2i reizen
De oosterkwelder van
het Waddeneiland
Schiermonnikoog is
een van de gaafste
natuurgebieden in
Europa. Zeggen ze.
Inki de Jonge deed een
poging tot wandelen
met natte voeten en
ging op zoek naar de
koe met de
'odeklonjekont'.
SCHIERMONNIKOOG
Schiermonnikoog
reizen@wegener.nl
024-3650360
Zaterdag 5 januari 2013
Schiermonnikoog is het kleinste bewoonde Waddeneiland. Het meet 18 bij 4 kilometer.
Vanuit Lauwersoog vertrekt dagelijks vijf keer een veerboot naar Schier. Kijk voor de
veerdienst op www.wadden.nl.
Meer informatie over eiland en accommodaties op www.vwschiermonnikoog.nl.
Info over wandel- en fietsroutes op: www.activiteitenopschiermonnikoog.nl.
De lengte van de wandeling in het verhaal is ongeveer 14 kilometer. Het is aan te bevelen
waterdichte schoenen te dragen. Een deel van de wandeling staat in Van Schiermonnikoog
tot Mokerheide, zeven korte ontdekkingstochten (Harm Piek, uitgeverij Op Lemen Voeten).
Te voet door natuurgebied Kobbeduinen op Schiermonnikoog.
Ze hebben de boot gepimpt. De
varende verbinding tussen Lau
wersoog en Schiermonnikoog is
aangepast aan de wens van de
moderne mens. Die wil niet
meer op een skai leren bankje zitten, maar
loungen in zachte kussens, die wil geen kof
fie met melk maar latte macchiato, en daar
dan een glanzend magazine bij openslaan.
Het kan nu allemaal: drie kwartier loungen
en lifestylen, met uitzicht op de voorbijglij
dende Waddenzee.
In iedere eilandbezoeker schuilt, heel diep
verborgen, een naar nostalgie snakkende
oerconservatief. Schiermonnikoog, Schier
voor intimi, moet eigenlijk altijd blijven zo
als je het op 4-jarige leeftijd beleefde. Maar
dat is onzin. Hoe vaak is het niet voorgeko
men dat je van het hele eiland niet meer
zag dan de Badweg, het strand en Hotel van
der Werff? Schier biedt zoveel meer dan
dat. Zoals het kwelderlandschap in het oos
ten van het eiland, een van de mooiste
oude natuurgebieden van Europa. Er ligt
een wandelroute doorheen, die langs de
oostpunt van het strand terugleidt naar de
duinen. Je hoort er alleen rustgevende ei
landgeluiden. De vogels die dudelie en ke-
kiekiekie roepen en rondrennen op het slib
dat erbij ligt als een verstijfde zee. De lucht
is grijs geribbeld, op de dijk draaien scha
pen hun felgekleurde konten tegen de wind
en verheffen hun kopjes als onverschillige
pubers naar de voorbijgangers. Jonge, nog
slanke koeien staan te grazen, hun billen
zijn genummerd. Koe nummer 5.59 en 5.58
nemen ritmische happen uit het gras. Nu
diep ademhalen. Je ruikt de zee, ziet twee
rotganzen in perfecte symmetrie overvlie
gen en je hoort het schelpenpad knerpen
onder je voeten.
De kwelderwandeling staat in een in de ja
ren negentig geschreven boekje van uitgeve
rij Op Lemen Voeten. De schrijver waar
schuwt dat je de wandeling beter niet kunt
maken bij hoogwater, en ook niet in het
broedseizoen tussen april en juni. Maar het
is geen broedseizoen, ook geën hoogwater,
en een blik op het landschap voor ons geeft
geenszins de impressie dat we straks het
leem van onze voeten moeten schrapen.
Links de roestkleurige duinen. Voor ons voe
ren fietspaden de wijde vlakte in, in de rich
ting van het driehoekige baken dat de Kob
beduinen markeert.
Maar na de Kobbeduinen gaat het goed mis.
Over een modderpad lopen we omhoog en
omlaag naar een nieuwe vlakte met gestem
peld rundvee. Koe 6.13, koe 14.76. Zou er
ook één rondlopen met een 47.11 stempel?
