io onderwijs
Kübra
'Mijn iPhone is in de les ook een kladblok'
Jongeren communiceren veel met
elkaar via tekstberichten op hun
smartphone. Soms de hele dag
door. Berichten gaan in hoog tem
po over en weer. Ze worden ook
supersnel geschreven. Afkortin
gen zijn dan heel handig.
Eline, Karin, Mareike, Nina, Re
becca, Margot, Thomas en Arend,
vrienden op scholengemeenschap
Nehalennia in Middelburg, vertel
len over hun berichtentaal.
fty - fine thank you!
woensdag 9 januari 2013
Ioy staat voor I owe you
door Carla van de Merbel
Hoeveel berichten ze gemiddeld
per dag naar elkaar sturen?
„Veel", zegt Karin (15) met de no
dige uitroeptekens erbij. Ze kijkt
op haar smartphone en telt de berichten
van één dag. „Gisteren waren het er 27." Ni-
na (13) bevestigt dat: „Soms zijn we de hele
dag aan het praten."
Het vriendengroepje van acht Walcherse
atheneum 3- en gymnasium 3-leerlingen
heeft ook buiten schooltijd veelvuldig con
tact. Vaak gaat dat via groepsberichten op
hun smartphones. De enige die er niet aan
meedoet, is Arend (14). Hij heeft geen smart
phone en is ook niet benieuwd naar de be
richten. „Ik snap ze toch niet, met al die af
kortingen."
Eline (15) schat in dat binnen haar vrienden
groepje zo'n vijftien afkortingen worden ge
bruikt in berichten. Vaak zijn ze in het En
gels. Sommige zijn vooral binnen het groep
je in gebruik; andere zijn algemener be
kend. Als voorbeeld van die eerste categorie
noemt Karin hay. „How are you." Uit de
reactie van Eline blijkt, dat deze afkorting
nog niet helemaal is ingeburgerd in het
groepje. „Oh, betekent het dat? Ik dacht dat
het een typefout was." Andere voorbeelden
zijn fty (fine thank you) en - minder voor
de hand liggend - ioy en soeks. „Ioy staat
voor 'I owe you', 'ik ben je iets schuldig"',
lichten de jongeren toe. „Het is een quote
uit een BBC-serie waar we fan van zijn.
Vaak beginnen we daarmee een gesprek via
de smartphone." En socks is, als je het als af
korting in het Spaans zegt: 'Es 0 si que es'.
Als je die afkorting vervolgens als zin vanuit
het Spaans vertaalt, wordt het: 'het is zoals
het is'.
Algemeen bekendere afkortingen die bin
nen dit groepje Nehalennia-leerlingen ge
bruikt worden, zijn omg (oh my god), btw
(by the way), tnx (thanks), cu (see you),
yolo (you only live once) en - vaak voorko
mend in hun berichten - lol (laughing out
loud). „Lol? Dat is toch gewoon een Neder
lands woord", zegt Arend. „Waarom ge
bruik je dat dan als afkorting?" Hij trekt
niet-begrijpend zijn schouders op en schudt
zijn hoofd.
De afkorting yolo (you only live once)
wordt binnen dit groepje niet zo veel ge
bruikt. „Dat soort taal hoort meer bij ande
re groepjes. Dat zijn mensen die heel erg
houden van feesten enzo."
Nog een bekende afkorting die de vrienden
niet gebruiken: swag. „Het komt van 'secret
ly we are gay', maar wordt nu gebruikt als
soort van 'cool'." Swag werd in de jaren zes
tig in Hollywood bedacht door een groepje
homoseksuele mannen. Zij gebruikten de af
korting als code in hun communicatie met
elkaar. Het woord wordt nu ook in vervoe
gingen gebruikt (swag, swagger).
Naast de Engelstalige afkortingen noemen
deze jongeren ook nog een aantal Neder
landse: w8 (wacht), wrm (waarom), mr
(maar),(effen/even), gwn (gewoon), hw
(huiswerk) en idd (inderdaad). En als ie
mand heel enthousiast ergens over is, typt
hij of zij zomaar willekeurig een lange rij
hoofdletters in het bericht dat verstuurd
wordt.
Opvallend is dat scholieren in de boven
bouw veel minder gebruik maken van afkor
tingen in hun berichtenverkeer, blijkt tij
dens rondvragen in de aula van Nehalennia.
Eline bevestigt dat beeld. „Mijn zus zit in de
bovenbouw en schrijft alles voluit." Nina
heeft juist weer een andere ervaring, met
haar moeder. „Die gebruikt meer afkortin
gen op WhatsApp dan ikzelf."
Het clubje vrienden gebruikt de smart
phones nauwelijks voor Twitter. Wel voor
Facebook en het versturen van berichten
via het gratis WhatsApp. „Omdat het via
Whap gratis is, versturen we nu veel meer
'sneue' en ook kortere berichten. We sturen
ook vaak foto's mee."
Aan Arend gaat dit allemaal voorbij. Toch
heeft hij niet het gevoel dat hij veel mist of
dat hij hierdoor buiten het groepje komt te
staan. Blijkbaar valt er buiten de berichten
stromen om nog genoeg echt te praten. Of,
zoals Nina relativeert: „Meedoen met die be
richten is niet bepalend voor ons groepje.
Arend mist er ook niet zo veel aan."
Veel meer afkortingen en emoticons zijn te vin
den via onder meer de links:
http://twittermania.nl/2012/01/40-twitter-af-
kortingen-die-je-gewoon-moet-kennen/
http://www.eu-gsm.nl/afkortingen.html
Naam: Kübra Irgoren (17)
Woonplaats: Krabbendijke
School: Pontes Goese Lyceum
Welke telefoon heb je?
„Ik heb net een nieuwe iPhone 5.
Ik heb 'm cadeau gekregen van
mijn vader, omdat mijn oude mo
biel stuk was. Ik wilde 'm heel
graag hebben. Ik vind de witte
kleur heel mooi. Zwart is meer
voor jongens. Ik heb er ook met
een een roze hoesje bij gekocht,
want ik ben bang voor krasjes."
Hoeveel geld kost je telefoon?
„Ik weet niet hoeveel mijn tele
foon heeft gekost. Elke maand
zet ik er 10 euro prepaid belte
goed op. Aan die 10 euro heb ik
wel genoeg, want ik gebruik voor
al internet en Whatsapp."
Wie betaalt dat?
„Mijn vader heeft de telefoon be
taald. Het beltegoed betaal ik al
tijd zelf"
Waar gebruik je de telefoon
voor?
„Voor alles. Mijn telefoon gaat
overal mee naartoe. Ik zit veel op
WhatsApp en Facebook, maar ik
gebruik 'm ook voor school. Je
kunt met je iPhone makkelijk no
tities maken in de les als je geen
blaadjes bij je hebt."
Illustratie Felix Binicewicz
Heey 22.04
MyCSW
Ijtigingeo
Yes ik heb een 6.5 voor ski
Yay ik heb een 9 22.06
22:08 v