De Tiendpaal staat
er weer pront bij
212
21
Sluis zet zich in
voor volledig
behoud van pont
Thuis in....
Hypotheken Jfe..
Verzekeringen
Financieel
Advies
Mineral Beings
in Cinema
tijdens Popronde
dinsdag 13 november 2012
Walcheren was ooit ingedeeld in 212 Tiendblok-
ken. Tot 1907 moesten boeren in zo'n blok belas
ting in natura afdragen aan de landeigenaren.
foto Lex de Meester
Meer nieuws zie:
www.pzc.nl
Op een kruispunt van wandelpa
den staat sinds maandag een
oude Tiendpaal. De voormalige
grenspaal is, onderaan de Polre-
dijk bij Veere, in ere hersteld.
Het symbool van een roerig ver
leden werd vorig jaar in Vrou
wenpolder gevonden.
door Annemarie Zevenbergen
Tevreden bekijken Wim
Roose en Hans Bostelaar
maandag hun werk. De
oude Tiendpaal staat er
weer pront bij, constateren beide
vrijwilligers van de Stichting Land
schapsbeheer Zeeland (SLZ).
Zij zetten de grijze, stenen grens
paal terug in zijn voormalige 'habi
tat.' Het is tevens de eerste Tiend
paal die via de SLZ weer terug
gaat. Of het de exacte locatie is, wa
gen de beide heren te betwijfelen.
Maar de paal staat in ieder geval
wel aan de rand van het oorspron
kelijke Tiendblok, waarover de
landeigenaar tot 1907 belasting in
natura inde.
De Walcherse boeren moesten des
tijds een elfde deel van hun oogst
inleveren. Een onevenredige hef
fing vonden veel boeren in die da
gen. De ontvanger plukte immers,
zonder iets te doen, de vruchten
van andermans arbeid. Bovendien
moesten de boeren ook nog 'gewo
ne' belasting afdragen.
De voormalige grenspaal markeert
nu een kruispunt van paden van
het wandelnetwerk Walcheren
van de SLZ onderaan de Polredijk.
De beide vrijwilligers graven en
spitten dat het een lieve lust is. Als
de Tiendpaal -ook wel Tienden-
paal genoemd - eenmaal in de
grond staat, wordt die omringd
met oude vijfponds klinkers. Dat
is even passen en meten, verzucht
Hans Bostelaar, want er zit een gro
OOSTBURG - De Sluise politiek gaat
zich inzetten voor het behoud van
het huidige vaarschema van het
veer Breskens-Vlissingen. Een mo
tie van Nieuw Gemeentebelang
om wethouder Conny Almekin-
ders tot actie te manen, werd vori
ge week door de voltallige gemeen
teraad ért door het college ge
steund.
De provincie kondigde onlangs for
se bezuinigingen aan op het open
baar vervoer. Dat zou ten koste
kunnen gaan van het voetveer,
vreest Nieuw Gemeentebelang. De
fractie noemt de huidige vaarfre-
quentie 'van essentieel belang
voor de gemeente Sluis'.
te variatie in afmeting. Met de
hand, steen op steen betekent dat,
moet hij de klinkers op maat
'slaan'. Bostelaar: „We hebben die
steentjes bij het Waterschap opge
haald. Ze worden niet meer ge
bruikt voor bestrating. De kleuren
van de stenen zijn ook mooi. En
het is hier nodig om de paal te be
schermen tegen de maaimachines.
Je ziet vaak genoeg dat een object
schade ondervindt door een hak
selmachine."
De grenspaal werd vorig jaar augus
tus gevonden in het erf van mini-
camping en boerderij Boumans-
lust in Vrouwenpolder. De Tiend
paal lag tegen de gevel van een ge
bouw. Eenmaal uitgegraven, bleek
dat die een forse barst vertoonde.
Een Vlissingse steenhouwer restau
reerde het object dat verder in goe
de staat verkeerde. De cijfers 212
met daaronder de letters ZT
(Zeeuwse Tienden) en weer daar
onder een J (die staat voor het cij
fer 1) zijn goed te onderscheiden.
De cijfers corresponderen met de
nummers van de tiendblokken en
de J geeft aan om de hoeveelste
steen het gaat in dat blok.
De Tiendpalen komen over
al voor. Niet alleen in Zee
land, maar in heel Europa,
vertelt Wim Roose. De stenen pa
len zijn over algemeen verdwenen
of verplaatst, bijvoorbeeld als ze
een sta-in-de-weg vormden op ak
kers. Ze zijn nog vaak te vinden
op hoeken van schuren, als
'schamppaal'. Als bescherming te
gen landbouwwerktuigen bij het
inparkeren.
De oude Tiendpalen markeerden
Vrijwilligers van de Stich
ting Landschapsbeheer
Zeeland plaatsten een
oude Tiendpaal bij Veere
RISICOBEHEER
Stationsstracil 2-4, 4331 JB Middelburg
Tel.: 0113 - 615151
www.donrisicobeheer.nl
ooit de belastinggebieden (tiend-
blokken) in Zeeland. Walcheren
was ingedeeld in 212 blokken. Tot
1907 moesten boeren binnen zo'n
tiendblok belasting in natura afdra
gen aan de landeigenaar. Op Wal
cheren ging het om een elfde deel
van de oogst.
Soms treft een agrariër zo'n één
meter twintig hoge grijze paal op
z'n erf aan en tipt de werkgroep
cultuurhistorie van Stichting Land
schapsbeheer Zeeland. Wim
Roose en zijn collega's weten door
gesprekken met de grondeigena
ren waar de paal is gevonden en
puzzelen op kaartjes van het
Zeeuws Archief vaak de oorspron
kelijke standplaats uit. Zo kon
Roose uit een oude blokkenkaart
uit 1880 achterhalen dat de paal
uit Vrouwenpolder ooit op het ge
bied van de Wijnvrouwe van
Soëtendaal stond, benedendijks in
het gebied tussen Veere en Vrou
wenpolder.
De Stichting Landschapsbeheer
Zeeland wil een informatiebord
bij de paal zetten. Op die manier
kan de wandelaar kennis nemen
van de historie van paal en gebied.
Roose: „Het is stik leuk om zo een
stukje verleden terug te zien." Ook
collega Bostelaar en SLZ-mede-
werkster Sylvia Tuinder zijn opge
togen. Sylvia: „Zo breng je weer
een stukje waarde terug. Het staat
hier ook mooi, op het kruispunt
van wandelpaden."
Bostelaar: „Het is een mooie plek."
Grinnikend: „Ik zie het al voor me.
Oudere wandelaars die het straks
gebruiken als 'zitje' om even uit te
rusten. Maar daar kan die steen
wel tegen hoor."
De Tiendpaal staat inmiddels goed
en er is zand geveegd tussen de
vijfpondjes. „Je moet alleen nog
even afwateren", zegt Roose tegen
z'n partner. „Tja", antwoord die ge
vat; „Ik hoop alleen dat het straks
geen pispaaltje wordt"
MIDDELBURG - Cinema Middelburg
doet op donderdag 15 november
mee aan de popronde met de
band Mineral Beings, de band
treedt om 20.30 uur op.
De popronde is een landelijk eve
nement dat in zo'n dertig steden
plaats vindt. In elke stad treden op
één avond diverse opkomende Ne
derlandse bands op, verspreid over
podia in de stad.
Zondag 5 februari bracht Mineral
Beings haar debuutalbum uit. De
show van Mineral Beings is voor
zien van unieke visuals die op het
bioscoopscherm zullen worden af
gebeeld. Het concert is gratis toe
gankelijk.