zeeland 123
'Het waren Franse granaten'
'Ik hoorde de harde
klappen van bommen'
Strengere controle bijstandsfraude
102 bekeuringen
voor fietsen
zonder licht
Ton Goossens
Ontmoeting met
kunst en cultuur
in De Vleeshal
Auto's beschadigd bij
kop-staart-botsing
Strandjutten
met Terra Maris
zaterdag 5 januari 2013
w
'In de loop van de tijd zijn die veronderstelde Duitse bombardementen als ge
rucht, door onjuist woordgebruik, door het wegslijten van tegenargumenten en
door collectief stilzwijgen over Franse beschietingen, als vanzelfsprekend gewor
den.'
foto rechts: gedenkplaatje in de binnenstad
Een groep Duitse militairen wandelt door het verwoeste centrum van Mid
delburg. De foto is genomen vanaf de toenmalige Wal. De Abdij en omge
ving liggen grotendeels in puin. foto Collectie C. Ovee, foto uit besproken boek
Het was een Duitse beschieting,
geen bombardement door de
Luftwaffe. De conclusie van his
toricus Peter Sijnke in het boek
Het Vergeten Bombardement
maakt drie jaar geleden al de
tongen los. Middelburger Toon
Goossens gaat in het zijn uitga
ve 'Gestold Verleden' nog een
stap verder. Niet Duitse, maar
Franse granaten waren de oor
zaak van de grote stadsbrand
van 17 mei 1940.
door Theo Ciele
Waar is het be
wijs? Ik heb
nooit geloofd
dat er een Duits
luchtbombarde
ment op Middelburg heeft plaats
gevonden. Maar wat was dan wel
de oorzaak van de verwoestingen
in de stad?"
Die vraag stond centraal bij het on
derzoek van Toon Goossens naar
de gebeurtenissen van vrijdag 17
mei 1940, de dag dat een groot
deel van de binnenstad als gevolg
van oorlogsgeweld in een rokende
puinhoop veranderde.
Om meteen met de deur in huis te
vallen: „Onderzoek in Duitse,
Franse en Nederlandse militaire ar
chieven brachten geen documen
ten boven water die een onweer
legbaar antwoord geven op de
vraag wie de veroorzaker was van
de grote stadsbrand. Maar 'de in
houd van processen-verbaal, rap
porten, interviews en mediaberich
ten verwijzen specifiek naar de
Franse artillerie. Ook is een aantal
Franse blindgangers in de binnen
stad gevonden", schrijft Goossens
in zijn boek Gestold Verleden.
De titel verwijst naar het monu
ment Gestolde Herinnering, op de
Nieuwe Burg. Daarop is een plaat
je geschroefd waarin wordt gespro
ken van een bombardement door
de Duitse Luftwaffe.
Na de oorlog schaarde Middelburg
zich in de rij slachtoffers van Duit
se terreurbombardementen als
Warschau, Coventry en Rotter
dam.
Begrijpelijk dat Duitsers, als agres
sor, ook als de veroorzakers van de
stadsbrand worden gezien, vindt
door Nadia Berkelder
GOES - Mensen met een bijstands
uitkering in Goes moeten rekening
houden met strengere controles.
Ook het aantal onaangekondigde
huisbezoeken gaat omhoog: ieder
een wordt gecontroleerd.
Het gaat om een proef in de eerste
drie maanden van dit jaar. Na af
loop van de proef wordt bekeken
of er meer fraudegevallen worden
ontdekt. Tot nu toe kreeg onge-
Goossens, maar het heeft het zoe
ken naar wat daadwerkelijk is ge
beurd op 'Vreselijke Vrijdag', lange
tijd in de weg gezeten.
Goossens: „In de loop van de tijd
zijn die veronderstelde Duitse
bombardementen als gerucht,
door onjuist woordgebruik, door
het wegslijten van tegenargumen
ten en door collectief stilzwijgen
over Franse beschietingen, als van
zelfsprekend geworden. Dat heeft
tot gevolg dat al tientallen jaren
een sterke psychologische weer
stand bestaat om de fatale beschie
tingen door Frans geschut onder
ogen te zien. De situatie is onom
keerbaar geworden doordat een be
zinning over de schuldvraag een
echec zou zijn bij de herdenkin
gen."
