9 spectrum
Zaterdag 6 oktober 2012
limonademaar je kant
En helemaal "X
aan ket
einde van het v
slangetje zit
een
piepklein -
Het
stroomt door het
slangetje en het
naaldje in haar
hand.
En. zo komt het
drankje in
mama's lichaam
terecht.
Dat naaldje
zit in mama's
hand, maar
dat doet geen
ijpflE K
het ziekenhuis zijn heel
Sterk. Ze zitten in
plastic zakjes-
Het ziet er uit als
het niet drinken.
Daarom krijgt mama
het door
een plastic slangetje.
/shééééél
In het gebonden prentenboek op groot formaat zijn uitspraken van Marja's eigen kinderen verwerkt. (€16,50, ISBN 9789079875344)
§g&i/È
Mama zit rustig in
een mooie en lekkere
stoel. En ze mag zelfs
een heerlijk waterijsje
eten van de dokter!
Mama is blij
met het
toverdrankje.
Het zorgt ervoor
dat er geen nieuwe
gemene bobbeltje;
meer komen.
gemeen bobbeltje
len inrichten. Daarvoor werden diverse
(ex)patiënten uitgenodigd om een persoon
lijke tekst te schrijven, die gecombineerd
werd met een portret van fotograaf Marijn
Kluijfhout. Dat Maringe en Ilse samen op
de foto moesten, was wel duidelijk. Samen
sterk, is wat zij in woord en beeld uitdra
gen. Samen werden ze ziek, samen werken
ze aan hun herstel. En samen gaan ze van
de ene na de andere fase.
Maringe: „Het begint met die diagnose:
borstkanker. Je wereld stort in. Dan krijg je
de operaties en ben je lichamelijk zwak.
Dan komen de chemo en de bestralingen,
een periode waarin je je ziek voelt, maar
ook wilskrachtig, want je denkt: hier ko
men we uit. Daarna mag je gaan werken
aan je herstel. Hoera! Iedereen is blij, de
vlag gaat uit. Je wilt het zo graag achter je
laten, zo graag dat alles weer normaal
wordt. Het leven lacht je toe. Gewoonweg
euforisch waren we. Ik wilde bijvoorbeeld
per se de Ladies Run lopen. En we wilden
allebei altijd al een hond hebben, maar dat
was er nooit van gekomen. Nu gaan we
het echt doen, zeiden we tegen elkaar.
Het voelde allemaal zo goed.
En toen kwam de terugslag,
Maringe: „Het dagelijks leven krijgt weer
grip op je. Ik heb zo geprobeerd niet in de
valkuil te trappen van weer opgeslokt te
worden door de dagelijkse beslommerin
gen, maar het is niet gelukt. Daar heb ik
echt last van gehad. Weet je: toen ik net
herstellende was, kon ik genieten van een
vlindertje dat voorbij vloog. Dat gevoel
heb ik niet vast kunnen houden."
Ilse: „Het is natuurlijk ook wel een teken
dat je beter bent. Onvermijdelijk. Wees
eerlijk: in.onze herstelperiode hoefden we
niet te werken. Als we er zin in hadden,
gingen we koffie drinken bij Duinlust. Nu
werken we weer, mensen verwachten
weer iets van je, kleine dingen word,en
weer belangrijk."
Maar voldoen aan die verwachtingen is
niet eenvoudig. Ilse en Maringe hebben
hun ambitieniveau flink naar beneden bij
moeten stellen. Deels is dat te wijten aan
de moeheid waar veel ex-kankerpatiënten
mee kampen. Deels ook het gevolg van de
hormonale veranderingen die beiden on
dergaan. „We moeten minimaal vijfjaar
een hormoonkuur volgen. Daardoor zijn
we op jonge leeftijd, op een onnatuurlijke
manier, in de overgang gekomen. Met alle
klachten vandien."
Ondanks alles genieten de vriendinnen
van het leven. Als ze samen met hun hon
den op het strand bij Dishoek lopen, pra
ten ze over toen en nu.
