81 om
AMBACHT
Elke paar
weken een
ander dak
vrijdag 23 november 2012
Ambachtslui over hun bijna
vergeten beroepen.
Deze week: de rietdekker,
door llze Rike
DEREK-JAN VAN DE VEN
rietdekker
Opleiding:
Van vader op zoon,
vijfde generatie
rietdekkers.
De Vakfederatie
Rietdekkers telt
in ons land drie
honderd rietdek-
bedrijven, met in
totaal ongeveer
duizend rietdek
kers in dienst.
Er zijn twee op
leidingen: de
tweejarige oplei
ding Dakdekker
Riet op BBL2-ni-
veau (beroepsbe
geleidende leer
weg) en het Vak
diploma Rietdek
ker (Allround
Rietdekker 3),
dat een vervolg
opleiding is voor
rietdekkers met
minimaal vier
jaar ervaring of
in het bezit van
diploma Dakdek
ker Riet 2.
Had ik met veel moeite bos
sen riet op het dak ge
bracht-via de ladder, gooi
de mijn vader het weer
naar beneden als het niet
het goede bosje was. Zo leer je wel hoe
het moet. Mijn vader was heel precies,
wilde alleen maar kwaliteit leveren.
Dat krijg je dan vanzelf mee."
Derek-Jan van de Ven had niet de am
bitie rietdekker te worden. Hij werkte
in vakanties en weekenden bij zijn va
der, maar ging naar de detailhandels
school. „Tijdens stages moest ik twee
maanden lang elke dag naar hetzelfde
gebouw rijden, zat de hele dag binnen.
Toen wist ik dat het niks voor mij was.
Ik houd van buiten zijn, fysiek werk
en vooral afwisseling. In ons vak zit je
elke paar weken op een ander dak,
heerlijk."
Het ene rieten dak is het andere niet,
vertelt hij. „Van boerenschuur die vaak
rechttoe rechtaan is, tot villa met veel
rondingen, dakkapellen en leuke hoek
jes. Sommige daken hoeven we alleen
te onderhouden. Krabben we mos en
algen er af en een dun laagje riet, zodat
het dak weer goed kan drogen. Vegen
we het schoon en kloppen we het riet
weer strak. Andere daken vervangen
we compleet, soms tot en met de com
plete constructie. Het liefst maak ik die
op de ouderwetse manier, zoals mijn
vader het deed en mijn opa. Ik ben de
vijfde generatie, de familie staat sinds
1900 geregistreerd als rietdekkers. Mijn
vader vermoedt dat ze daarvoor ook al
in het vak zaten. Vroeger werd alles op
open rietlatten gedekt, zodat de lucht
er goed bij kon. Dat zijn mensen gaan
isoleren en tegenwoordig heb je zelfs
zogeheten 'schroefdaken', waarbij het
riet rechtstreeks op een isolatiepaneel
wordt bevestigd. Alles heeft zo zijn
voor- en nadelen."
Hij gebruikt het liefst Hollands riet.
„Mijn opa zei: 'waar het groeit, moet je
het verwerken'. Het kan niet altijd, als
alle rietdekkers dat doen, is er te wei
nig riet in Nederland. Maar Kalenberg-
en Wieden-riet ziet er zo mooi uit en
het werkt voor mij het prettigst."
Toch vernieuwt Van de Ven ook, al
ruim voordat hij in 2007 het bedrijf
overnam van zijn vader. Zo ontwikkel
de hij zelf een 'klopplank', waarmee
het riet netjes recht wordt geklopt.
„Dat was vroeger een houten plankje.
Er zijn ook metalen, maar de grip en
het gewicht bevielen me niet. Ik heb
de diverse versies gehad, met ronde
gaatjes, met vierkante. Model 2012 is er
één met vierkantjes met afgeronde hoe
ken die veel weg hebben van Mickey
Mouse-oren."
De meest invloedrijke verandering was
misschien wel de lift die wordt ge
bruikt om te upperen. „Je hoeft nu
niet meer, zoals ik vroeger bij mijn va
der deed, de bosjes riet de trap op naar
het dak te brengen. Ze komen met een
lift. Degene die uppert, vaak een begin
ner in het vak, kan dus veel meer mee
kijken en -werken op het dak. Zo leer
je het vak sneller dan ik vroeger."
www.riet.com
www.derekjanvandeven.nl
Derek-Jan van de Ven (voorgrond)
houdt van het fysieke aspect en de af
wisseling die rietdekken met zich mee
brengt. foto's Van Assendelft Fotografie
Reageren?
wonen@wegener.nl
Een rietdekker onderhoudt rieten daken, vervangt ze of legt ze aan op nieuwbouw.
Een goed rieten dak kan 25 tot 40 jaar mee, afhankelijk van zon, regen, wind, hellings-
hoek en onderhoud. Elke acht tot tien jaar moet een dak mos- en algenvrij worden ge
maakt, zodat het riet beter kan drogen. Een rieten dak is versleten - maar soms nog
waterdicht - als de draad te zien is (vroeger van wilgenteen, een gaarde genoemd) die
horizontaal over het dak loopt. Belangrijkste gereedschap is een lange haak of een
naald en goot. Daarmee wordt de draad waar het riet mee wordt vastgezet (tegenwoor
dig rvs draad) onder de dwarslat doorgehaald, zodat hij aan de bovenkant aan de gaar
de kan worden bevestigd. Met een klopplank, ook drijfbord genoemd, slaat de rietdek
ker tegen de afgesneden kant van het riet, totdat het dak er netjes recht uitziet. Tradi
tioneel werden rieten daken bevestigd op een open raamwerk van latten. Rietdekstoel-
tjes kunnen op elke willekeurige plaats in het rieten dak gehangen worden. Daarop
staan de dakdekkers tijdens het werk. Dakriet is altijd éénjarig zoetwaterriet en wordt
geoogst in januari tot april. Het moet droog worden gemaaid en opgeslagen.
