Hersenchirurg
volgt neuroloog
niet zomaar blind
T©©S
41 binnenland
Operatie
na foute
indicatie
JZ
Tentenkamp moet weg, op
donderdag 29 november 2012
13 ingrepen verdacht
ALMELO - Het gisteren begonnen
proces tegen ex-neuroloog Jansen
Steur krijgt een extra lading, nu
gisteren bekend werd dat hij bij
dertien patiënten een hersenopera
tie liet doen op 'twijfelachtige indi
caties'. Het Medisch Spectrum
Twente (MST) maakte dat zelf be
kend.
Deze zaken die speelden tussen
1996 en 2003 waren tot nu toe niet
boven water gekomen in de onder
zoeken naar het disfunctioneren
van de neuroloog. Zeven van die
dertien patiënten zijn inmiddels
overleden. Advocaat van Gaal van
Jansen Steur eiste gisteren dat het
Openbaar Ministerie onmiddellijk
een gerechtelijk vooronderzoek be
gint.
Letselschade-expert Yme Dros wil
ook dat justitie de operaties gaat
onderzoeken, maar zou het onac
ceptabel vinden dat het strafproces
om die reden verder vertraagt.
Drost heeft namens drie patiënten
aangifte gedaan tegen twee neuro-
chirurgen, die de omstreden ingre
pen zouden hebben gedaan. Het
MST zegt dat de zaak slechts één
neurochirurg raakt.
Van Eyckelen onthulde gisteren
dat ex-neuroloog van het Medisch
spectrum Twente Jansen Steur wei
gert mee te werken aan een per
soonlijkheidsonderzoek. Frank
van Gaal, zijn advocaat, wilde niet
toelichten waarom. Jansen Steur
heeft volgens justitie talloze foute
diagnosen gesteld. De zaak tegen
hem is de grootste medische straf
zaak in Nederland ooit. Jansen
Steur weigert het Openbaar Minis
terie ook inzage in een psychia
trisch onderzoek naar hem uit
2005. Dat valt onder het medisch
geheim en mag alleen met toestem
ming van de patiënt worden beke
ken. Bij de gedupeerde patiënten
die gisteren in de rechtszaal aanwe
zig waren, viel de weigering van
Jansen Steur zwaar. Zij worstelen
na al die jaren nog met de vraag,
waarom de neuroloog hen ten on
rechte ongeneeslijk ziek verklaarde
en ontrecht ging behandelen voor
alzheimer, MS en Parkinson.
De rechtszaak tegen ex-neuroloog Jansen Steur van zieken
huis Medisch Spectrum Twente is gisteren begonnen. Meteen
werd duidelijk dat dit een zaak van zeer lange adem wordt.
24
Doet een neurochirurg altijd wat de neuroloog zegt?
Ook als die helemaal fout zit met zijn diagnose? Vragen
die opdoemen in de zaak rond Jansen Steur.
door Floor Ligtvoet
Op verzoek van ex-neu-
roloog Jansen Steur
opereerde neurochi
rurg Lenders veel pa
tiënten. Hij baseerde zich dan me
de op de diagnose van Jansen
Steur. Alleen staat die inmiddels te
recht voor het stellen van verkeer
de diagnoses. Bij dertien hersen
operaties wordt nu getwijfeld of
ze wel noodzakelijk waren, maak
te het Medisch Spectrum Twente
gisteren bekend.
Bepaalt de neuroloog altijd wat de
neurochirurg uitvoert? Een misvat
ting, meent Bernard Uitdehaag,
voorzitter van de Nederlandse Ver
eniging voor Neurologie. „De neu
rochirurg hoort zijn eigen afwe
ging te maken op basis van het me
disch dossier en heeft ook zijn ei
gen verantwoordelijkheid."
De neuroloog en de neurochirurg
vormen in het ideale geval een ge
olied team, vertelt hij. „Met ieder
een eigen expertise", aldus Uitde
haag, zelf neuroloog aan het Am
sterdamse VU medisch centrum.
„De neuroloog (hersen- en zenuw
baanspecialist, red.) stelt na ge
sprekken met de patiënt en onder
zoeken, bijvoorbeeld een scan, de
diagnose. Hij draagt dit zo nodig
schriftelijk en vaak ook mondeling
over aan de neurochirurg, die is op
geleid om de hersenen daadwerke
lijk te opereren. Een heel nauwkeu
rig karwei."
Als het om de hersenen gaat, zijn
er meerdere soorten operaties. Zo
als de zogeheten hersenbiopsie,
waarbij er een stukje hersenweef
sel wordt weggesneden. Een ande
re veel voorkomende operatie is
de hersenstimulatie-operatie. Hier
bij worden delen van de hersenen
met elektroden gestimuleerd. „De
eerste operatie kun je doen als de
diagnose moeilijk vast te stellen is,
'De neurochirurg
hoort zijn eigen
afweging te maken'
bijvoorbeeld omdat een scan wel
aangeeft dat er iets zit maar je er
niet van kunt aflezén of het echt
om een tumor gaat of een ontste
king. Je wil het weefsel dan onder
de microscoop bekijken", vertelt
Uitdehaag. In het tweede geval lij
den patiënten vaak aan bewegings
stoornissen, zoals Parkinson. Ze
bewegen te veel en ongecontro
leerd of zijn juist heel stijfjes.
