Het katholieke antwoord op
DE WEEK
ZEEUWSE
BOEKÜ
'We hadden dikke pret
io| boekenprijs
SS VAN HET
Fragmenten uit
Bevlekt Ontvangen
woensdag 31 oktober 2012
Bevlekt ontvangen gaat over
de vrome Anna die begin ja
ren vijftig trouwt met de ne
gen jaar oudere Jozef, een
charmante kapper uit Maas
tricht. Langzaam maar ze
ker ontdekt ze zijn ware
aard. Uit alle macht be
schermt ze haar drie kinde
ren; zelf vindt ze steun en
troost bij kapelaan Frans-
sen van de parochiekerk.
Tot ze weer zwanger blijkt.
Vanuit de baarmoeder vol
gen we het wel en wee van
de ongeboren Eva en haar
moeder Anna. Eva wordt
voor Jozef die haar conse
quent 'mijn meisje' noemt,
een obsessie...
door Marjan de Kort
In haar debuutroman Bevlekt ontvangen
schrijft Nicolle Poort uit Wemeldinge
sterk beeldend en zonder oordeel over
de jaloerse passie van een vader voor
zijn dochter en over de zoektocht van die
zelfde dochter naar liefde en begrip van
juist haar moeder. „Dat is eigenlijk mijn
boodschap: ga in gesprek, vraag waarom,
maar houd 't zuiver, oordeel niet."
In het verhaal put de schrijfster, die in
1959 geboren werd in Noord-Brabant, uit
haar eigen ervaringen, maar vooral uit de
talrijke verhalen van moeders en dochters
van haar generatie. „Verhalen die zij met
me deelden toen ik nog in de gezondheids
zorg werkte en in mijn eigen praktijk voor
rouw- en verliesverwerking. Velen waren
belast met de erfenis van een strikt religieu
ze opvoeding en bijbehorende opvattin
gen over de verhouding tussen man en
vrouw. Mannen konden genieten van de
nieuw verworven kansen en vrijheden die
de economische groei bood, vrouwen niet.
Verbitterd zagen zij dat met de financiële
vooruitgang en het afkalvend geloof hun
dochters wél de mogelijkheid kregen tot
zelfontplooiing en emancipatie."
In de werkkamer van Poort, waar ze een
jaar lang elke ochtend zat te schrijven en
te schaven, staat een paspop met jurk. Een
opvallende jurk gemaakt van vele honder
den papiersnippers. Op elk van die snip
pers een flard van een woord of een zin.
„Het zijn de versnipperde levensverhalen
van al die moeders en dochters. Allemaal
samen vormen ze één geheel, de jurk. En
die speelt weer een rol in mijn verhaal...!
Dat geldt ook voor de zeven, een belang
rijk getal in de Bijbel. Denk maar aan de ze
ven hoofdzonden en de zeven vette en ze
ven magere jaren. Eigenlijk is Bevlekt ont
vangen het katholieke antwoord op Franca
Treur."
Bevlekt ontvangen heeft een rijke diepgang
en emotionele lading die je voelt tot in je
ziel. De personages grijpen je vanaf het be
gin beet en zuigen je in volle vaart mee
naar de climax van ieder hun eigen ver
haal. En daarna... wanneer je langzaam
weer bij zinnen komt, besef je dat die
twee o zo simpele woorden van de titel on
gelooflijk treffend zijn en deze indrukwek
kende, gelaagde tragedie niet beter hadden
kunnen samenvatten.
Over Anna en de jurk
De naaimachine stikt driftig de witte panden van Anna's
jurk aan elkaar. Vorige week heeft ze op de markt een prachti
ge katoenen lap stof weten te bemachtigen. Ze geniet ervan
om na lange tijd weer eens iets moois voor zichzelf te maken.
Uit de stof die overblijft, kan ze waarschijnlijk nog net een
bloesje voor Emma knippen. Nadine heeft haar geholpen met
het uitzoeken van het patroon. Een wijde rok, gesmokt lijfje,
smalle bandjes over de schouders en een bijpassend bolerootje
met mouwen. Zelf had ze nooit voor dit model durven kiezen,
te frivool, maar Nadine heeft haar overtuigd.
