spectrum IO
Zaterdag 6 oktober 2012
Ze is gretig, bereid op alles te
reageren. Voor niets en nie
mand bang. Petra Stienen,
lang, goedlachs, weet dat het
toch altijd weer goed komt
Optimisme is het sleutelwoord in het ka
rakter van de 47-jarige arabiste. Ze vindt
het niet iets om zichzelf voor op de borst
te kloppen. „Maar ik ben wel blij dat ik het
heb. De filosoof Karl Popper zei al dat het
je morele plicht is optimistisch te zijn. Dat
vind ik ook. Moet ik dan tegen mijn doch
ter van veertien zeggen dat het niks wordt
met de wereld?"
Soms is toeval beter dan duizend afspra
ken. Dat staat bij de digitale handtekening
onder haar mails. „Niet weten wat ik ga
doen, vind ik een zalige toestand. Mijn
dochter zegt altijd: Mama, als je het niet
zoekt, vind je het vanzelf Ik ga er altijd
vanuit dat de dingen die goed voor me
zijn, ook op mijn pad komen. Soms is wat
je niet krijgt het allerbest voor je."
Ze heeft altijd haar hart gevolgd, vertelt ze.
Het bracht haar van de Roermondse volks
wijk Donderberg tot de deftige diploma-
tenklas van Buitenlandse Zaken. Ze werd
mensenrechtendiplomaat in Cairo en Da
mascus, twee steden die nu een hoofdrol
vervullen in de Arabische lente. Terug in
Nederland schreef ze er in 2008 een boek
over, Dromen van een Arabische lente. Het
maakte haar tot veelgevraagd gast in praat
programma's. Echt bekend werd ze door
haar optreden in het tv-programma Het
mooiste meisje van de klas.
Voor Petra Stienen was het een verhaal
Petra Stienen was
de mooiste van de
klas. En niet alleen
van de klas. De
arabiste straalt
overal. Dat is een
gevolg van haar
levensinstelling.
„Optimistisch
zijn is een
morele plicht."
door Koos van Wees
foto's David van Dam/GPD
over emancipatie, over hoe een gewoon
meisje ziclT opwerkt tot diplomaat. Maar
voor veel van de 2,3 miljoen kijkers ging
het vooral om een vrouw die treurde om
de verbroken band met haarvader. Toen
haar vader ziek was, koos ze ervoor hem
niet meer op te zoeken vanuit het buiten
land. Waar de kijker spijt meent te zien bij
de duidelijk geëmotioneerde Stienen, ligt
het toch anders, zegt ze. „Wat je ziet, is
vooral verdriet om wat er--niet is geweest.
Je hebt als kind graag een vader die er voor
je is. Mijn vader had een nare ziekte, waar
door zijn gedrag voor mij onverdraaglijk
was. De ontroering zit hem in hoe het ook
had kunnen zijn." Ze kreeg er heel veel
reacties op. „Mensen herkenden zich er in.
Er rust een enorm taboe op tegen je
ouders zeggen: ik kies voor mezelf."
De autonomie die uit die beslissing blijkt,
had ze altijd al. Ze heeft tal van vrienden,
maar wie haar wil claimen, krijgt het moei
lijk. „Ik word zenuwachtig als mensen me
proberen in te perken. In een relatie werd
wel eens geëist dat ik er 24 uur per dag
was. Ik zou niet weten hoe dat moet, dat
kan ik niet. Ik laat me niet vangen. Als je
een vlinder wilt vangen, gaat dat niet. Als
je hem op je hand laat landen, blijft hij zit
ten. Dat is wie ik ben. Verbonden met heel
veel mensen, maar ook autonoom."
Ze gelooft niet in het romantische beeld
van huisje-boompje-beestje. „Ik vind het
fijn met iemand te zijn en te delen, maar
daarvoor hoeven we niet op dezelfde plek
te zijn. Ik heb ontzettend veel behoefte
om alleen te zijn. Daar kunnen sommige
mannen ook niet goed tegen. Maar man
nen die weten wie ze zijn en die stevig in
hun schoenen staan, vinden een autono
me vrouw hartstikke leuk. Als mannen zeg
gen dat ik veel te onafhankelijk ben, zegt
dat meer over hen dan over mij."
Het is voor Stienen belangrijker dat ze het
goed met zichzelf heeft. „Je kunt geen goe
de relatie met een ander hebben als je
geen goede relatie met jezelf hebt. Ik vind
het fijn als mijn dochter op de vraag van
wie ze het meest houdt, antwoord met:
van mezelf. 'Ik hou van mij'. Dat is autono
mie. Als je iets wilt hebben van die ander
om een leegte in jezelf te vullen, dan sluipt
er iets van dwang in. Daar houd ik niet
van. Het is fijn dat je bij jezelf kunt vinden
wat je nodig hebt. Dat wil niet zeggen dat
ik geen andere mensen nodig heb."
Over de hele wereld heeft ze vrienden. „Ik
geloof in overvloed. Er is genoeg liefde
voor iedereen. Ik heb hier dagelijks contact
met vier, vijf mensen die in mijn hart zit
ten. Verhuis ik naar Amerika, dan is dat da
gelijks contact er niet meer, maar die men
sen blijven wel in mijn hart."
Waar de hele wereld met zorg naar de ont
wikkelingen in de Arabische wereld kijkt,
focust Stienen op de lichtpuntjes. Op de
miljoenen die streven naar vrede en voor
uitgang, naar gelijkheid voor vrouwen en
homo's. „Vrouwenrechten, homorechten
en rechten van religieuze minderheden
worden geschonden. Er is armoede en cor
ruptie. Ik zie dat ook en het is goed dat dat
wordt besproken. Maar het andere geluid
is er ook, van mensen die vooruit willen.