We voelen
de draak
io| machtswisseling china
Alle ogen zijn vandaag gericht op
Amerika, maar onze toekomst wordt voor
een groot deel bepaald door China, -
dat een geduchte concurrent van
Amerika is. Het achttiende congres
van de Communistische
Partij - dat morgen begint -
zal Xi Jinping (59) als nieuwe leider
van de partij kiezen. Hij wordt
ook opvolger van president Hu
Jintao (69). Aan Xi Jinping de taak
de voorspoed en macht van China te
vergroten. Het congres begint op de 8e,
het geluksgetal in China. Het is ook het Jaar
van de Draak, dat staat voor geluk en voorspoed.
Een mooi jaar dus om een partijcongres te houden.
Wat is nu de Chinese invloed op het Westen?
Op deze pagina acht voorbeelden.
Economie
ys
Milieu
woensdag 7 november 2012
door Joost Sijtsma
illustratie Erna van Eerdewijk
(een)
'Verrijk jezelf, was de oproep van de Russi
sche communist Boecharin aan de rijke boe
ren in de jaren '20. Dat was in de tijd van de
Nieuwe Economische Politiek onder Lenin,
toen elementen van de vrijemarktecono
mie werden ingevoerd. De kreet van Boe
charin lijkt van toepassing op China, waar
partijleider Deng Xiaoping eind jaren '70
bij het invoeren van elementen van de
markteconomie uitriep dat rijk worden
goed is, want: 'Socialisme betekent niet ge
deelde armoede'. Het hervormingsbeleid
dat Deng in gang heeft gezet, is een succes.
De economie is de afgelopen decennia sterk
in omvang toegenomen, met groeicijfers
die rond de 10 procent per jaar schom
melen. De economie is nu - na die van Ame
rika - de op één na grootste. Er leven een
miljoen miljonairs in China, in dollars gere
kend dan. Het land is de grootste investeer
der in Afrika en de grootste buitenlandse
houder van Amerikaanse schuldpapieren.
(twee)
Een groeiende economie brengt welvaart,
maar de grote schade aan het milieu is de
keerzijde. China zorgt voor de grootste uit
stoot van broeikasgassen ter wereld en telt
zestien van de twintig meest vervuilde ste
den ter wereld. De vervuiling trekt ook de
landsgrenzen over. In het westen van Ame
rika slaan looddeeltjes neer die in China
worden uitgestoten. Op sommige dagen is
een kwart van de luchtverontreiniging in
Los Angeles afkomstig uit China. In de ener
giebehoefte van dat land wordt voor 70 pro
cent voorzien door steenkool, waardoor de
uitstoot van broeikasgassen bij een groeien
de economie sterk zal stijgen. Alle interna
tionale afspraken over het beperken van de
uitstoot van broeikasgassen zijn tamelijk
zinloos als China op de huidige weg door
gaat; nog afgezien wat er kan gebeuren als
de welvaart zo toeneemt dat elke Chinees
zich een auto kan veroorloven waarmee hij
dagtochtjes gaat maken?
(drie)
De bedrijvigheid van China strekt zich over
de hele wereld uit, dus is het zaak voor de
genen die daar een centje aan willen verdie
nen, Chinees te spreken en zich de cultuur -
een beetje - eigen te maken. In het westen
van Amerika leren jongeren Mandarijn zo
dat ze bij een Chinees bedrijf aan het werk
kunnen. Ook in Europa, Afrika en Azië bui
gen leergierigen zich over de Chinese taal.
De Chinese regering stimuleert het oprich
ten van Confucius Instituten om taal en cul
tuur te verspreiden. Het Mandarijn wordt
door 840 miljoen Chinezen gesproken, ter
wijl voor 375 miljoen mensen wereldwijd
Engels de eerste taal is. Maar nog eens een
miljard mensen spreken Engels als tweede
taal of als aangeleerde buitenlandse taal.
Daarmee is Engels nog steeds een wereld
taal en het is de vraag of het Mandarijn -
dat nogal lastig is om onder de knie te krij
gen - deze eerste positie in de toekomst kan
overnemen.
(vier)
Een land dat economisch groeit, ijvert ook
voor een sterk leger om de grondstof- en
handelsbelangen veilig te stellen. China
doet het niet anders. Met drie miljoen man
schappen heeft het land een sterk leger. Het
investeert in stealth-technologie, oorlogvoe
ring in de ruimte en in het voeren van een
cyber-oorlog. De marine heeft onlangs een
vliegdekschip in de vaart genomen. Dat is
minder prettig voor buurlanden als Taiwan,
Japan, Vietnam en de Filipijnen met wie
China steggelt over het bezit van eilanden.
Amerika ziet zich genoodzaakt de veilig
heid van haar bondgenoten te garanderen
door de militaire aanwezigheid in dat ge
bied te vergroten. Dat heeft in het verleden
geleid tot een lichte vorm van confrontatie,
zoals het onderscheppen door Chinese
straaljagers van een Amerikaans spionage-
vliegtuig in 2011. Tien jaar eerder botsten
een Chinees en een Amerikaans vliegtuig
tegen elkaar.