Overigens zette de Documentatie-
groep Walcheren 1939-1945 al in
1990 vraagtekens bij het luchtbom
bardement.
In 2010 schreef Sijnke over Duitse
beschietingen en Frans vuur die
kleinere en grote branden veroor
zaakten die in de grotendeels verla
ten stad konden uitgroeien tot één
grote, onbeheersbare vuurzee.
Goossens gaat een stap ver
der.' Hij weet dat hij hier
mee een controversieel
standpunt inneemt, maar gezien
de resultaten van zijn onderzoek
kan hij niet anders.
De volgens hem meest waarschijn
lijke hypothese is dat de Fransen
vanuit het zuiden de Stationsbrug
als doel hadden om een eventuele
Duitse opmars via Middelburg te
vertragen. Omdat ze de Lange Jan
als zichtbaar doel hadden, werd de
toren gebruikt voor het zogeheten
'inschieten' van de kanonnen. Een
maal ingeschoten, kon later, na
een richtcorrectie, op de Kanaal-
weg en de Stationsbrug geschoten
wordén om de Franse terugtocht
te dekken. Dat inschieten heeft de
branden veroorzaakt, is Goossens
theorie.
Hij voegt met zijn boek een nieuw
hoofdstuk toe aan de langlopende
discussie over de verwoesting van
de binnenstad aan het begin van
de oorlog.
Gestold verleden, 17 mei 1940, Frans
oorlogsgeweld op Middelburg, door
A.B.J. Goossens,uitgave in eigen be
heer.
veer een kwart van de aanvragers
van een uitkering bezoek aan huis.
De bezoeken zijn bedoeld om frau
de tegen te gaan, bijvoorbeeld van
iemand die samenwoont zonder
dat te zeggen of van iemand die
bijverdient zonder die inkomsten
op te geven.
Sinds 1 januari worden bijstandsge
rechtigden veel strenger gestraft
als ze naast hun uitkering nog in
komsten hebben. Wie wordt be
trapt, moet het volledige bedrag te-
Op 17 mei 1940 zat de toen
veertienjarige Paul Koole
in de kelder van zijn va
ders limonadefabriek Deko aan de
Langeviele.
Naar aanleiding van het boek van
Ton Goossens schrijft hij: „Vanuit
deze kelder hoorden wij een aan
tal vliegtuigen naderen. Mijn in
schatting, op basis van het geluid,
was dat er sprake was van drie of
vier vliegtuigen die bommen lie
ten vallen. De vliegtuigen zijn in
totaal drie of vier keer overgevlo
gen en steeds lieten ze een aantal
bommen vallen op Middelburg. Je
hoorde naast de harde klappen
van de bommen ook duidelijk het
fluiten van de afgeworpen bom
men. In de tijd tussen deze bom
bardementen zijn volgens mij de
vliegtuigen over de Sloedam gevlo
gen, een plaats waar de Fransen
zich bevonden. Dit zou betekenen
dat bombardementen niet zijn uit
gevoerd door de Fransen, maar
door de Duitse bezetter. Op het
eind van de bombardementen is
rugbetalen. Daarnaast krijgt een
fraudeur een boete die net zo
hoog is als het bedrag dat te veel is
ontvangen. Bij de tweede keer,
wordt het bedrag verhoogd tot 150
procent.
Om het aantal nieuwe uitkerings
gerechtigden te beperken, over
weegt men in Goes om de wacht
tijd die nu voor jongeren geldt
voor iedereen in te voeren. Jonge
ren krijgen nu de eerste vier we
ken geen uitkering; ze moeten
het korte tijd stil geweest en ver
volgens hoorde je de Franse artille
rie schieten, echter dit was van
zeer korte duur. Hierna was en
bleef het stil."
Koole heeft de volgende dag nog
de brandweer van Zoutelande
meegeholpen bij het blussen van
een brand in een pand aan de Pot-
tenmarkt in Middelburg.
