61
I
ar
ID
Stokke:
Wat is dit?
B
Retro meets modern
vrijdag 23 november 2012
3
foto RvdK
O
2
Het overkomt me
niet vaak dat ik
een plant zie en
geen flauw idee heb hoe
die heet Dat overkwam
me vorig jaar in Engeland.
Ik leid elk jaar tuinenrei-
zen, met een bus vol tuin-
liefhebbers naar Ierland of
Engeland. Het is mijn taak
wat te vertellen over de te
bekijken tuinen, het land- Mathiasella.
schap en planten die we
zien op onze reis van tuin naar tuin. Dat is niet lastig; in bei
de landen werkte ik langere tijd in tuinen, dus kan ik de
meeste plantennamen wel dromen. Als we in tuinen lopen,
ben ik dan ook de vraagbaak. Ik ken niet alle namen van de
duizenden variëteiten rozen of rododendrons uit mijn
hoofd, maar een flink aantal herken ik wel. Geen buitenge
wone prestatie, gewoon routine. Als je de naam van een
plant maar vaak genoeg tegenkomt, blijft hij uiteindelijk
wel hangen. Maar soms gaat het mis. Stonden we plots bij
een plant die je niet over het hoofd kon zien. Lage en struik
achtige plant, met zeegroen blad dat qua vorm wel wat aan
dat van een vlier doet denken. De bloemen waren
groen en stonden in losse schermen op bloemsteel-
tjes van ongelijke lengte. Wat was dit in hemels
naam? Een Helleborus? Nee, die groeit niet als een
struik. Wat heeft nog meer groene bloemen? Een
Bupleurum? Dan wel een volslagen onbekende. De
Grote Onbekende was een echte trafficstopper, zo'n
plant die je als aan de grond genageld doet staan. Ik
moest mijn onkunde bekennen, ten overstaan van
35 tuinliefhebbers die de plant allemaal wilden heb
ben. Navraag bij de tuinbaas bracht uitkomst: het
was een Mathiasella. Kenden wij die niet? Nee, ik
was al een tijdje niet in Engeland geweest, het was
me ontgaan dat de Mathiasella tijdens mijn afwezig
heid was uitgegroeid tot statussymbool.
Schade snel ingehaald en een Mathiasella gekocht
De plant werd nog niet zo lang geleden, in 1957,
ontdekt in de hooglanden van Mexico, door de Cali-
fomische botanica Mildred Mathias. Vijftig jaar later maakte
de plant furore in Engeland, nu is hij ook bij specialistische
kwekers in Nederland te koop. Maar is een plant uit Mexico
wel winterhard? Mijn ervaring gaat één jaar terug. Ik plant
te de Mathiasella vorig jaar juni in het grind tegen de noord
muur van mijn huis. De plant groeide voorspoedig, vooral
in de aanvankelijk zachte winter. Tot in februari de vorst
zijn intrede deed, het vroor wel 17 graden.
Nu kun je planten die bij een muur groeien makkelijk af
dekken. Ik zette een houten schot schuin tegen de muur
om de Mathiasella te beschermen. Dat ging goed. Na de
vorst haalde ik het schot weg en in mei bloeide de plant
met jadegroene bloemen, die in de zomer roest-rood kleur
den. Nu zijn ze verdord, maar zitten nog altijd aan de plant
Die heeft een nieuwe groeispurt ingezet want Mathiasella's
groeien 's winters. Veel ervaring heb ik nog niet. Maar ik
ben een optimist en zie komende winter zonnig tegemoet.
<W~
-•88
"sai
M
«1
Jt
Hoewel Gorenje en Bosch later
ook zijn ingestapt, heeft Smeg
hem op de kaart gezet: de retro-
koelkast. Je kent ze wel; van die
vrijstaande koelkasten met vaak
iets bol lopende deur, chromen
accenten, een langwerpig hand
vat, (optioneel) leverbaar in felle
kleuren, met op het front grote
letters die de naam van de fabri
kant weergeven. In de stijl van
de jaren vijftig en zestig, kun je
stellen. Maar dan met moderne
techniek. Hoewel een ice dispen
ser en led-display dan weer een
brug te ver zijn. Tenminste, tot
dat ook Pelgrim zich op dit retro-
segment stortte. Die fabrikant
laat achter een authentieke deur
met klassiek logo een apparaat
schuilgaan dat wél over de mo
dernste techniek beschikt,
zoals led-display, antibacteriële
wand en fast freeze. Te koop in
vijf kleuren, vanaf 929 euro.
www.pelgrim.nl
Kent u ze nog, de
comfortstoelen
van het Noorse
bedrijf Stokke?
