41 binnenland
TO©S
'Wat als ik 'nee' zeg
4 dagen Winterberg
Maxima opnieuw
verkozen tot
'Dom Bontje'
Demotie, op oudere leeftijd een stap terugzetten in werk én
beloning, was tot dusver in Nederland een taboe. Gisteren
werd dat doorbroken door IT-bedrijf Capgemini.
Het kan pijnlijk zijn voor oudere werknemers, een
mindere functie met minder aanzien en minder
salaris. Maar het lijkt te prefereren boven genadeloos
ontslag en een uitzichtloze periode aan de zijlijn.
Baas Capgemini levert
zelf (nog) niet in
PAUL KUSTERS
toosenhenk.nl K)0
OOK FOUTE BUITENLANDSE ARTSEN IN NEDERLAND
cheap.nl/dagactie| 0900-700 7004
dinsdag 8 januari 2013
Loonoffer oudere is
'nieuwe solidariteit'
door Peter Winterman
"Tl" e salaris of je leven'. Oudere
werknemers voelen zich
steeds vaker met de rug tegen
I de muur gezet. Wil je je baan
J houden, dan moet je instem
men met salarisverlaging. Tot wel
ïo procent, zoals bij automatise
ringsreus Capgemini. Gisteren
werd bekend dat het IT-bedrijf
vierhonderd veelal oudere werkne
mers vraagt een fors loonoffer te
brengen. Alle vakbonden schreeu
wen moord en brand.
Toch vindt niet iedereen het een
slecht idee om ouderen salaris te
laten inleveren. Sterker nog, een
massaal loonoffer zou de vastgelo
pen Nederlandse arbeidsmarkt uit
het slop kunnen trekken. „We
moeten van het idee af dat het van
zelfsprekend is dat je meer ver
dient naarmate je ouder wordt",
stelt Ronald Beltzer, hoogleraar ar
beid aan de Universiteit van Am
sterdam.
Volgens Beltzer is dit hét moment
om het traditionele loongebouw
flink op de schop te gooien. „De
kaartenbakken bij het UWV zit
ten vol met ouderen. Ze komen
niet aan de bak, want ze zijn te
duur. Als 50-plusser wil geen werk
gever je meer hebben. Het lijkt er
op dat de crisis voorlopig niet over
waait, dus nu is de tijd rijp om een
groot taboe te doorbreken. Het Ne
derlandse taboe op de 'demotie':
op latere leeftijd een stap terugzet
ten in salaris en functie. En dan
niet alleen een stap terug voor
ouderen die op dit moment werk
loos zijn, maar ook voor de oudere
werknemers mét een vast con
tract
De voordelen zijn groot, zegt Belt
zer. „Als oudere werknemers ge
noegen nemen met minder loon,
worden ontslagrondes vermeden.
Ook biedt het jongeren meer kans
om aan de slag te gaan. Soms
neemt de productiviteit van oude
re werknemers af. Het kan voor
die mensen juist een uitkomst zijn
om minder te gaan werken, of een
meer coachende, lager betaalde
functie te gaan vervullen. Kortom,
daar kan iedereen profijt van heb
ben. Nieuwe solidariteit, noem ik
dat."
Met zijn oproep aan 400 perso
neelsleden om vrijwillig salaris in
te leveren, werpt bestuurder
Jeroen Versteeg van Capgemini Ne
derland de knuppel in het hoender
hok. Maar op de vraag of hij ook
zélf bereid is een loonoffer te bren
gen, wil hij geen antwoord geven.
„Daar gaat mijn baas over", zei de
baas van het IT-bedrijf. Versteeg
vindt dat er een 'mismatch is tus
sen wat mensen verdienen en wat
ze kunnen'. Volgens hem is het
voortbestaan van het bedrijf in ge
vaar. De ondernemingsraad van
Capgemini is akkoord met de sala
risverlaging. Ook bij automatiseer
der Ordina komt demotie voor,
vooral bij oudere werknemers.