Voor de omgeving is het vaak lastig om
precies datgene te zeggen waar je als kan
kerpatiënt behoefte aan hebt, hebben ze
ervaren. Ilse: „Als iemand nu zegt: Meid,
wat zie jij er goed uit!, kan ik denken:
moest je eens weten hoe het van binnen
voelt. Iedereen is anders, dus iedereen rea
geert anders. Een algemeen advies kan ik
niet geven. Maar zelf probeer ik vooral
heel erg te luisteren. Luisteren en begrip
tonen, dat is nog het beste advies wat ik
kan geven."
Eén van de vrouwen die ook voor de
Wall of Fame gefotografeerd werd,
is de Middelburgse Anouk van Drie.
Ruim een jaar geleden kreeg zij haar laat
ste chemolcuur. „Ik heb echt het gevoel dat
ik er al op terug kan kijken", zegt Anouk.
Samen met haar man en zoon Tim pro
beert ze nu weer zoveel mogelijk te genie
ten. Tim heeft het syndroom van Down.
Toen Anouk de diagnose borstkanker
kreeg, was haar zoon zéven, maar hij func
tioneerde op het niveau van een kind van
3,5. „Leg dan maar eens uit wat er met ma
ma aan de hand is, en waarom Tim zeven
keer naar een logeerhuis moet omdat ma
ma niet voor hem kan zorgen. Ik zei: Ma
ma is ziek en moet naar het ziekenhuis. En jij
gaat logeren. Leuk hè!", zegt Anouk op ge
forceerd vrolijke toon. „Ja, zo breng je het
dan maar. We hebben een scheurkalender
gemaakt voor Tim. Op elke dag stond een
foto of pictogram, waardoor hij snapte wat
er die dag gebeurde. Dan komt papa op be
zoek. Dan zie je mama. Dan ga je naar
school. En dan ga je weer naar huis, waar
papa en mama op je wachten."
Marijn Kluijfhout heeft Anouk met een
kaars in haar hand gefotografeerd. „Die
symboliseert het Licht", zegt Anouk. „In
het donker zie je het licht het helderst. En
kun je ervaren hoeveel mensen er eigenlijk
om je heen staan. Opeens blijkt er steun te
zijn, ook uit onverwachte hoek. Van een
buurvrouw bijvoorbeeld, die ik tot dan toe
pas drie keer gesproken had. Ik heb dat er
varen als hartverwarmend en helend."
Anouk van Drie: „In het donker schijnt het
licht het helderst." foto Marien Kluijfhout
In de maand oktober wordt wereld
wijd aandacht gevraagd voor borst
kanker. Activiteiten in Zeeland:
Symposium 'Borstkanjers, samen
sterk'. Thema is 'gezonde leefstijl'.
Gezonde hapjes en drankjes, massa-
gestoelen, BMI- en fittest. Op de in
formatiemarkt is onder meer het
boekje 'Mamma's borst is ziek" te
koop. De 'Wall of Fame' toont in
woord (verhalen, gedichten) en
beeld (foto) hoe (ex)patiënten de
draad weer oppakten na hun diagno
se en behandeling. In de aula zijn di
verse lezingen van onder anderen
een oncoloog, een plastisch chirurg
en een diëtiste. Tussendoor zijn er
discussiemomenten waarop bezoe
kers vragen kunnen stellen aan de
aanwezige deskundigen.
Woensdag 10 oktober, 14-20 uur, in
Admiraal De Ruyter Ziekenhuis in Vlis-
singen.
Borstreconstructie voor en door
lotgenoten: vrouwen die een borst
reconstructie hebben ondergaan ver
tellen over hun ervaringen en laten
het resultaat zien.
Vrijdag 26 oktober, 14-16 uur, zieken
huis De Hon te in Terneuzen.
Loes Beenhakker biedt deze
maand gratis behandelingen tactiel-
stimulering aan (ex)borstkankerpa-
tiënten (www.verzachting.nl)
Zie ook: www.pinkribbon.nl of
www.borstkanker.nl
