Inzet van vrijwilligers
archief is veel waard
181
Celstraf voor
mishandeling
Toegankelijk
'Waterkwaliteit proef je op je bordje'
Vrienden van Leonardo
schenkt 15.000 euro
dinsdag 18 december 2012
door Ad Roos
MIDDELBURG - De rechtbank in
Middelburg heeft maandag een
38-jarige man uit Zierikzee een ge
vangenisstraf opgelegd van acht
tien maanden. Het Openbaar Mi
nisterie (OM) had een ISD-maatre-
gel tegen hem geëist.
In haar vonnis stelt de rechtbank
dat in zijn geval die maatregel
geen enkele toegevoegde waarde
heeft, omdat hij al eerder een der
gelijke maatregel opgelegd heeft ge
kregen en die heeft niet geholpen.
Zijn 24-jarige plaatsgenoot werd
veroordeeld tot een celstraf van
zestien maanden waarvan de helft
voorwaardelijk.
Op 1 juni van dit jaar was de
BBSBSHBni
oudste danig onder invloed en in
die toestand kreeg hij ruzie met
een plaatsgenoot. Die werd be
werkt met een stuk hout en later
die avond ging hij naar een geza
menlijke kennis om daar ook nog
eens wat te drinken. Binnen de
kortste keren ontstond er ruzie en
de 24-jarige zou hem daarbij heb
ben geholpen.
Tijdens de behandeling van de
zaak verklaarde de oudste zó dron
ken te zijn geweest dat hij zich
niets meer kon herinneren en zijn
jongere plaatsgenoot zei dat hij al
leen maar de twee kemphanen uit
elkaar wilde halen. De jongste
werd verder nog veroordeeld voor
enkele andere mishandelingen en
bedreigingen.
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - De stichting Vrienden
van Leonardo Schouwen-Duive-
land heeft een bedrag van 15.000
euro geschonken aan het Leonar
do onderwijs op basisschool Bin
nen de Veste in Zierikzee.
Het is de tweede grote schenking
van de Vrienden van Leonardo dit
jaar. Eerder werd al 10.000 euro bij
elkaar gesprokkeld. Dat geld is
hard nodig, vertelt Wietske Heere
bout uit Den Bommel van de
Vrienden. „Er is een tekort van
1900 euro per kind per jaar."
Dat bedrag heeft te maken met
het anderssoortige onderwijs dat
hoogbegaafde kinderen nodig heb
ben en waarvoor vanuit de over
heid geen extra geld beschikbaar
wordt gesteld. „Het gaat om een
heel ander onderwijsaanbod en
kleinere klassen. Vergelijkbaar ei
genlijk met speciaal onderwijs aan
de andere kant van het spectrum.
De kinderen kunnen allemaal op
hun eigen niveau werken", schetst
Heerebout de praktijk. Het geld
wordt onder meer gebruikt om
vakdocenten (bijvoorbeeld Spaans
en Engels) in te schakelen.
De stichting is vrij direct nadat het
Leonardo onderwijs in Zierikzee
van start is gegaan (2010-2011), op
gericht Sinds dat moment hou
den de Vrienden zich bezig met
het vergaren van extra geld.
In de eerste plaats door ouders te
vragen schenkingen te doen. Daar
naast wordt geprobeerd losse spon
sors te bewegen een duit in het
zakje te doen. „Maar dat blijft
moeilijk. Het is niet makkelijk om
dit uit te leggen aan mensen die
geen binding hebben met de
school."
Voor Heerebout staat de waarde
van het Leonardo onderwijs ech
ter buiten kijf. Zij komt uit Den
Bommel rijden om haar twee kin
deren in Zierikzee naar school te
brengen, waar behalve Schou-
wen-Duivelandse kinderen ook
leerlingen uit Hellevoetsluis en
Noord-Beveland op zitten.
Dat rijden hebben de ouders er
zonder meer voor over om hun
kinderen een gelukkige basis
schooltijd te geven, weet Heere
bout. „Veel hoogbegaafde kinde
ren lopen vast in het reguliere on
derwijs. Ze presteren niet, worden
depressief of gaan juist heel erg
klieren. Hier gaan ze met plezier
naar school."
Zocht je voorheen een bouwvergunning van een pand ergens uit 1920-1930 dan moest
je 10 jaar papier doorworstelen. Dankzij de vrijwilligers weet je nu meteen dat het pand
in 1927 is gebouwd en dat de stukken onder nummer zus en zo terug te vinden zijn.
Ze werken achter de schermen
keihard aan het toegankelijk ma
ken van oude archiefstukken. En
daarvan wordt, met duizenden
bezoekers aan het papieren én
digitale gemeentearchief van
Schouwen-Duiveland, door vele
mensen geprofiteerd.
door Esme Soesman
Elke donderdagavond
gaan er zo'n 20 'char
ters' door de handen
van vrijwilliger Henk
Dalebout. Papieren wor
den gescand, zegels gefotografeerd.
Na dik anderhalf jaar van noeste
arbeid heeft hij alle 'privileges' in
beeld. Gisteravond werd Dalebout
tijdens de vrijwilligersavond van
het gemeentearchief Schou
wen-Duiveland uitgeroepen tot
Vrijwilliger van het jaar 2012.
