iol voedsel
Onder jongeren
is een beweging
ontstaan die
meer verantwoord
met voedsel wil om
gaan. Ze willen min
der weggooien en
voedsel liefst bij
lokale producenten
afnemen.
zaterdag 8 december 2012
Guerrillastrij d voor
door Annemieke van Dongen
en Joep Trommelen
Kromme komkom
mers, tweebenige
wortels en kronkeli
ge courgettes belan
den zelden op het
bord. Zo'n 5 tot 10
procent van alle in Nederland ver
bouwde groenten eindigt vanwege
hetlel ij ke u iter li j k bij het afval.
Terwijl 925 miljoen mensen op de
wereld honger lijden en eenderde
van al het voedsel wordt wegge
gooid. Dat kan niet, vinden Lisan-
ne van Zwol en Jente de Vries. In
september begonnen deze twinti
gers in Rotterdam het bedrijf
Kromkommer, dat deze groenten
aan de man wil gaan brengen.
„We hoeven er niet rijk van te wor
den, als we maar niet afhankelijk
hoeven te zijn van giften en subsi
dies", zegt Van Zwol.
Met weinig geld en veel creativiteit
proberen tientallen bedrijfjes als
Kromkommer voedsel duurzamer
te maken. „We zien een beweging
ontstaan van jongvolwassenen die
iets willen veranderen aan de ma
nier waarop we omgaan met voed
sel", zegt Kim Sauter van NCDO,
het kennis- en adviescentrum
voor burgerschap en internationa
le samenwerking.
Voorbeelden zijn er te over. Die va
riëren van een lokale, seizoensge
bonden groentebezorgservice tot
stadslandbouw en diensten als pro-
viandruil.nl en thuisafgehaald.nl
(waar mensen eten dat ze over
hebben weggeven of te koop aan
bieden).
Opvallend veel initiatieven leggen
de nadruk op lokale productie.
Wat uit de buurt komt, is ver
trouwd en ook 'groen'; transport
kosten zijn laag en de teelt gaat
niet ten koste van boeren in de
Derde Wereld.
Ook is er aandacht voor de seizoe
nen. Eet kool in de winter en to
maten in de zomer. Dat is behalve
duurzaam ook nog eens lekkerder,
is het idee. Biologisch of fair trade
hoeft dat alles niet per se te zijn.
Zo bedachten Sietske Ridders (27)
en Lucas Boot (28) de Boeren
Boodschappen Route: een land
kaart met alle adresjes van boeren
en tuinders rond Bergen op Zoom
die aan huis verse producten ver
kopen. „We willen mensen laten
zien hoe rijk hun streek is", zegt
Ridders. „Als je ziet waar je eten
vandaan komt, ga je er zorgvuldi
ger mee om."
Lisette Kreischer en Mark Kuis-
dom ontwikkelden de Dutch
Weed Burger: een plantaardige zee
wierburger op een broodje waar al
gen in zijn verwerkt. Niet alleen
omdat het lekker is, maar ook met
het oog op de toekomstige voedsel
schaarste. Algen en zeewier zijn
volgens hen een voedzaam én
duurzaam alternatief voor de inef
ficiënte productie van vlees.
Nog een voorbeeld: toen Albert
Heijn zijn leveranciers onlangs tot
'Als je ziet waar je eten
vandaan komt, ga je er
zorgvuldiger mee om'
een korting van 2 procent wilde
dwingen, sloeg de zogenoemde
Youth Food Movement terug met
de actie 'Jokers plakken, boeren
pakken'. Gewapend met nep-kor-
tingsstickers en een videocamera
deden ze boodschappen.
Net als de supermarktketen gaven
ze zichzelf 2 procent korting. Uit
protest tegen het inkoopbeleid dat
volgens hen vooral boeren zou tref
fen. Een dag later schortte AH de
korting voorlopig op.
In september begon NCDO het
platform FoodGuerilla om zulke
initiatieven te verenigen. Inmid
dels zijn er al ruim tachtig onder
nemers aangesloten, zegt Sauter.
Het zijn mensen die vooral aan-
Toch halen nog veel jongeren een kroket bij de Febo'
'Mutatoes' noemt kunstenaar
Uli Westphal deze vreemd
gevormde gewassen.
Ze zijn tot en met 6 januari
te zien op de expositie
De Etende Mens in het Designhuis
in Eindhoven.
Of initiatieven als die van FoodGue
rilla werkelijk de opmaat zullen
vormen tot fimdamentele verande
ringen in de manier waarop we
met voedsel omgaan?
Volgens voedseldeskundige Louise
Fresco, hoogleraar aan de Universi
teit van Amsterdam, moeten we
hun invloed ook weer niet over
schatten.
Volgens haar gaat het om een voor
hoede. „Tegelijk zijn er ook nog al
tijd veel jongeren die een kroket
bij de Febo halen."
Toch volgt Fresco de toenemende
aandacht voor voedselverspilling
en lokaal geproduceerd eten met in
teresse. Niet omdat ze vindt dat al
ons voedsel lokaal verbouwd moet
worden.
„Voor Nederland is dat zeker geen
oplossing. Maar dat de herkomst
van ons voedsel nu volop in de be
langstelling staat, is een goed te
ken", stelt ze.
„Mensen gaan zich realiseren hoe
bijzonder het is dat we er zomaar
op kunnen vertrouwen dat we elke
dag te eten hebben. Mensen die be
seffen dat we afhankelijk zijn van
levende planten, dieren en boeren,
springen minder nonchalant met
voedsel om."
Jongeren die er op een ludieke ma
nier op wijzen dat voedsel geen
wegwerpartikel is, hebben volgens
haar invloed op die mentaliteitsver
andering.
Maar dat geldt volgens haar net zo
goed voor het bedrijfsleven. „Ook
supermarkten willen zo min moge
lijk voedsel weggooien - zij het
vooral uit economische overwegin
gen."
