moet opereren.
Ze kijken daarbij niet zozeer naar
de materiële kant van de zaak, hoe
veel kerkgebouwen er straks nog
nodig zijn. Want gelovigen kun
nen ook samenkomen in een aula
van een school. Zij vragen zich
wel af 'wat voor kerk willen wij
straks zijn' en 'waarom zou er in
2020 nog überhaupt een kerk moe
ten zijn'.
Ze weten dat de belangstelling
voor kerkdiensten afneemt. Im
mers, de ontkerkelijking neemt
steeds meer toe. Maar ze zijn er
van overtuigd dat ook in de toe
komst een rol is weggelegd voor
de kerkgemeenschap.
Adriaanse stelt dat de kerk sterk is
in drie dingen: contact met god,
de gemeenschap en de dienst aan
de wereld. Wat hem betreft blij
ven dat de kernwaarden. In ieder
geval kan hij zich geen kerk voor
stellen die alleen maar naar bin
nen is gericht. De kerk is immers
onlosmakelijk met de buitenwe
reld verbonden via onderwijs
instellingen, organisaties en vereni
gingen. Al die banden doorknip
pen, dat lijkt hem niet de manier
voor het vormen van een nieuwe
kerk.
De discussie over de toekomstige
vorm van de Middelburgse protes
tantse kerk wordt heel voorzichtig
gevoerd. De leden van de werk
groep, Impulz genaamd, willen na
melijk beslist niet dat er als gevolg
van die discussie al afsplitsingen
ontstaan. Ze hopen iedereen te be
trekken bij die vorming van die
toekomstige kerk. Begin deze
maand hebben ze een discussies
tuk gepresenteerd. Dat wordt de
komende tijd besproken binnen
de verschillende wijkgemeenten
van de protestantse kerk in Middel
burg.
Ze geven aan dat ook
niet-kerkelijken van harte
welkom zijn om een bijdra
ge te leveren. Adriaanse: „Wij ho
pen dat we boven tafel krijgen hoe
er over de kerk en de nieuwe kerk
wordt gedacht." Van den Broeke:
„Houden we wat we hebben, of
kan het toch anders?" Ooit was hij
op Kaapverdië en maakte daar een
dienst mee die hem nog steeds bij
staat. Zo vrolijk, zo'n enthousias
me, heel wat anders dan die dien
sten in Nederland.
De leden van de werkgroep leggen
de komende tijd ook bewust con
tact met ouderen en jongeren. Van
den Broeke: „We willen horen
waarom zij nog wel naar de kerk
gaan en waarom hun kinderen dat
niet meer doen." En jongeren, om
dat zij nu eenmaal de toekomst
zijn. Beiden zijn ervan overtuigd
dat de kerk ook in de toekomst
een rol blijft spelen. De kerk be
staat immers al vele eeuwen en is
in staat gebleken om te overleven.
Maar ze zouden wel graag zien dat
het geen kerk wordt die een minie
me rol speelt in het Middelburgse.
Willem van den Broeke (I) en Leo Adriaanse: „Wat voor kerk willen wij
straks zijn?" foto Ruben Oreel