De groepsprijs is toegekend aan
Bernard Bours en Piet Dekker. Al
die vrijwilligers (sinds gister
ochtend zijn dat er 33) zijn goud
waard, blijkt uit de woorden van
gemeentearchivaris Huib Uil. In
2012 liepen tot nu toe 2200 bezoe
kers het gemeentearchief aan de
Laan van Saint Hilaire in Zierikzee
binnen. „En digitaal gaat het om
een veelvoud van dat aantal." Al
die mensen maken dankbaar ge
bruik van de vele uren die vrijwilli
gers tussen oude paperassen door
brengen. „Zij maken allerlei bron
nen toegankelijk. Dankzij hun
werk kunnen mensen direct vin
den wat ze zoeken. Dat is van gro
te waarde", licht Uil toe.
Henk Dalebout doet dat werk 'ach
ter de schermen' al zo'n kwart
eeuw lang. 'Met volharding en pas
sie', zoals burgemeester Gerard Ra-
belink het gisteravond in zijn toe
spraak verwoordde. Dalebout keek
in zijn jeugd al met bijzondere in
teresse naar de perkamentrollen
'De oorkondes zijn zo
mooi, met soms hele
gave zegels. Die details,
dat is fantastisch'
die voorbij kwamen in de oude
jeugdserie Floris, erkent hij zo'n
veertig jaar na het zien ervan.
Maar het ware werk begon 25 jaar
geleden, nadat hij een cursus oud
schrift volgde bij Huib Uil. Die cur
sus mondde uit in trouwe inzet
voor het archief. Wekelijks is de
Zierikzeeënaar daar op donderdag
avond te vinden om te scannen en
te fotograferen. De nabewerking
doet hij thuis.
Met passie inderdaad. „De
oorkondes zijn zo mooi,
met soms hele gave ze
gels. Die details, dat is fantastisch.
Je probeert dat ook zo goed moge
lijk vast te leggen. Dat is een uitda
ging. Daar heb ik veel plezier in",
geeft Dalebout aan. Bij de 2200
charters (oorkondes) in het archief
gaat het zo'n 1400 keer om sche
penbrieven, waarin onderling af
spraken werden gemaakt. De rest
zijn privileges; wetten en vergun
ningen die van hogerhand werden
afgevaardigd. Die laatste groep
heeft Dalebout nu volledig in
beeld. Tijd voor de rest.
En als je dan op de handtekening stuit van prins Willem Bas Bijkerk is één van de vrijwilligers die zich bezig
van Oranje dan scan je toch 'met enig ontzag', bekent houdt met het digitaliseren van foto's. Een fors karwei,
Henk Dalebout. want het zijn er tienduizenden.
Het Watersnoodmuseum en in
genieursvereniging KIVI NIRIA
houden tot de 60ste herdenking
van de Watersnoodramp een se
rie lezingen. Donderdag spreekt
Nelleke Launspach, hoofdredac
teur van de glossy 'Zeeland'
over de Delta in geuren en kleu
ren.
door Joeri Wisse
Ze is een beetje een
vreemde vogel tussen
het gezelschap dat
voornamelijk bestaat
uit mannen met een
technische achtergrond. Toch past
Nelleke Launspach, communica
tiestrateeg en hoofdredacteur van
het glossy magazine Zeeland, pri
ma in het rijtje sprekers dat een le
zing verzorgt in opmaat naar de
zestigste herdenking van de Wa
tersnoodramp.
Nelleke Launspach.foto Ingrid Bertens
De inrichting van de Zuidwestelij
ke Delta is namelijk allesbepalend
voor de kwaliteit van de zilte
streekproducten, betoogt Laun
spach. Zo kan bakker Spelt uit
Bruinisse brood bakken met Oos-
terscheldewater, iets wat onmoge
lijk was geweest als de zeearm vol
ledig zou zijn afgesloten en het nu
een zoetwatermeer was. „Juist
door de techniek is de waterkwali
teit nu zo goed. De ingenieurs spa
ren ons voor overstromingen,
maar doen ons ook een plezier
door wat we nu allemaal op ons
bord kunnen krijgen."
Launspach woont weliswaar in
het Brabantse plaatsje Middel-
beers, maar kan als geen ander
smakelijk vertellen over de Zeeuw
se heerlijkheden. Haar magazine
staat bol van de reportages over
streekproducten uit de provincie.
Bovendien schreef Launspach di
verse kookboeken en koestert ze
de smaken uit haar jeugd, die zich
grotendeels afspeelde in Zeeland.
In haar lezing gaat Launspach ook
niet voorbij aan de Ramp zelf. Ze
maakte de noordwesterstorm mee
aan boord van de Johan van 01-
denbarnevelt, varend in de Golf
van Biskaje. „Ik was twee en we
woonden in Indonesië, waar we te
rug naar op weg waren." Haar
ouders hoorden pas een paar da
gen later via telegrammen over de
verwoesting die de storm bij hun
familie in Zeeland had aangericht
Launspach is zich altijd verbonden
blijven voelen met Zeeland. Overi
gens is ze niet de enige in de fami
lie die een sterke band voelt met
de provincie, neef Rik Launspach
schreef het boek 1953, dat de basis
vormde voor de film De Storm. „Bi
zar dat je je altijd Zeeuw voelt."