i besluiten van nieuw kabinet
20 oktober 2012 deOndernemer
Iedereen is het er wel mee eens dat
daar de sleutel ligt van de proble
men. De consument moet het ver
trouwen terug krijgen, zodat hij
weer meer uitgeeft. Eindel;ijk
moet die consument nu weten
waar hij aan toe is.
Opmerkelijk is dat nogal wat eco
nomische experts kritiek hebben
op de overheid. Voorzitter Roe
land Adriaanssen van de BZW in
Zeeland vroeg zelfs extra ruimte
om 'zijn ei kwijt te kunnen'. Een
provincie met zoveel industriële po
tentie. En wat doet de overheid?
Niets. Of althans veel te weinig.
Hij, maar ook anderen, roepen op
tot meer actie.
Paul Fermont
Faasse&Fermont
Scarlett Kwekkeboom
Janse&janse
Ruud de Baar
Marsaki
Ronald Reunis
Philips
Henk de Haas
ZPPC
Het direct beschikbare aanbod
van te verhuren en te verkopen
winkelruimte is in de eerste helft
van 2012 verder toegenomen.
Ten opzichte van begin dit jaar is
er een stijging van 8,7% Niet al
leen het aantal vierkante meters
nam toe, ook het aantal winkel-
objecten dat werd aangeboden
steeg. De vraag naar winkelruim
te ontwikkelde zich in het eerste
halfjaar van 2012 echter ook po
sitief. Hierdoor bleef de leeg
stand in winkelland stabile. Er
werd circa 9% meer winkelruim
te door de markt opgenomen
dan in dezelfde periode vorig
jaar. Ondanks de toegenomen
vraag bleef de gemiddelde huur
prijs stabiel, mede door meer aan
bod. Er was een duidelijke schei
ding tussen de hoofdwinkelstra
ten en de overige straten in de
kern winkelgebieden. Op de
A-locaties en goede B1 -locaties
waren de huurprijzen over het al
gemeen stabiel of stegen in be
paalde gevallen, maar op de B2-
en C-locaties daalden de huur
prijzen. Het zijn met name wisse
lingen van "oude" winkels, ge
rund door de echte authentieke
middenstanders, voor de "nieu
we" concepten geweest. Zij ne
men bijna helemaal de toename
voor hun rekening. Combinaties
van webwinkels en fysieke win
kels hebben hierin de overhand.
Al weer een poosje geef ik mijn
mening over de actuele stand
van de economie. In al die tijd is
er alleen nog maar malaise ge
weest. Het lijkt wel of alles en ie
dereen in de overlevingsstand
staat. Consumenten potten hun
geld op. Ondernemers investe
ren veel te weinig en hopen op
betere tijden. Instellingen zijn al
leen nog maar gericht op bezuini
gingen. Banken zijn grotendeels
gestopt met financieren. En wat
doet de overheid? Weinig tot
niets is mijn gevoel. Als ze al iets
doen is het in ieder geval niet di
rect zichtbaar. We zijn weer eens
aan het formeren geslagen en on
dertussen is de economie volle
dig tot stilstand aan het komen.
Gelukkig staan er ook weer ech
te ondernemers op. Zij gaan op
zoek naar kansen in de markt en
zoeken ook naar nieuwe bron
nen van financiering. Of ze zoe
ken elkaar op en gaan anderen
helpen met financiering. Zij ne
men de rol van bank op zich en
beoordelen collega ondernemers
op hun ondernemerschap en
hun ondernemingsplannen op sla-
gingskansen. Er ontstaan creatie
ve vormen van financiering zoals
crowdfiinding. Ondernemers
gaan daarbij op zoek naar kleine
investeerders en geven vervol
gens rendement terug in bijvoor
beeld goederen of kadobonnen.