„Door bepaalde hersenkernen te
stimuleren kun je die bewegingen
dempen of juist activeren bij stijf
heid."
Bij drie patiënten van Jansen Steur
werd gekozen voor een biopsie
vanwege dementie. Dat is in het al
gemeen geen indicatie voor deze
heftige ingreep, zegt Uitdehaag.
„Alleen bij zeer uitzonderlijke vor
men van dementie doe je dat. Bij
de ziekte van Creutzfeld-Jakob kan
dat nodig zijn."
De Nederlandse Vereniging voor
Neurologie zal nu door het Ensche-
dese ziekenhuis gevraagd worden
om de verdachte casussen nader te
bestuderen. „Dat las ik, ja", zegt
Uitdehaag. „Al heeft die vraag ons
niet bereikt."
Jansen Steur genoot destijds een
goede reputatie. Kan dat hebben
meegespeeld voor een neurochi
rurg om de diagnose van de neuro
loog niet in twijfel te trekken en
maar gewoon te opereren? „Ik ken
deze zaak persoonlijk niet, dus dat
wordt speculeren", zegt Uitde
haag. „Neurologie en neurochirur
gie zijn twee verschillende discipli
nes. Ik kan me voorstellen dat in
zo'n geval een andere neuroloog
de diagnose misschien minder
snel in twijfel zou trekken. Maar
de neurochirurg heeft een andere
rol."
Hij maakt geregeld mee dat zijn
team weerwoord krijgt van de neu-
rochirurgen in het VUmc. „Wij
hebben regelmatig overleg waarin
we ook casussen bespreken die tot
discussie leiden. Soms zeggen de
neurochirurgen dat zij juist niet
willen opereren en dan kiezen we
in overleg voor een andere aanpak.
Soms aarzelen wij als neurologen
over een bepaalde operatie en over
tuigen de neurochirurgen ons dat
dat in dat geval wel beter is."
mensen deden aangifte
tegen Jansen Steur,
achttien mensen
getuigden tegen hem en
vele tientallen claimden
schadevergoeding.
PAUL KUSTERS
toosenhenk.nl G
VEEL l&EEEN OM AVTORAI TE RE&ÖEN
AL WE BAMES IN BIKINI KUNNEN
TOCH OOK ALLEEN LA&A'S
AANPRIJZEN
door Cyril Rosman
AMSTERDAM - De gemeente Am
sterdam gaat het tentenkamp van
uitgeprocedeerde asielzoekers op
een schoolplein in de wijk Osdorp
morgenochtend vroeg ontruimen.
De rechtbank heeft; daar gisteren
toestemming voorgegegeven.
Burgemeester Van der Laan bepaal
de gisteren bovendien dat de asiel
zoekers vanaf gistermiddag geen
manifestaties of evenementen
meer mogen organiseren. De bur
gemeester vreest dat de situatie uit
de hand loopt als er manifestaties
plaatsvinden. De demonstranten
hadden voor vanmiddag bij het
tentenkamp een protestactie aan
gekondigd.
Nu het tentenkamp morgen wordt
ontruimd, is de vraag vooral waar
en wanneer het volgende tenten
kamp zal worden opgebouwd.
In het kamp verblijven nu nog
zo'n 137 uitgeprocedeerde asielzoe
kers, vooral uit Oost-Afrikaanse
landen als Ethiopië. De rechtbank
vindt het kamp te groot, onhygië
nisch en onveilig. Met het tenten
kamp protesteren de asielzoekers
tegen hun uitzichtloze situatie: ze
zeggen dat ze niet terug kunnen
naar hun land van herkomst, maar
omdat ze zijn uitgeprocedeerd, be
landen ze vaak als illegaal op
straat. Volgens organisaties als
Vluchtelingenwerk kan het in to
taal om duizenden mensen gaan
die in die situatie leven.
Eens in de zoveel tijd treden zij uit
de anonimiteit door een tenten
kamp te bouwen, daar onder erbar
melijke omstandigheden te kampe
ren en zo de media te halen. In
mei dit jaar was er nog zo'n kamp
bij Ter Apel.
„Er zal een opvang moeten komen
voor deze mensen, anders hebben
we straks weer een tentenkamp",
zegt Marq Wijngaarden, de advo
caat van de Amsterdamse uitgepro-
cedeerden. Hij bevestigt dat er 'en
kele gezichten' waren in het Am
sterdamse kamp die hem en zijn
kantoorgenoten bekend voorkwa
men vanuit Ter Apel. „Hoe dat
gaat, het opzetten van zo'n kamp?
Er zat een klein clubje in een op
vanghuis, daar konden ze niet lan-
