Stadsboerderij
Rotterdam: prei uit
het havengebied
zaterdag 8 december 2012
'Het voedselsysteem in de wereld loopt hartstikke vast' 11
Jan-Willem van der Schans, Wageningen Universiteit
Foodmonitor: liever lokaal dan biologisch
De trend naar in het eigen regio
verbouwd voedsel is geen hobby
van een klein groepje wereld
vreemde hemelbestormers. Dat
blijkt uit de recente Foodmonitor
van onderzoeksbureau Intomart
Gfk en Food for Food, waarvoor
2.000 mensen zijn ondervraagd.
Van hen hecht 8o procent waarde
aan biologische, fairtrade en lokale
producten. Bijna een kwart hecht
alleen belang aan lokale producten.
Die groep is ruim twee keer zo
groot als die van de mensen die te
vens interesse hebben in biolo
gisch of fairtrade. Het marktaan
deel van duurzaam geproduceerd
voedsel steeg vorig jaar van 3,5
naar 4,5 procent, stelden onderzoe
kers van Wageningen Universiteit
vast. Met name jongeren willen
graag duurzamer voedsel.
beter eten
pakken. Geen zware verhalen over
een betere wereld, maar voorbeel
den van hoe je in je eigen buurt of
stad daadwerkelijk een verschil
kunt maken.
„Er alleen over praten kan een gro
te valkuil zijn", zegt Lisanne van
Zwol van Kromkommer. „Het
voelt goed maar zet uiteindelijk
geen zoden aan de dijk. Veel initia
tieven van FoodGuerilla laten zien
dat er kracht ontstaat als je met
honderden mensen tegelijk kleine
stapjes in de goede richting zet.
Dan verbeter je de wereld ook."
Jongeren anno 2012 zijn beschei
den in hun streven de wereld te
verbeteren. „Van die aanpak had
den wij in de jaren zeventig heel
wat kunnen leren", zegt 'actie-on
derzoeker' Jan-Willem van der
Schans van Wageningen Universi
teit. Hij is betrokken bij een coali
tie van bedrijven, twee ministeries
(EL&I en I&M) en onderzoeksin
stituut LEI van Wageningen Uni
versiteit om initiatieven op het ge
bied van stadslandbouw te steu
nen. „Het voedselsysteem in de
wereld loopt hartstikke vast. De
wereld zit te springen om mensen
die met mogelijke oplossingen aan
de slag willen."
FoodGuerrilla helpt ondernemers
die dat doen om hun initiatieven
verder te brengen. Onder meer
door ideeën en ervaringen uit te
wisselen. „Voor onze toekomst is
voedselzekerheid een belangrijk
thema", zegt Sauter. „Om tot een
gezonder, eerlijker en duurzamer
voedselsysteem te komen, hebben
we deze actieve jonge burgers met
hun concrete acties hard nodig."
Kromkommer is momenteel nog
op zoek naar telers die 'gekke
groenten' willen gaan leveren.
„In het voorjaar willen we begin
nen met het leveren van voedsel
pakketten. Maar ons eigenlijk doel
is onszelf overbodig maken; deze
groenten moeten in de toekomst
gewoon mee met de grote stroom
richting de winkels."
In navolging van de VS
en Engeland verschijnen
ook in Nederland echte
stadsboerderijen. In het
ruige Rotterdamse haven
gebied groeit prei.
Ingeklemd tussen de Rotter
damse ffuithaven en de druk
ke Schiedamseweg, met uit
zicht op flats en kantoorto
rens, ligt een akker waar wortels,
prei en spruitjes groeien. Tussen
de boerenkoolstruiken kuiert een
dikke kat richting de tunnelkas-
sen, waar de temperatuur voor de
sla- en andijvieplantjes momen
teel aangenamer is dan buiten.
Aan de andere kant van het hek ra
telt tram 21 voorbij.
Op een oud rangeerterrein in de
haven is onlangs de eerste grote
stadsboerderij van Nederland
geopend. De plek waar jarenlang
fruit uit de hele wereld werd over
geslagen van zeeschepen op trei
nen, wordt nu voor hyperlokale
voedselproductie gebruikt.
„Alles wat we verbouwen, wordt
benut in ons restaurant of ver
kocht in onze winkel", vertelt
stadshoer Huibert de Leede, één
van de drie oprichters van Uit je
Eigen Stad. „De producten die we
niet zelf kunnen verbouwen, ha
len we allemaal binnen een straal
van dertig kilometer van de stad.
Zo brengt een schaapsherder elke
week een lam langs. Doordat wij
niet met voedsel slepen, zijn onze
groenten veel verser en lekkerder
dan die uit de supermarkt."
De Leede en zijn kompanen wil
len de stadsbewoners terug in con
tact brengen met de basis van
voedsel. Door te laten zien waar
het vandaan komt. Maar ook bij
voorbeeld door workshops zuur
kool maken te geven.
In de loods op het twee hectare
grote terrein zijn het restaurant en
de winkel gevestigd. Hip ingericht
met een robuuste havenlook: een
open keuken met houtoven, indus
triële lampen, tafels en banken
van oude bielzen.
Ernaast komt een kwekerij voor
meerval en tilapia. Het warme wa
ter met uitwerpselen van de vis
sen wordt hergebruikt om planten
te laten opgroeien in de aanpalen
de kas. Binnenkort scharrelen er
ook kippen rond. De broedmachi
ne heeft net de eerste lichting
vleeskuikentjes uitgebroed.
Het doel van de Rotterdamse stads
boerderij mag dan idealistisch zijn,
het businessmodel is dat niet. Uit
Je Eigen Stad krijgt geen subsidie.
„We moeten onze investeringen
op een commerciële manier terug
verdienen", zegt De Leede. „Wel
mogen we de grond en de loods
tien jaar lang gratis gebruiken. De
gemeente was allang blij dat er ein
delijk iets met het afgedankte ran
geerterrein gebeurde."
De graffititekeningen op de muren
van het toekomstige kippenhok
herinneren namelijk nog aan de
vorige bewoners: krakers. Daar
voor stond de loods, op een steen
worp afstand van de ooit beruchte
Rotterdamse tippelzone Keileweg,
jarenlang leeg.
Nou ja, leeg: hij werd gebruikt
voor een andere, lucratieve maar
illegale vorm van stadslandbouw:
de wietteelt.