Ooit was het in
bepaalde kringen hip en
vooral ergonomisch verant
woord aan het bureau te zit
ten op een schommelkruk
zonder rugleuning. Billen op
de zitting en de benen in
een scherpe hoek onder de
stoel, waarbij de knieën op
twee gestoffeerde extra 'zit-
tinkjes' rustten. Waar is de
zogenoemde hurk- of knie-
stoel gebleven? Of de hout
frame balansstoel die, achter-
overgekanteld, een loopje
neemt met de zwaartekracht
en je laat 'zweven'?
Hip zijn ze niet meer, maar
ze bestaan nog steeds, nu on
der de naam Variér. Stokke
Variér in de volksmond, al
noemt het Noorse bedrijf de
merknaam Stokke nergens.
Het is Variér, een relatief
jong bedrijf, dat sinds 2006
ergonomisch zitmeubelair
maakt en verkoopt. Want in
dat jaar hakte Rune Stokke,
een kleinzoon van oprichter
Georg Stokke, de knoop
door. Stokke zou niet langer
een (ergonomisch) meubel-
merk zijn, maar een baby-
en kindermerk: met meu
bels en accessoires voor kin
deren en zelfs kinderwa
gens.
De ergonomische zitmeu
bels werden ondergebracht
in een nieuw bedrijf, Variér.
Dat draait prima, volgens
het bedrijf Michael Mattheij
van Profita Comfortabel Wo
nen in Aalst-Waalre weet
dat ook. „Het zijn vooral
mensen met zitklachten die
de ergonomische stoelen we
ten te vinden. Dat is wel jam
mer, want Variér biedt voor
iedereen een goede stoel.
Mensen komen dan nog
steeds vragen naar een Stok-
ke-stoel. Wij leggen uit dat
het nu Variér-stoelen zijn,
maar vinden het niet erg dat
ze worden geassocieerd met
Stokke. Dat is nu eenmaal
een heel sterk merk."
Het is dit jaar precies tachtig
jaar geleden dat Georg Stok
ke het bedrijf Stokke begon.
De meubelfabriek maakte in
al die jaren verschillende
soorten meubels, veelal stoe
len, en werd bekend met er
gonomische relaxstoelen,
vaak met een bewegend ele
ment erin. Die balansstoelen
werden een handelsmerk,
maar niet zo groot als de uit
vinding die ontwerper Peter
Opsvik in 1972 voor Stokke
deed. Al ver voordat duur
zaamheid in de mode raak
te, bedacht Opsvik een ro
buuste stoel die een leven
lang meegaat. Door de zit-
en voetenplank af en toe
aan het groeiende kind aan
te passen, is de stoel ook ge
schikt als bureaustoel voor
de tiener. De Tripp Trapp,
zoals deze stoel heet, speelt
een belangrijke rol bij de
koerswijziging van Stokke,
maar was niet direct een hit.
Het verhaal gaat dat Kare, de
vader van Rune Stokke, het
idee voor de meegroeistoel
rijp vond voor de kachel.
Veel jonge ouders zagen de
stoel niet als kinderstoel,
weet Opsvik, die zijn ver
haal vaak moest uitleggen.
In de jaren tachtig en negen
tig was de stoel 'alternatief,
voor ergonomisch bewuste
ouders. Inmiddels is Tripp
Trapp bijna een soortnaam
geworden voor verstelbare
houten (kinderstoelen. De
stoel heeft zich bewezen als
ergonomische oplossing
voor kinderen, maar ook als
volwaardige stoel aan tafel,
die niet misstaat in een mo
dern of design-interieur.
Zo'n tien jaar geleden begon
Rune Stokke zijn aandacht
steeds meer te richten op
kinderproducten. Eind jaren
negentig al kwam er een kin
derproduct bij: Sleepi. Dat is
een rond spijlenbedje, dat
eerst dienst kan doen als
wieg en later transformeert
tot ledikant, peuter- en ju-
niorbed. In de loop van de
jaren kwamen daar nog een
commode, een wandelwa
gen en een kast bij.
De kniestoel.
Een degelijk meubelmerk transformeren
tot een hip succes: het kan. Terwijl veel
meubelfabrikanten kampen met rode
cijfers, maakte Stokke de omslag. Nu
floreren de Noren als kinder(kamer)merk.
door Renske Schriemer
