Nederlands nieuwste troetelkind
361 sport
Goud op zowel rek als brug in Rio de Janeiro
zaterdag 17 november 2012
Turner Epke Zonderland beseft dat hij na de Olympische Spelen van Londen als held wordt gezien
Turner Epke Zonderland is vele malen gehuldigd na zijn gouden plak in Londen. En veel bedrijven en instanties
klopten bij hem aan. „Ik kan moeilijk 'nee' zeggen. Maar toch leer je dat wel." foto Robin Utrecht/ANP
Olympisch kampioen Epke
Zonderland zou een dagtaak
kunnen hebben aan alle
bezigheden waarvoor hij wordt
gevraagd. Maar er is ook nog
een studie. En turnen. Hij kan
inmiddels vier vluchtelementen
aan elkaar plakken.
door Edwin Fischer
Toeval of niet, maar in de
stad waar Epke Zonder
land zijn grootste sportie
ve successen behaalde en
zijn mooiste herinneringen als tur
ner beleefde, wordt hij gereprodu
ceerd. De Fries werd in Londen in
2009 tijdens het WK tweede op
rekstok, plaatste zich in januari
2012 in dezelfde stad voor de
Olympische Spelen, alwaar hij een
dik halfjaar later historisch olym
pisch goud delfde. Nu wordt er in
de Engelse hoofdstad gewerkt aan
een tweede Epke. Daar zit name
lijk de productie-afdeling van het
wassenbeeldenmuseum Madame
Tussaud.
„Dat is het meest indrukwekkende
wat me dankzij het winnen van
het olympisch goud is overko
men", zegt Zonderland. „Het is
echt heel erg gaaf dat er een beeld
van mij gemaakt wordt. Ik heb al
verschillende meetsessies gehad
en moet binnenkort zelfs nog voor
metingen naar Londen. Epke
wordt in Londen gemaakt. Het
lijkt bijna een rode draad."
Dat Zonderland 'hot' is na zijn
unieke prestatie tijdens de Spelen
hoeft geen betoog. „Wat opvalt, is
dat ik heel veel aanvragen voor
goede doelen krijg. Ik overweeg ze
allemaal, maar maak wel mijn keu
zes." Dat doet Zonderland gevoels
matig. „Sommige goede doelen
staan heel dicht bij je. Voor het
Kankerfonds heb ik twee keer
voor de actie 'Ik sta op tegen kan
ker' in het belpanel gezeten. Om
dat ik in mijn eigen omgeving wel
met kanker te maken gehad heb.
Het is bij dit soort keuzes ook dat
als je er gevoelsmatig bij betrokken
bent, het minder energie kost om
je er voor in te zetten."
Zonderland doet vooral dingen
die hij leuk vindt. Al is zijn pro
bleem ook wel dat hij te sociaal is.
„Ik kan moeilijk 'nee' zeggen.
Maar toch leer je dat wel." Hij zei
geen nee tegen het verzoek om de
Televizierring uit te reiken. De op
komst in een vol theater Carré
deed hem de rillingen over het lijf
lopen. „De zaal gaf me een heel
lange staande ovatie. Ik stapte daar
een andere wereld dan de sportwe
reld in. Dat maakte de waardering
die ik daar voelde zo bijzonder."
Inmiddels beseft Zonderland
steeds meer hoe uniek zijn presta
tie geweest is. „Het fotoboek Gou
den Epke dat over mij gemaakt is,
is daar een voorbeeld van. Ik besef
nu steeds meer wat ik gedaan heb
en bij de mensen teweeg gebracht
heb. Hoe het grote publiek mij
ziet? Ik denk toch als een held. Dat
is wel de indruk die ik heb als ik
op straat loop namelijk. Zelf genie
ten van wat ik gepresteerd heb, dat
kwam pas in de loop van de tijd
en dat is eigenlijk nog steeds gaan
de."
Het fotoboek is een prachtig docu
ment en is iets waar Zonderland
trots op is. Hij kreeg ook al verzoe-
HEERENVEEN - Epke Zonderland
wil op de Spelen van 2016 ook een
gooi doen naar de olympische titel
op het toestel brug. „Ik sta er nu zo
in dat ik over vier jaar ook op brug
goed genoeg wil zijn om voor de
medailles mee te doen. En dus
voor het goud."
