Stedenatlas De Wit in volle glorie terug
cultuur 113
Zeeuwse theaterfoto's geselecteerd
agenda
Jazzcomponist
Martin Fondse
winnaar Edison
dinsdag 6 november 2012
ilNGT.N,
/"T-VVI,.,.
1iggtgfjjÜl
Vlissingen, schaal 1:4000, met de Sint Jacobskerk en het stadhuis in vogelperspectief. Zierikzee, schaal 1:2750, met de Sint Lievens Monsterkerk links van het midden.
Stadhuis Antwerpen, naar een ontwerp van Cornelis Floris de Vriendt.
Frederick de Wit bundelde
in 1698 de plattegronden
van alle steden van Neder
land en het latere België in
één atlas. Vorige week ver
scheen de atlas opnieuw in
druk. Een sensatie!
door Jan van Damme
Tegenwoordig kunnen we
er vrij luchtig over doen.
Naar vakantie in Toledo,
of Philadelphia, of Nagasa
ki. Even googelen, even streetview
erop loslaten, en er staan ons wei
nig verrassingen meer te wachten.
Tenzij de verhuurder van het ap
partement of vakantiehuis zijn
schoonmakers al te opzichtig on
derbetaalt en we geconfronteerd
worden met harige en bevlekte er
fenissen van onze voorgangers.
Meer agendanieuws en het
complete bioscoopprogramma
zijn te vinden op de website
van deze krant.
OP PAD
Burgh-Haamstede
Jos Broeke verzorgt lezing voor Vrou
wen van Schouwen.
Dorpshuis De Schutse, 14.00 uur
Middelburg
Lezing Canadese beeldend kunstenaar
en architectonisch vormgever Mark Pim-
lott in kader van manifestatie Facade
2012. De voertaal is Engels.
Zeeuwse Bibliotheek, 19.30 uur.
PODIUM
Terneuzen
Muzikale voorstelling van leerlingen
muziekschool Martijn Kooiman, Herman
Smies en Patrick Norro (cello, gitaar en
piano).
Toonbeeld, 19.00 uur
Dat we elke willekeurige stad waar
ook ter wereld zo op ons compu
terscherm kunnen oproepen, dat
is een betrekkelijk jong kunstje.
Eeuwenlang moesten we het doen
met de tekenkunst en precisie van
VLISSINGEN - Twee foto's van Lex
de Meester uit Vlissingen worden
gerekend tot de mooiste podium
kunstfoto's van de afgelopen hon
derd jaar. Ze zijn geselecteerd voor
de grootscheepse veiling Revival of
Captured Scenes, op zondag 16 de
cember in Arti et Amicitiae in Am
sterdam. De kijkdagen zijn vanaf
12 december.
Het idee is afkomstig van Helena
Verhagen en Margreet Huizing. Zij
riepen alle dans- en toneelgezel
schappen in Nederland, het Maria
Austria Institituut en het Theater
Instituut Nederland op hun mooi
ste foto's in te leveren. Uit de ruim
duizend inzendingen kozen acteur
Gijs Scholten van Aschat, fotograaf
en schrijver Hans Aarsman en
kunstcritica Anna Tilroe de mooi
ste, spannendste en ontroerendste
foto's.
Van Lex de Meester, werkzaam
voor onder meer de PZC, zijn
twee foto's van het Zeeland Nazo
merfestival gekozen: van de voor
kaartenmakers, die ons in druk
een beeld konden geven van dicht
bij en veraf Omdat de Republiek
der Zeven Verenigde Nederlan
den, en dan vooral Amsterdam, in
de 17e eeuw hét centrum van de
stellingen Eindspel (2010) en Tro
jaanse vrouwen (2010).
De opbrengst van de veiling gaat
naar het SEA Fonds, een fonds dat
wereldhandel was, ontwikkelde
zich daar een heuse kaartenindus-
trie. De bedrijven van Janssonius
en Bleau maakten naam. De fami
lie Roggeveen in Middelburg was
misschien minder bekend, maar
was voor de Zeeuwse kamer van
de Verenigde Oost-Indische Com
pagnie van groot belang.
In Amsterdam had Frederick de
Wit (1630-1706) zich tegen het ein
de van de 17e eeuw tot een gekend
kaarten- en prentenhandelaar ont
wikkeld. Vermogend ook, hij bezat
maar liefst tien huizen, en hield
zijn stand op met een rijtuig en
een koetsier in vaste dienst. Hij leg
de de hand op de koperplaten, die
de basis van de atlassen van Bleau
en Janssonius hadden gevormd,
en verkreeg ook het recht van uit
gave. In de loop van de jaren 1690
kon hij twee drukken van de Ste
denatlas van de Lage Landen uitge
ven. Het boekwerk bevatte 108 bla
den met plattegronden, waarop
127 steden, forten, stadhuizen en
kloosters werden afgebeeld. De ste
den van de Republiek (nu Neder-
wordt ingezet voor de publiciteit
en marketing van de podiumkun
sten. Het wordt beheerd door het
Prins Bernhard Cultuurfonds.
land), van de Spaanse Nederlan
den (nu België) en enkele steden
in Noord-Frankrijk.
Landmeetkunde was handwerk.
Een landmeter telde zijn stappen
of liep met een meetketting door
de stad. Voor bochten, kruisingen
en zijwegen bracht hij zijn kom
pas in stelling. Zijn bevindingen
werden op koperplaten geëtst of
gegraveerd. Kleurendruk was nog
niet mogelijk, zodat de kaarten
met de hand werden ingekleurd.
Voor Zeeland werden de steden
opgenomen, die stemrecht had
den in de Zeeuwse Statenvergade
ring. In hiërarchische volgorde:
Middelburg, Zierikzee, Goes, Tho-
len, Vlissingen, Veere, Amemui-
den. En ook Fort Rammekens.
Wereldwijd waren er na ruim drie
eeuwen nog vijf De Wit-atlassen
bewaard gebleven. Dankzij de facsi
mile-uitgave van Uitgeverij Lan-
noo en de Koninklijke Bibliotheek
- 53,5 cm hoog, 35,5 cm breed - is
de atlas nu terug onder de men
sen. Tot 1 januari voor 99,- euro,
daarna voor 119,- euro.
ainnwinim in 10
THOLEN - De in Tholen opgegroei
de componist, arrangeur, pianist
en dirigent Martin Fondse neemt
woensdag 28 november een
Edison in ontvangst. Hij ontvangt
de prestigieuze prijs, in de catego
rie 'Jazz nationaal', voor zijn pro
ject Testimoni, dat hij samen met
trompettist Eric Vloeimans 8c Ma-'»
tangi Quartet heeft uitgevoerd.
Volgens de jury wordt de luiste
raar 'meegesleept door de prachti
ge composities van Martin Fond
se'. Zij noemt Testimoni 'een pro
ject waarin hedendaags gecompo
neerde en geïmproviseerde mu
ziek op een fascinerende manier
zijn gecombineerd tot een boeien
de muzikale ervaring'.
Andere Edisonwinnaars dit jaar
zijn onder anderen Christian
Scott, Gregory Porter, Paul Simon,
Bart Wirtz (publieksprijs) en Dee
Dee Bridgewater (oeuvreprijs).
niT^r"wnTin'r"i7-Tirri;i;rn'-r'i'ri?-;irri-7-riri-nn-ii;ii'!rrri^»ii n mi 1'NHIIN1 inMINmniiii
Een van de twee uitverkoren foto's van Lex de Meester: scène uit de locatie
voorstelling Trojaanse vrouwen.