'Roven op
bestelling is
een mythe'
TO0S
SCP: Draagbak burgers voor
ingrepen hypotheekaftrek
Kunstroof
'slaat In als
een bom'
In totaal zeven doeken van Picasso, Matisse, Monet, Gauguin,
De Haan en Freud zijn geroofd uit de Kunsthal in Rotterdam.
De schade loopt in de miljoenen.
ROKERS ONEER STEEPS SROTERE MORELE t>RUK["
woensdag 17 oktober 2012
6
miljard dollar is de
waarde van de kunst
die jaarlijks wereldwijd
wordt gestolen.
ROTTERDAM - „Deze daad is als een
bom ingeslagen in de museumwe
reld. Maar ook bij het gemeentebe
stuur van Rotterdam. Dat heeft
ons alle steun toegezegd", aldus di
recteur Emily Ansenk van de
Kunsthal in Rotterdam.
Bij de inbraak in de Kunsthal zijn
in de nacht van maandag op dins
dag zeven schilderijen buitge
maakt met een waarde van vele
miljoenen. Het gaat om werken
van onder anderen Claude Monet,
Pablo Picasso, Paul Gauguin en
Henri Matisse.
De inbraak is^ volgens de politie
Rotterdam-Rijnmond goed voor
bereid. Tussen 03.00 en 04.00 uur
zijn de dieven het museum aan de
Westblaak via de achterzijde bin
nengekomen. Toen enkele minu
ten nadat het alarm was afgegaan
beveiligers en agenten ter plekke
waren, waren de daders er al met
de buit vandoor. „De Kunsthal
heeft state of the art-beveiliging",
aldus Ansenk. „In overleg met ver
zekeraars is gekozen voor techni
sche beveiliging." Dat houdt in ca
mera's, een alarmsysteem, maar
geen bewakers. Beveiligingsexpert
van musea, Ton Cremers, uitte gis
teren kritiek op de beveiliging.
Voor een museumbezoeker is de
Kunsthal een juweeltje, maar het
is een draak van een gebouw om
te beveiligen, vindt hij. „Je moet
kunstwerken zo ver mogelijk van
de buitenschil van een gebouw
houden. Dat is hier niet gebeurd."
Cremers denkt dat dit een van de
grootste kunstroven van de laatste
twintig jaar in Nederland is.
Volgens oud-Kunsthaldirecteur
Wim van Krimpen, is het voor die
ven 'uiterst moeilijk om de wer
ken op de markt te brengen, om
dat ze zo bekend zijn'.
De gestolen doeken maken deel
uit van de Tritoncollectie, een pri-
véverzameling die voor het eerst
aan het grote publiek wordt ten
toongesteld.
Wat bezielt kunstrovers om
wereldberoemde schilde
rijen te stelen? Wat doen ze
met hun buit en waar ein
digt die doorgaans?
Deskundigen spreken elkaar
tegen.
door Joost Bosman
en Jelte Posthumus
Eén ding verbaast directeur
Job Ubbens van veiling
huis Christie's aan de
kunstroof in Rotterdam:
waarom hebben de dieven naast
de wereldberoemde stukken ook
Autoportrait ('zelfportret') van de
relatief onbekende schilder Meyer
de Haan meegenomen? „Normaal
gaan lcunstdieven voor naam en
faam. Misschien hebben ze ge
dacht dat ze een Gauguin in han
den hadden. Of zijn ze gestoord
door het alarm en hebben ze het
doek zomaar meegenomen."
Wat de motieven zijn voor de Rot
terdamse kunstroof, vindt Ubbens
nu nog moeilijk in te schatten. Het
kan gaan om een 'domme actie',
waarbij de rovers de doeken kans
loos op de markt proberen te bren
gen. Of een roof in opdracht, zo
dat het kunstobject in een kunst
tempel verdwijnt van een of ande
re parvenu. „Er is niet één pa
troon. Soms verdwijnen de schilde
rijen volledig, soms zie je ze na vijf
tien jaar pas weer opduiken. Een
ding is zeker: het motiefis altijd
geld", zegt Ubbens.
Voor privé-detective Ben Zuidema
lijdt het geen twijfel: „Zo'n diefstal
gaat op bestelling, natüürlijk. Dat
maakt de kans dat de schilderijen
ooit nog opduiken erg klein."
Zuidema is al jaren gespecialiseerd
in kunstroof en in het verleden
met succes door verzekeraars en
particulieren ingehuurd om gesto
len werken terug te vinden. Hij
weet wie veel zwart geld heeft en
graag schilderijen wil, gaat daar
voor niet naar een beurs als de Te-
faf in Maastricht. „Niet alleen om
dat de prijzen daar hoger zijn,
maar ook omdat de politie en de
FIOD er rondlopen." Volgens Zui
dema stelen de dieven de doeken
niet om er vervolgens mee te gaan
leuren. „Dan heb je alleen maar
kans dat je tegen de lamp loopt.