Het is een reëel doel, omdat Zon
derland ook op dat toestel voldoen
de elementen beheerst om een
moeilijke oefening met een bijzon
der hoge uitgangswaarde samen te
kunnen stellen. Omdat de Heeren-
vener zich voor de Spelen van Lon
ken voor een biografie. „Die heb
ik maar afgewezen. Zoiets past be
ter als je stopt, toch? Want als er
nu een komt, dan zal er nog wat
in dat boek missen, hè", zegt Zon
derland met de hem kenmerkende
guitige glimlach.
De Heerenven er doelt op nóg een
olympische cyclus. Nog vier jaar
turnen, met ongetwijfeld sportie
ve hoogtepunten op EK's en
WK's. En een apotheose in Rio de
Janeiro. Want die komt er, is zijn
stellige overtuiging.
Dat is geen grootspraak. Na elke
Olympische Spelen stelt de techni
sche commissie van de internatio
nale turnfederatie FIG een nieuwe
technische code op. „Die is in
mijn voordeel, want ik kan op rek
stok nagenoeg dezelfde oefening
blijven doen. Anderen moeten wel
licht een andere oefening in elkaar
gaan zetten en heel hard werken
om die aan te leren en daarna sta
biel te krijgen. Ik hoef alleen maar
fit te blijven en aan de stabiliteit te
werken."
den via een allroundtoernooi
moest kwalificeren, viel het plan
in duigen om brug ook in Londen
al op het allerhoogste niveau te
kunnen turnen.
Het is het ultieme sportieve doel
van Epke Zonderland, een dubbele
olympische titel. Maar wie denkt
dat het zijn enige doel is voor de
laatste vier jaar van zijn turncar-
rière, komt bedrogen uit.
De 26-jarige Heerenvener somt en
kele doelen op. „Wereldkampioen
worden. Dat ben ik nog nooit ge
weest. En op brug wil ik niet wach-
Maar Zonderland zou zichzelf niet
zijn als hij niet het maximale wil
bereiken. Hij vond dat in het ach
ter elkaar plakken van vier vlucht
elementen. In Londen bezorgden
drie vluchtelementen achter elkaar
- de Cassina, de Kovacs en de Kol
man - hem mondiale bewonde
ring én het goud. De bewondering
is sinds kort nog meer toegeno
men. Zonderlands vierde vlucht-
element, de Gaylord II, werd in
zijn gouden olympische oefening
nog los geturnd. Inmiddels heeft
de Viegende Hollander ook deze
aan zijn vluchtserie geplakt. Een
filmpje op YouTube is het bewijs.
„Je moet blijven vernieuwen",
zegt Zonderland lachend. Om er
wel aan toe te voegen dat hij nog
helemaal niet verwacht had dat hij
het kwartet vluchten al achtereen
zou kunnen.
„Ik snap wel dat het er op zo'n
filmpje makkelijk uitziet. Dat is
drie weken geleden op een vrijdag
gemaakt. Maar ik kan je verklap
pen dat op de dinsdag ervoor de
ten tot in Rio, ook op de EK's en
WK's ervoor wil ik al meedoen
voor het podium. En we willen
met het team naar de Spelen. Daar
wil ik ook mijn steentje aan bijdra
gen."
Om met de wereldtitel te be
ginnen: die wil Zonderland vol
gend jaar oktober in Antwerpen
gaan behalen. Dat toernooi zal zijn
eerste grote wedstrijd weer wor
den. Het Europees kampioenschap,
dat begin mei 2013 in het Russi
sche Kazan plaatsvindt, laat hij
schieten.
Cassina los nog niet eens lukte.
Toen was ik echt in de veronder
stelling dat ik wel behoorlijk wat
weken nodig zou hebben voordat
ik überhaupt dacht de vier achter
elkaar te kunnen proberen."
Maar zoals zo vaak verbaasde Zon
derland zichzelf weer eens. Op de
donderdagochtend trainde hij de
Kovacs-Kolman en dat liep aardig.
