Na het grote PSP-alert
15
- -Nazorg
woensdag 14 november 2012
Eerder dit jaar kregen mensen met PIP borst-
protheses het dringende advies deze pre
ventief te laten verwijderen. Het risico
op scheuren/lekken van de met in
dustriële siliconen gevulde kap
sels bleek hoog. Inmiddels
is de verwijderingsopera
tie in volle gang. Veel
patiënten kiezen
voor vervangende
protheses. Ook
gevuld met sili
conen.
Illustratie Fabiënne de Lange
-
door Paula Koster
Het kan niet anders of vrouwen - en in een aantal ge
vallen ook mannen - met protheses van het merk Po
ly Implant Protheses zijn zich wild geschrokken van
de waarschuwing die de Inspectie voor de Volksge
zondheid (IGZ) en de Nederlandse Vereniging voor
Plastische Chirurgie (NVPC) afgaven. Door scheuren
de of lekkende protheses kan de vorm van de borst
veranderen en er kunnen pijnklachten ontstaan.
Soms trekt het kapsel rondom de prothese zich sa
men waardoor deze vervormt tot een harde bal.
Maar meestal merkt de drager er helemaal niets van
als er iets niet in orde is met de prothese.
Om maximaal aan de protheses te kunnen verdie
nen, vulde het Franse bedrijf PIP deze willens en we
tens met industriële in plaats van voor medische
doeleinden geschikte siliconen. Ook bleken de om
hulsels te dun waardoor ze makkelijker kunnen
scheuren. Industriële siliconen, zo blijkt uit tests, zijn
vooralsnog niet schadelijk voor de gezondheid.
Lange termijn
Maar gegevens over langetermijneffecten zijn er
niet. In Nederland zijn er volgens de IGZ 2.732 PIP's
geïmplanteerd na een borstamputatie, een ge-
slachtsveranderende operatie of omdat vrouwen
een grotere cupmaat wensten.
Alle patiënten waarvan bekend was dat zij PIP's
geïmplanteerd hebben gekregen, zijn geadviseerd
deze preventief te laten verwijderen. „Is een prothe
se eenmaal kapot, dan is deze veel minder makke
lijk te verwijderen. Er is dan sprake van een soort
stroop die je eruit moet halen. Die blijft voor een
deel achter in het borstweefsel. Maar hij kan zich
ook verspreiden via de lymfbanen naar de oksel en
dat maakt het onmogelijk om alle siliconen te verwij
deren." Dat zegt Irene Mathijssen, hoogleraar Plasti
sche Chirurgie aan de Erasmus Universiteit Rotter
dam en voorzitter van de NVPC.
Toch was er geèn sprake van een spoedindicatie:
„Er was geen acute bedreiging van de gezondheid
en daarom was er geen reden patiënten per direkt
naar een ziekenhuis te verwijzen.Maar zodra de risi
co's begin dit jaar bekend werden, ondernamen de
IGZ en de NVPC vanzelfsprekend direct actie. Ons
advies was en is nog steeds op korte termijn terug
te gaan naar de arts die de protheses hoeft ge
plaatst."
Bijzonder vergoedingsprotocoi
De meeste ziekenhuizen en klinieken in Nederland
hebben in de loop der jaren een beperkt aantal pa
tiënten voorzien van PIP-protheses. Deze relatief
kleine groep kan binnen de reguliere spreekuren en
operatieprogramma's worden ingepland, om de pro
theses te controleren en te verwijderen. Een enkel
ziekenhuis heeft speciale spreekuren en operatiepro
gramma's ingevoerd om de patiënten sneller van
dienst te kunnen zijn. In het weekend bijvoorbeeld.
In Nederland hebben de zorgverzekeraars - al was
het in een aantal gevallen niet van harte - ingestemd
met het vergoeden van zowel het verwijderen als
het vervangen van de PIP-protheses. Dat laatste is
bijzonder omdat de reguliere wetgeving de vergoe
ding van nieuwe protheses alleen toestaat in geval
van een reconstructie na borstkanker.
De uitzondering is gemaakt om de gedupeerde pa
tiënten, die een product geïmplanteerd hadden kre
gen waarvan voorheen niet bekend was dat het on
deugdelijk was, de hand te reiken. Producent PIP en
de Nederlandse importeur Rofil zijn failliet, dus daar
kunnen de kosten niet op worden verhaald.
Vervangen, ja of nee?
Je zou verwachten dat de ervaringen met de PIP's
patiënten kopschuw heeft gemaakt voor borstim-
plantaten. Toch ziet slechts een minderheid af van
vervangende siliconen protheses. Ook ervaart de
NVPC over de gehele linie geen terugloop in de
vraag naar dit product.
Het zogeheten Meldpunt Klachten Siliconen heeft
bij de IGZ aangedrongen op een verbod naar aanlei
ding van de PIP-affaire.
Daar is volgens de NVPC geen enkele reden toe.
Mathijssen: „Zo'n verbod dupeert talloze vrouwen
die bijvoorbeeld ma een borstamputatie vanwege
borstkanker een borstimplantaat krijgen. Voor
PIP-implantaten geldt het advies deze te laten ver
wijderen, maar met implantaten van andere merken
is het risico op lekken of scheuren heel erg klein. Bo
vendien is er geen enkel wetenschappelijk bewijs ge
vonden tussen kapotte siliconenprotheses en ziek
ten, zoals auto-immuun ziekten of kanker. Siliconen
behoren tot een productgroep die juist extreem wei
nig problemen geeft bij implantatie."
Wel pleit de NVPC voor een sluitend patiëntenregis
tratiesysteem op basis van merk en type prothese.
Eventuele problemen kunnen dan sneller worden
herkend en aangepakt. De NVPC wil dat er interna
tionaal wordt geregistreerd. Het systeem voor Ne
derland wordt in elk geval uiterlijk 2013 ingevoerd.