Slapen bij een rode haan
SS
i7reizen
Eten en slapen bij de boer is al bijna een ingeburgerd begrip. Jacques Hermus overnachtte
in het wonderschone landschap van Zuid-Tirol, waar Italië en Oostenrijk zich gastvrij
vermengen. Voor hem heeft slapen bij de boer nu een extra dimensie.
«t
V
reizen@wegener.nl
024-3650360
Zaterdag 8 december 2012
Foto links:
Als je wandelt door
de bergen, hoor jé"
overal het geklin
gel van de koebel
len.
Foto onder:
Ontbijten in de zon
met een prachtig
uitzicht.
Foto rechts:
Slapen bij de boer
is een feest voor
kinderen, foto's CPD
Het dorpsfeest bruist
op het centrale
plein van Lajen in
Zuid-Tirol. Schla
gers knallen uit de
boxen, er lopen
vrouwen in dirndljurk met pullen
bier in de hand. Bij de kraampjes
proefje bij hobbybakkende dames
van hun Stauben (een soort gefri
tuurde deegstengels) of Apfelküchl,
mini-appelflappen gewenteld in fij
ne suiker met kaneel. Bij een an
der kraampje koop je Schüttelbrot,
hard platbrood met anijs en karwij
of komijn. Of Vingschgerlen, heer
lijk volle broodjes. Met bier erbij.
Of proef van prachtige wijn, want
de streek staat bekend om witte
wijnen die smaken als gebottelde
berglucht.
In Zuid-Tirol praten de mensen in
het algemeen Duits met een Oos
tenrijks accent. De streek is ook be
kend als Alto Adige, de meest
noordelijke provincie van Italië.
Tussen pasta en Knödel, zo leven
de Zuid-Tirolers als ze 's middags
en 's avonds hun maaltijd eten en
hun feesten vieren. Italiaanse heer
lijkheden worden afgewisseld met
boven-Alpse hartigheid. Het ge
bied koestert die dubbelheid al
sinds het na de Eerste Wereldoor
log van het Habsburgse (Oosten
rijkse) rijk overging in Italiaanse
handen. Het dorpje Lajen heet
daarom ook Laion, op zijn Itali
aans.
Aan Evi Lang is op het oog niets
Italiaans. De struise boerin kon
zo uit een reclamefilm voor het
Tiroolse platteland zijn gestapt. Ze
is een boerenboegbeeld: voor de
Roter Hahn (Gallo Rosso in het
Italiaans). Het is een organisatie
van boerderijen met gastenverblij
ven, waar bezoekers midden in
het bedrijf terechtkomen. Ze kun
nen er in de stallen rondlopen en
proeven van de producten: een
vers eitje bij het ontbijt, smakelijk
zelfgebakken brood. Boerderijen
met het Rode Haan-logo hebben
het boeren als hoofdinkomen,
maar verdienen wat bij. Maximaal
zes kamers of vier appartementen
mag een boerderij tellen. Het mag
namelijk geen hotel worden. Evi
Lang: „Zo kunnen de boeren ook
echte gastvrijheid bieden. Sommi
gen geven er cursussen bij: Knödel
koken of kaasmaken voor kinde
ren. Alles volgens het ritme van de
natuur. Dus geen aardbeien in de
herfst."
De boerderij in Lajen, de Schrei-
berhof, is al tweehonderd jaar in
de familie. Ze staat op de funda
menten van een boerderij uit de
dertiende eeuw. Boven de deur
hangt een twee eeuwen oude cru
cifix, in de kelder liggen de oude
maalstenen voor de granen die ze
vroeger verbouwden. Tegenwoor
dig houdt de familie uitsluitend
vee: zestien melkkoeien bij de
boerderij en wat jongvee op de
alm Gstoas, een uurtje wandelen
bergop. De boerderij levert nu
vooral melk, eieren, zomergroente
en fruit. Lang wijst trots om zich
heen: het is hier wonderschoon.
En een rode haan heeft ze ook. Al
thans, hij heeft enkele rode veren.
De Roter Hahn is opgericht in
1999, met als belangrijkste aanja
ger de plaatselijke boerenbond. Er
zijn inmiddels ï.sooboerenbedrij-
ven bij aangesloten. Elke boerderij
kent zijn eigen specialiteit. Er zijn
kaasboerderijen of wijnboeren
met prachtige wijngaarden op een
helling. De boerderij is niet alleen
dé plaats om huisgemaakte streek
producten te proeven, maar is te
vens een perfecte uitvalsbasis om
de omgeving te ontdekken. Het
concept blijkt een succes, de boe
renbedrijven trekken nieuwe toe
risten. Als je even de snelweg naar
de Brennerpas door het dal weg
denkt, zie je meteen waarom: je
wordt omringd door pastorale
schoonheid. De boerderijen op de
heuvels, de weilanden eromheen;
het ziet er beeldschoon uit. De da
len tonen boom- en wijngaarden,
met de kalkstenen pieken van de
Dolomieten als decor. Het middel
punt is de provinciestad Bolzano,
waar Italiaanse frivoliteit en Tirool
se Gründlichkeit zich in bouwstijl,
keuken en gastvrijheid soepel ver
strengelen.
Elk jaargetijde heeft zijn charme
op de boerderij. In de winter voel
je de warmte van het vee op stal
en dempt de sneeuw het gekraai
van de haan. De lente begint met
bloei, waarna het vee voor het
eerst naar de bergweide gaat. In
de zomer is elke boerderij vol in
bedrijf, de gasten voelen zich on
derdeel van een lange traditie. De
herfst is in Zuid-Tirol de tijd van
de oogst. De fruitbomen in de val
lei van de rivier Etsch (Adige) heb
ben hun takken leeggeschud, de
wijnranken op de hellingen dra
gen nog slechts roodbruin blad.
De druiven zijn geperst, de most
ligt te gisten in kuipen, vaten en
tanks. Tijd voor de boeren om te
genieten van hun oogst, wat de
Zuid-Tirolers graag doen. Bijvoor
beeld met het törggelen, een oud
gebruik waarbij de boeren de jon
ge, net geproduceerde wijnen bij
elkaar komen proeven. Een hapje
erbij en het is feest.
Behalve wijn kun je bij gelegenhe
den ook specialiteiten proeven als
gerookte en luchtgedroogde Speek
(dat is geen spek, maar ham),
Kaminwurz (in de schoorsteen ge
rookte worst), zuurkool en Krapfen
(deegflapjes met kaas, groente of
zoetigheid). De lekkerste Krapfen,
gevuld met spinazie, aten we bij
Lüch de Survisc van de familie
Vallazza in Wengen. Daar serveren
ze Speisa da Paur, 'spijzen van de
boer' in het Ladinisch, de taal van
het meest oostelijk deel van Alto
Adige. Maar gastvrijheid is hier
niet aan taal gebonden.
YITSER- O
LAND
IID-TIROL |.:y
Lajen/Laion
KROATIË
ITALIË
Rome
Reageren?
reizen@depersdienst.nl
:o: Bolzano in het hart van de
streek Alto Adige ligt iets
meer dan 1.000 kilometer
van Utrecht. Met de auto is
het in een dag te rijden. De
regio is in alle seizoenen een
bezoek waard. In de winter
kan er volop geskied worden,
in de zomer lenen de bergen
zich prima voor (meerdaag
se) wandeltochten.
Voor meer informatie over
de streek Alto Adige, zie
www.italie.nl. Meer info
over logeren bij de boer,
zie www.rodehaan.it.