10%
De salarisverlaging bij 400 veelal
oudere werknemers loopt bij
Capgemini in sommige gevallen
op tot 10 procent
In Zweden is demotie al de nor
maalste zaak van de wereld. „Bij
ons gaan de lonen alleen maar om
hoog, maar in Zweden heeft het
loongebouw een pyramidevorm",
vertelt Beltzer. „Tussen je 30e en
50e zit een werknemer daar op z'n
top. Logisch, want dan zit je als
mens in het 'spitsuur' van je leven.
Kinderen studeren en de hypo
theek moet worden afgelost."
„Na je 50e is het minder erg om fi
nancieel een stapje terug te doen.
De salariskloof tussen starters en
oudere werknemers is in Zweden
11 procent. In Nederland ligt dat
percentage op 27 procent. Het zit
hier dus flink scheef."
Dat de geesten in Nederland rijp
zijn voor demotie, is nog maar de
vraag. Het is niet de eerste keer dat
een discussie over loonsverlaging
op gang wordt gebracht. Zo bena
drukte het Centraal Planbureau al
in 1996 dat de prestatie van oude
ren niet in verhouding staat tot
hun beloning, en dat demotie een
'sleutelbegrip' is om hun zwakke
positie op de arbeidsmarkt aan te
pakken. Vorig jaar nog pleitte het
wetenschappelijk bureau van de
WD, de Teldersstichting, er in
een rapport voor dat het taboe
van demotie af moet. Een maand
later herhaalde oppositiepartij
D66 dat pleidooi.
„Elke verandering is eng, zeker als
het om de eigen portemonnee
gaat", zegt Beltzer. „Dat moet je
masseren."
Een belangrijk verschil tussen 1996
en nu is dat de WW en het
ontslagrecht door het huidige kabi
net flink worden uitgekleed.
„Oudere werknemers zijn bang
voor een lagere WW-uitkering als
ze salarisverlaging accepteren en
onverhoopt toch op de schopstoel
terechtkomen. Die angst is minder
gegrond nu verkorting van de
WW in de lucht hangt."
AMSTERDAM - Prinses Maxima is
verkozen tot 'Dom Bontje' 2012.
Dat maakte de Bont voor Dieren
maandag bekend op basis van een
internetverkiezing. In totaal wer
den bijna 20.000 stemmen uitge
bracht op de website van de die
renbeschermingsorganisatie. Maxi
ma kreeg twee derde van de stem
men. De prinses was genomineerd
omdat zij en haar dochter Amalia
gezien zijn in jassen met een kraag
van wasbeerhondenbont van het
merk Moscow, aldus de dierenbe
schermers.
Het is de tweede keer dat Maxima
tot Dom Bontje wordt gekozen.
De eerste keer was in 2004.
VLISSINGEN - Stel dat je baas zegt: je
moet een deel salaris inleveren om
het bedrijf boven water te houden.
Wat zeg je dan?
De vraag die werknemers van Cap
gemini nu wordt gesteld, kreeg
Humphrey Eendragt enkele jaren ge
leden voorgeschoteld. Als voorzitter
van de ondernemingsraad van alu-
miniumfabriek Zalco in Vlissingen
kreeg hij in 2009 het verzoek collec
tief 20 procent salaris in te leveren.
Het personeel zei nagenoeg una
niem 'nee'. TWee jaar later was het
bedrijf met 500 vaste werknemers
failliet Toch heeft Eendragt geen
spijt van zijn besluit. „Zalco was in
handen van een kille privé-inves-
teerder die het bedrijf leeg trok. Als
er goede langetermijnafspraken wa
ren te maken, zou ons besluit mis
schien anders zijn geweest. Er was
geen enkele garantie dat salaris inle
veren, onze toekomst veilig zou stel-
len."Arbeidsrechtadvocaat Maar
ten van Gelderen van het gelijkna
mige kantoor krijgt de laatste tijd
meerdere keren per maand vragen
3 overnachtingen incl. ontbijt 1/ Beoordeeld met een 7.9
1 x Sauerlands likeurtje Vlakbij de skipiste gelegen
Hotel Das Waldhaus Winterberg
'Prijs o.b.v. 2-persoonskamer. Excl. res.kosten 15 per boeking. Voorwaarden zie website.
Excl. toeslag in voorjaarsvakantie.