Een aantal sectoren van onze eco
nomie ziet weer wat licht aan de
horizon. Geldt dat ook voor de
woningmarkt? De eerlijkheid ge
biedt te zeggen dat men niet ver
wacht dat de woningmarkt haar
dieptepunt al heeft bereikt. De
prijzen van bestaande woningen
in Nederland zijn nog verder ge
daald, in Zeeland nog harder dan
in de rest van ons land. Het aan
tal transactie loopt terug, alhoe
wel er een opleving wordt ver
wacht in het vierde kwartaal
door de strengere hypotheekei-
sen volgend jaar. Die oplevering
zal waarschijnlijk leiden tot een
forse daling van de transacties in
het eerste kwartaal van 2013.
want wie wil kopen doet dat nog
dit jaar. De hoop is gevestigd op
het nieuwe kabinet. Rust op de
woningmarkt waaronder duide
lijkheid over de hypotheek
renteaftrek is van groot belang.
Als de bestaande woningmarkt
niet in beweging komt, betekent
dit ook slecht nieuws voor de
nieuwbouw van koopwoningen.
De productiekosten van een
nieuwbouwwoning bevinden
zich op een dieptepunt; bouw
prijzen zijn (te) laag, marges wor
den niet gerealiseerd en toch
wordt er niet verkocht. Bestaan
de woningen dalen in prijs, een
prijsdaling die in de nieuwbouw
niet gerealiseerd kan worden.
De 3 O's (ondernemingen, on
derwijs en overheid) in de regio
hebben elkaar meer dan ooit no
dig! Vandaag de dag wordt van
iedereen meer eigen initiatief, ei
genverantwoordelijkheid ver
wacht. Begin dit jaar is een Stra
tegische Agenda Westbrabant ge
maakt, met daarbij een uitvoe
ringsprogramma. Deze agenda is
met steun van het georganiseerd
bedrijfsleven (BZW) gebouwd
op de kansrijke sectoren als main
tenance, logistiek en biobased
economy, met daarnaast aan
dacht voor de zorgsector. Boven
dien heeft de Agenda zijn meer
waarde vóór Zeeland. Samen
vormen we de Delta. Deze agen
da is eigendom van de 30's. De
regionaal samenwerkende over
heid faciliteert, schept voorwaar
den om het bedrijfsleven te laten
groeien, in afstemming met de
scholen Avans, ROC en
NHTV. Bij de uitvoering van de
agenda kan en moet handig wor
den gebruik gemaakt van advies
instanties als REWIN samen met
de BOM, Kamer van Koophan
del /Syntens. Lokale plannen mo
gen niet op zichzelf staan, maar
moeten een logisch onderdeel
zijn van deze regionale agenda.
In deze moeilijk tijd is het van
groot belang om gezamenlijk de
ze richting te blijven volgen en
niet eigen koers willen varen.
Terwijl ik dit schrijf, ben ik in
Cadaqués aan de Costa Brava.
Het is hier lekker,maar het
mooie weer kan niet verhullen
dat de economische barometer
hier op zwaar weer staat. Dit
dorp met zo'n 2600 inwoners
leeft van het toerisme. Van het
bouwen, onderhouden en behe
ren van verblijfiaccommodaties
en van horeca. In al die jaren dat
ik hier kom, wordt er voor het
eerst niet gebouwd. Er zijn zelfs
bouwwerken stilgelegd; ontwik
kelaars wachten op betere tijden.
Nog nooit stond er zoveel te
koop en dat tegen uitverkoopprij-
zen. Daarmee vergeleken staat
de economie in Zeeland er beter
voor. Niet dat er vooruitgang te
bespeuren is. De bouw blijft stag
neren en hoewel de beurzen - zo
lijkt het - wat tot rust komen,
blijft de consument onzeker en
stelt hij aankopen uit. Ook in de
havens is het beeld niet veel ver
anderd. Er is minder overslag
dan vorig jaar. Ondanks dat blij
ven de havenondememers opti
mistisch over de potenties van de
Zeeuwse havens. Zeker als er
stappen worden gezet om groot
schalige containerbehandeling
toe te voegen aan het verder
complete pakket van logistieke
dienstverlening. Voor behande
ling van de goederen uit die con
tainers.