Een koe met een 'odeklonjekont'? De
koeien houden het gras kórt, dat hier explo
sief kan groeien. Dat is goed, anders zou de
kwelder een eentonige vlakte worden. Nu
krijgen ook kleinere planten als zeewinde,
melkkruid en lamsoor een kans.
Koeien grazen al eeuwenlang in dit gebied.
Vroeger werden de kuddes gehoed. De laat
ste koeherder stopte daar in 1959 mee. Zijn
naam was Bouwe Hoekstra en naar hem is
het pad genoemd dat we moeten volgen,
rechtdoor de kwelder in, twee bruggetjes
over. Maar dan ineens staan we aan de rand
van een immense moddervlakte. We gaan
er links langs, we proberen het rechts, weer
links, met alleen natte voeten als resultaat.
We proberen er via een ander graspaadje
met een boog omheen te lopen. Ook daar
treffen we een modder- en watervlakte. We
begrijpen ineens waarom je hier niet altijd
langs kunt. We keren terug naar het brugge
tje, daar is een ander pad. Maar dat' zet ons
terug op de Kobbeduinen. In de Kobbedui
nen lopen we vast in het struikgewas. Er is
geen doorkomen aan. Stomme kwelders.
We gaan te voet over het fietspad dat door
steekt naar de duinen. Heel laf, maar we
kunnen er tenminste doorlopen. We keren
dit unieke, maar momenteel te drassige getij-
denlandschap de rug toe. We zijn geweken
voor het water.
Maar zoals gezegd: Schier biedt zoveel meer.
Aan de Reddingsweg ligt de oude begraaf
plaats Vredeveld, waar verdronken zeelui en
foto Hans van den Bogaard/Hollandse Hoogte
aangespoelde vliegeniers uit de oorlog hun
laatste rustplaats vonden. Er is een museum
over de T\veede Wereldoorlog, die op
Schiermonnikoog pas op 11 juni 1945 was af
gelopen, toen de laatste Duitsers het eiland
verlieten. Er is een 300 jaar oude eenden
kooi. Een eigen taal, en eigen folklore zoals
het eierengooien met Pasen, een muziekfes
tival in oktober, circustheaterdagen met He
melvaart, een midwinterfestival tussen
Kerstmis en Nieuwjaar, en het tweejaarlijks
literair treffen 'Schrijvers om de Noord'. En
er is natuurlijk het Noordzeestrand. Mis
schien niet zo mooi desolaat als sommige
andere stranden, maar evengoed machtig
en wijd als je, na warme chocolademelk, bij
paviljoen De Marlijn het duin afloopt. Rap
pe vogeltjes rennen langs de vloedlijn,
meeuwen scheren over de trage, grijsgroene
branding. Een groep rotganzen waggelt over
het strand als opgetogen dames van de brei-
krans tijdens het jaarlijkse clubuitje. Hippe
strandsurfers laveren hun felgekleurde zei
len soepel over het natte zand.
Uitwaaien, noemt de moderne mens zo'n
frisse wandeling. Dat zeelucht goed is voor
mensen weten ze op Schiermonnikoog al
heel lang. Hier werden bleekneusjes uit de
stad opgevangen in Elim en Sint Egbert, va
kantiekolonies voor zwakke en zieke kinde
ren. Er wordt nog steeds vakantie gevierd
op deze plekken, maar nu door mensen die
van cappuccino houden.
„Hebt u cappuccino", vraagt een bezoekster
in de oude, bruine gelagkamer van Hotel
van der Werff. „Nee", antwoordt de ober.
„Maar we hebben wel koffie met melk."
Heerlijk authentiek natuurlijk. Maar bij
Graaf Bernstorff, aan de overkant, adverte
ren ze met de lekkerste koffie van het ei
land. Van een Italiaans merk. Dan geeft
zelfs de meest conservatieve, naar nostalgie
snakkende eilandbezoeker zich ge
wonnen.
Koft Reageren?
reizen@depersdienst.nl