'Hij zal je beeldig staan Anna, echt een jurk voor jouw pos
tuur' had ze gezegd, jozef zal je vrouwelijkheid bewonderen,
let maar op.'
Anna verkrampt wanneer de woorden opnieuw bovenkomen.
Ze hoort zichzelf denken: in het bijzijn van Jozef zal ik altijd
het bolerootje dragen. Voorzichtig trekt ze de rijgdraden uit
de stof en verwijdert met zorg alle spelden. Ze wordt helemaal
blij bij de gedachten dat, als ze vanochtend hard doorwerkt en
de weersvoorspellingen uitkomen, ze de jurk zondag al kan
dragen.
'Anna, kom naar beneden, het is koffietijd en de salon moet ge
veegd worden.' Geschrokken van Jozefs harde stem veert ze
Over de ongeboren Eva
...Mijn cocon is losgekomen van de wand en in ijzingwek
kende vaart word ik meegevoerd in de wanne golfstroom. Ner
gens een houvast. De snelheid is zo hoog dat ik geen tijd heb
om misselijk te worden. Dan opeens een enorme klapgevolgd
door een kille stilte. Verdoofd kijk ik om me heen, het water in
de cocon kleurt troebel. Er is een groot gat geslagen...
Een foto uit de slagerij van echtpaar Ko en Paula Koster uit Waarde
Er zit geen brood in is een boek dat
gaat over een tiental kleine winkel
tjes in Zeeland, die dreigen dicht
te gaan. Verhalen van de 'volhou
ders' over vroeger en over nu.
door Najoni Kamps
n de middag naar Café Baarends in
Goes. Het is drie uur en in het café zit-'
ten voornamelijk oudere mannen die
gezellig samen een biertje drinken.'
Twee van hen spelen een potje biljart. Dit
zouden best eens stamgasten kunnen zijn.
Willem van Dam, Ben Seelt en Jan Jansen
zijn ook vaste gasten bij Café Baarends.
Drie vrienden die elkaar al ruim veertig
jaar kennen. De fotografie van het boek is
verzorgd door. Seek, en Van Dam en Jan
sen hebben de teksten geschreven. „We"
hebben het over kleine zaakjes, zoals het
sigarettenwinkeltje van de tachtigjarige Jo
van Kalmthout, in Goes, naast Baarends",
zegt Van Dam. Een boek waarbij geen be
paalde boodschap aan vast zit, maar een
boek dat 'gewoon heel leuk was om te ma
ken'.
„Ik kwam eigenlijk per toeval op dit onder-
foto Ben Seelt werp", vertelt Van Dam. „Het begon een
hele tijd terug, toen ik nog rookte, en ik
ging bij het sigarenwinkeltje langs. Toen
hoorde ik dat het winkeltje ging sluiten."
Vanaf dat moment waren de drie vrienden
nieuwsgierig over hoe andere kleine zaak
jes in Zeeland er voor staan. Zijn er nog
kruidenierszaakjes of dorpswinkels die
niet meer kunnen voortbestaan, omdat ze
geen opvolgers hebben of omdat het ge
woon niet meer loopt?
„We hebben wel een hoop research moe
ten doen. Die winkeltjes vind je niet zo
maar", legt Jansen uit. Van Dam: „Ik ben
gewoon gaan rijden, door de verschillende
dorpen in Zeeland en ik ben de winkeltjes
binnengestapt om te vragen hoe ze ervoor
staan en of ze mee willen werken." Seelt:'
„Dat was soms ook een probleem. Mensen
wilden dan op één of andere "manier niet
meewerken. Dat is wel spijtig."
Uiteindelijk hebben de mannen tien win
kels gevonden die bereid-waren hun ver
haal te doen. „Die mensen waren ook ge-
woon blij met doze aandacht. Ze vonden
het. hartstikke leuk om hun verhaal te
dóen", vertelt fotograaf Seelt. „Ja, weet" je
nog,-Greetje-de caféhoudster in
Sint-Kruis", vraagt Jansen aan de rest-„Dat
is misschien wel de leukste waar wé zijn
geweest." Van Dam lacht. „En dat komt
dan voornamelijk omdat het een café is."
Dat is. ook het enige bedrijf waar het trio
samen is geweest. „Greetje vertelde een
sappig verhaal en we hadden met z'n drie-