Voor hem staat nog altijd vast dat
de Duitsers de branden in de stad
hebben veroorzaakt. „Ik ben er ten
slotte zelfbij geweest."
Goossens heeft wel een verklaring
voor de stelligheid waarmee getui
gen vasthouden aan het versie van
het bombardement. Er vlogen con
stant vliegtuigen boven de Sloe
dam en Walcheren. Vliegtuigge
luid gecombineerd met het geluid
van ontploffende explosieven wek
ken de indruk van een luchtbom
bardement. Bovendien was Rotter
dam een paar dagen eerder gebom
bardeerd door de Luftwaffe dus de
schrik dat Middelburg hetzelfde
lot zou ondergaan zat er goed in.
eerst zelf op zoek naar een baan.
Verder worden met uitzendbu
reaus afspraken gemaakt zodat
mensen direct aan de slag kunnen.
Deze en andere maatregelen moe
ten ervoor zorgen dat van alle aan
vragers slechts zestig procent een
uitkering ontvangt. Daarnaast
moeten mensen die al een uitke
ring hebben aan het werk; vijftig
procent van alle mensen die extra
hulp krijgen, moet binnen een
jaar een betaalde baan hebben.
MIDDELBURG - De Walcherse poli
tie heeft de afgelopen maanden,
vooral in Middelburg, 102 bekeu
ringen gegeven aan fietsers die
geen of onvoldoende verlichting
op hun fiets hadden.
De verschillende controles vonden
plaats tussen 29 oktober en 29 de
cember op wisselende locaties zo
als de omgeving van de Oude Vlis-
singseweg, Vrijlandstraat, Schroe-
brug, Oosterscheldestraat, Wal-
cherseweg, Torenweg en Staten-
laan in Middelburg.
Ook in- Oostkapelle, Domburg en
Koudekerke werden enkele contro
les gehouden en werden er bekeu
ringen uitgeschreven.
MIDDELBURG - In De Vleeshal in
Middelburg wordt zaterdag 12 ja
nuari tussen 17.00 en 19.00 uur
een 'alternatieve' nieuwjaarsrecep
tie gehouden: Een ontmoeting en
dialoog in het teken van kunst en
cultuur.
Initiatiefnemers zijn Stichting Beel
dende Kunst Middelburg De
Vleeshal, Het Zeeuws Tijdschrift,
Stichting IK en de Middelburgse
Atelier Stichting. Tijdens een 'ont
spannen samenzijn' presenteren
de organisatoren op ongedwongen
wijze hun nieuwe jaarprogramma.
Op diezelfde dag is tevens de
nieuwjaarsreceptie van de gemeen
te Middelburg van 16.00 uur tot
18.00 uur, naast De Vleeshal, in de
burgerzaal van het stadhuis aan de
Markt.
VLISSINGEN
Op het Bet je Wolffplein raakten
donderdag even na 16.30 uur twee
auto's beschadigd bij een een
kop-staart-botsing, aldus de politie.
Een Vlissingse (26) automobilist
reed tegen de auto van een voor
hem rijdende vrouw (34) uit Mid
delburg. De Vlissinger had te veel
gedronken en werd aangehouden.
Een blaastest wees uit dat hij meer
dan 2,5 keer de toegestane hoeveel
heid alcohol had gedronken. Zijn
rijbewijs werd ingevorderd en hij
kreeg een rijverbod van zeven uur.
OOSTKAPELLE
Natuurmuseum Terra Maris bij-
Oostkapelle houdt zondag 6 janua
ri van 14.00 tot 16.00 uur de activi
teit Strandjutten. De activiteit is be
doeld voor alle leeftijden. De kos
ten zijn 4 euro per persoon.
Het strandjutten begint met een in
leiding bij het grote zee-aquarium.
Daarna kunnen de deelnemers met
de jutter langs het strand op zoek
naar natuurlijke en niet-natuurlij-
ke aanspoelsels.
Aanmelden via het reserveringsfor
mulier op www.terramaris.nl onder
de rubriek activiteitenagenda of
via 0118 582620.