Net zoals stelen om losgeld enorm
riskant is. Kunstdieven weten een
vaste groep rijke helers te vinden.
Daarom komt normaliter 80 pro
cent van de werken nooit terug."
Chris Marinello, directeur van het
Engelse bedrijf Artloss, gelooft er
niks van. Artloss heeft in twintig
jaar tijd voor meer dan 200 mil
joen pond aan gestolen kunstvoor
werpen teruggevonden. Volgens
Opvallende kunstroven in Nederland
Amsterdam, Stedelijk Museum, drie schilderijen (o.a. Van Gogh)
Otterlo, Kröller-Müller Museum, drie schilderijen (Van Gogh)
Amsterdam, Van Gogh Museum, twintig schilderijen (Van Gogh)
Haarlem, Frans Halsmuseum, vijf schilderijen (17e eeuw)
G 2002 Amsterdam, Van Gogh Museum, twee schilderijen (Van Gogh)
2005 Hoorn, Westfries Museum, 23 schilderijen (17e eeuw)
G 20Ö21 Spanbroek, Scheringa Museum, twee schilderijen
2009 IJsselstein, Stadsmuseum, zes schilderijen (o.a. 17e eeuw)
Leerdam, Museum Het Hofje van mevrouw van Aerden, twee schilde
rijen (17e eeuw)
2012 Rotterdam, Kunsthal, zeven schilderijen (o.a. werk van Matisse, Monet
en Picasso)
r*j n Nog verniist
Marinello is er geen bewijs voor
de vermeende trend dat schilde
rijen op bestelling worden gesto
len, om vervolgens ergens aan de
wand in een villa te eindigen. „Ge
baseerd op onze jarenlange erva
ring is dat echt een 'Holywood-my-
the\"
Daarom denkt hij dat het voor de
dieven heel moeilijk wordt de
schilderijen te verkopen. „Zodra
de doeken ergens op een veiling of
online worden aangeboden, gaan
er alarmbellen rinkelen", aldus Ma
rinello, die zegt ook regelmatig
tips door te geven aan opsporings
diensten in Nederland. Volgens
hem is het om die reden niet slim
een doek van een wereldberoem
de schilder als Matisse te stelen.
Wanneer het niet lukt de werken
ergens te verkopen, rest de dieven
volgens Marinello nog twee op
ties: losgeld vragen of doorverko
pen aan andere criminelen. Maar
die laatste optie levert vaak slechts
zo'n 5 procent van de marktwaar
de op, aldus Marinello. De Ameri-
PAUL KUSTERS
toosenhenlwil BG
TOO* H©MVC*H4U.
DEN HAAG - Er is onder de Neder
landse bevolking veel draagvlak
voor bezuinigingen op hypotheek
renteaftrek én huursubsidie. Deze
politiek controversiële zaken lig
gen de burger niet zwaar op de
maag, dat concludeert het Sociaal
en Cultureel Planbureau (SCP) in
een rapport dat vandaag ver
schijnt.
Het SCP noemt de conclusie op
merkelijk. Ook lijken de Neder
landse burgers weinig moeite te
hebben met het verhogen van de
pensioenleeftijd.
Het Planbureau ondervroeg 1200
Nederlanders over de bezuinigin
gen op de grote kostenposten:
zorg, onderwijs, veiligheid en de
woningmarkt.
Een derde van de Nederlanders
maakt zich ongerust over de kwali
teit van de medische zorg nu er zo
veel op bezuinigd dreigt te wor
den. Mensen met gezondheidspro
blemen blijken zich de meeste zor
gen te maken.
De helft van deze ondervraagden
is bang dat ze straks te weinig zorg
krijgen. Het draagvlak voor deze
bezuinigingen ontbreekt dus.
Een meerderheid van de geïnter
viewden is ervan overtuigd dat af
gelopen jaren al flink op de zorg is
bezuinigd. Dit is echter aantoon
baar onjuist, schrijft het planbu
reau.
Verhoging van het eigen risico in
de zorg roept de meeste weer
stand op. Als bezuinigen dan toch
moet, kiest de burger liever voor
hogere premies of het uitdunnen
van het zorgpakket.
Als de burger het voor het zeggen
had, zou overheidsgeld worden
weggehaald bij ontwikkelingshulp,
defensie, afdracht aan de Europese
Unie en subsidie op kunst.