„Ik heb toen de Gaylord er achter
aan gedaan en bij de eerste keer
zat ik ver van de stok af en de
tweede keer tikte ik de stok met
de vingers aan. Als dat gebeurt,
dan weet je dat je het kunt. Want
dan weet je dat je timing klopt.
Dat is het geheim van die vlucht
elementen achter elkaar, je timing
en gevoel moeten na elk afzonder
lijk vluchtelement nog steeds klop
pen."
Meteen na die donderdagse trai
ning werd broer en steun en toe
verlaat Herre ingeseind. „Ik vertel
de direct dat ik de dag erop de vier
achter elkaar zou doen." Het You-
Tube-filmpje is het bewijs van het
welslagen. Maar voordat Zonder
land de combinatie in een wed
strijd zal doen, moet er nog heel
wat gebeuren. „De stap naar de
wedstrijd is heel groot, dat was het
ook voordat ik de drievoudige com
binatie ging doen. Voor Daniël
(Knibbeler, trainer van Zonder
land) en Mitch (Fenner, de bonds
coach) zijn vier geslaagde pogin
gen van de vijf de maatstaf. Die 80
procent geldt zowel voor de combi
natie los te trainen als in een volle
dige oefening. Dat vergt ook voor
mij heel veel training en heel veel
tijd", bezweert Zonderland.
Om in 2016 zijn olympische rekti-
tel te kunnen prolongeren heeft
Zonderland de viervoudige vlucht-
combinatie niet echt nodig. „Het
levert me uiteindelijk maar een
tiende extra op. Maar net als voor
Londen wil ik wel wat speciaals la
ten zien. Een viervoudige zal dat
zijn. Het voordeel is dat als ik de
viervoudige train en die lukt, dat
ik automatisch ook de drievoudige
train. Op die manier kan ik altijd
een keus maken, drie of vier
vluchtelementen in een wedstrijd-
oefening."
Wanneer hij die spectaculaire
combinatie voor het eerst zal
turnen in een wedstrijd, durft hij
niet te voorspellen. Zeker is vol
gens de olympisch kampioen dat
op het WK in Antwerpen, in ok
tober van het volgend jaar, nog de
oefening van Londen geturnd zal
worden. Studie krijgt immers
voorrang. „Ik heb een planning
voor de studie gemaakt", vertelt
de student geneeskunde aan de
Rijksuniversiteit in Groningen.
„Een halfjaar na de Spelen van
Rio wil ik afgestudeerd zijn. Dat
betekent dat ik vanaf begin decem
ber een jaar junior co-schappen in
Groningen ga lopen en na dat jaar
een tweede jaar co-schappen in
Heerenveen. Daarna zal theorie
weer de overhand nemen. Vervol
gens ga ik mij minimaal een half
jaar voor Rio alleen maar met tur
nen bezig houden en daarna afstu
deren."
„Ik kan er nu voor kiezen om al
leen maar te gaan turnen en neve
nactiviteiten te gaan ontplooien.
Als ik alles aanpak, aan presenta
ties, workshops, clinics, openin
gen, dan heb ik er een dagtaak
aan. Maar als ik de studie nu laat
lopen is het heel moeilijk om het
weer op te pakken."
Doet Zonderland nu nog allerlei
nevenactiviteiten, vanaf december
zal turnen en vooral studie dus de
overhand hebben. Hij maakt nog
wel tijd vrij voor een heel bijzon
dere gebeurtenis. „Op 18 december
gaan de olympische medaillewin
naars naar koningin Beatrix. Die
kon na de Spelen niet bij de huldi
ging zijn en ontvangt ons dan als
nog. Daar kijk ik echt naar uit."
Die ontmoetingsdag zal afgesloten
worden met zijn derde verkiezing
op rij tot Sportman van het Jaar.
Want zonder arrogant te zijn, en
dat is Zonderland zeker niet, hij re
kent er op dat hij dat weer wordt.
„Als je het heel rationeel bekijkt,-
dan zal ik die Jaap Eden wel win
nen. Waar ik het eerste jaar ver
baasd was omdat ik dacht dat Sven
Kramer hem wel zou winnen en
ik vorig jaar er ook niet op gere
kend had omdat ik Bob de Jong en
Bas Verwijlen hoger inschatte,
daar kunnen ze dit jaar niet om
mij heen."