Alleen gemoedsbezwaarden
komen onder zorgpremie uit
Ooit klonk nivellering sympathiek
nu is het een regelrechte belediging
Broodfonds gaat terug naar de
basis: onderling vertrouwen
'Mensen worden kritischer. Gaan berekenen hoeveel voordeel ze vnjdag2 november2012
zelf hebben van bijvoorbeeld de ziektekostenverzekering.11
Wim van Oorschot, professor Sociaal Beleid
door Annemieke van Dongen
Geen zin om een groter deel van uw boven-
modale inkomen aan zorgpremie te betalen?
Jammer dan: een basisverzekering is bij wet
verplicht voor iedereen.
Op twee groepen na: militairen en 'gemoeds
bezwaarden'. Dat zijn mensen die op grond
van hun levensovertuiging principiële be
zwaren hebben tegen verzekeringen. In de
praktijk gaat het om een kleine groep (van
zo'n 12.000) orthodoxe christenen die het af
sluiten van een verzekering in strijd vinden
met Gods voorzienigheid. Om die reden ge
bruiken ze ook geen voorbehoedsmiddelen
en laten zij zich niet inenten.
Mensen die zich niet met een verzekering
willen wapenen tegen de ondoorgrondelijke
wegen van God, kunnen zich als gemoedsbe-
zwaarde laten registreren bij de Sociale Ver
zekeringsbank.
Voor de portemonnee levert dat echter geen
voordeel op. In plaats van sociale verzeke
ringspremies betaalt de gemoedsbezwaarde
een belasting, die op hetzelfde bedrag neer
komt. De overheid stort dat geld op een apar
te rekening.
Uit dat spaarpotje krijgen gemoedsbezwaar
den bijvoorbeeld een bedrag als ze 65 wor
den, als vervanging voor de AOW. Een ander
deel wordt overgemaakt naar het College
voor zorgverzekeringen, dat per gezin een
spaarpotje bijhoudt. Zo lang dat potje toer-
ijkend is, kan een gemoedsbezwaard gezin
zo toch zorgkosten vergoed krijgen.
O ja, er is nog een groep die zelf geen zorg
verzekeringspremie betaalt: gedetineerden.
Zij zijn wel verplicht om een zorgverzeke
ring te hebben.
Maar zo lang zij achter tralies zitten, wordt
de premie betaald door het ministerie van
Justitie.
door Niki van der Naald
Nivelleren: het klonk midden jaren zeventig,
toen het kabinet Den Uyl streefde naar een
eerlijkere inkomensverdeling, nog zo sympa
thiek. Maar de term wordt anno 2012 in Den
Haag vooral in de verwijtende zin gebruikt.
De uitspraak van WD-coryfee Hans Wiegel
dat het nieuwe kabinet wat de zorgverzeke
ringspremie betreft 'nog meer nivelleert dan
Den Uyl' is voor een liberaal als Mark Rutte
een regelrechte belediging. Helemaal omdat
diezelfde Rutte eerder als oppositielid de ka
binetten Balkenende juist verweet veel te
veel te nivelleren, ten koste van de 'hardwer
kende Nederlander'.
De vergelijking tussen de nivelleringspoli-
tiek uit de jaren zeventig met de aangekon
digde plannen van nu gaat op het eerste ge
zicht mank. Wat het beleid van Den Uyl vol
gens politicologen tekende, was dat hij de in
komensverschillen niet zozeer wilde verklei
nen door de topinkomens te verlagen, maar
juist door de mensen met de laagste inko
mens meer te laten verdienen.
Hij streefde naar een 'vijf staat tot één' ver
houding: de hoogste inkomens mochten
niet meer bedragen dan vijf keer het mini
mumloon. Met zijn meest linkse kabinet na
de Tweede Wereldoorlog liet Den Uyl de
koopkracht van de mensen met de laagste in
komens in vijfjaar stijgen met wel 16 pro
cent.
Jan Modaal, dus de doorsnee werknemer,
moest in die periode juist genoegen nemen
met een koopkrachtstijging van 8 procent.
De middenklasse, zij die twee keer het mo
dale salaris verdienen, boekte slechts een
paar procent winst De hoogste inkomens
moesten juist aan koopkracht inleveren.
Den Uyl bleef hameren op de positie van
zwakkeren.
Dat de staatsschuld hoog opliep, nam hij
voor lief. Dat staat in contrast met het huidi
ge kabinet, dat de inmiddels nog verder op
gelopen staatsschuld juist niet verder wil la
ten oplopen en hoopt te verkleinen.
De verzorgingsstaat, waar we uiteindelijk al
lemaal van profiteren, heeft alleen nog be
staansrecht als de overheidsfinanciën weer
op orde komen, zo luidt algemene opinie.
Maar hoe we dat moeten doen nu puntje bij
paaltje komt? Dat zal de komende tijd nog
wel vaker politiek vuurwerk opleveren.
door Annemieke van Dongen
Geen dure anonieme arbeidsongeschikt
heidsverzekering, maar een klein en per
soonlijk fonds waarin ondernemers geza
menlijk garant staat voor eikaars inkomen
bij ziekte. Dat is het idee achter een brood
fonds.
Nog geen vier op de tien zzp'ers (zelfstandi
ge ondernemers zonder personeel) heeft
een arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Meestal omdat ze die te duur vinden, of om
dat zo'n verzekering schijnzekerheid biedt.
Zulke polissen staan vaak vol kleine letter
tjes. Een broodfonds kan voor zzp'ers een
goed alternatief zijn.
De deelnemers aan een broodfonds zetten el
ke maand een bedrag op een rekening. Als
een van de ondernemers langer dan twee
weken of een maand ziek is, krijgt hij van de
andere deelnemers geld uitgekeerd.
Bijvoorbeeld: bij een inleg van 55 euro krijgt
een zieke gedurende maximaal twee jaar
1000 euro per maand op zijn rekening. Ter
vergelijking: een gemiddelde arbeidsonge
schiktheidsverzekering kost ruim 300 euro
per maand.
Zes jaar geleden richtte een groep zzp'ers
het eerste broodfonds op. Nu zijn er in Ne
derland een kleine twintig. Volgens het be
drijf De Broodfondsmakers, dat startende
fondsen begeleidt, groeit dat aantal.
Een broodfonds is gebaseerd op het onder
linge vertrouwen van een groep gelijkge
stemde mensen. Het idee is dat je minder
snel misbruik maakt van mensen die je kent
dan van een logge anonieme verzekeraar.
Daarom kunnen aan een broodfondsmaxi-
maal vijftig mensen meedoen. De deelne
mers selecteren samen de nieuwe leden.
