361
I
Voor
1 I
zaterdag 6 oktober 2012
-
'i >-
4
Het lijkt alsof een marathon in Zeeland de gewoonste zaak van de
wereld is. Vandaag wordt alweer voor de tiende keer de
Kustmarathon gelopen. Maar de marathon en Zeeland zijn jarenlang
begrippen geweest die elkaar niet kenden. Bij PZC-sportverslaggever
Rudy Boogert riep dat de vraag op wanneer de eerste marathon in
Zeeland werd gelopen. Het antwoord bleek 1964 te zijn. Een verslag
van zijn zoektocht.
door Rudy Boogert
Wie is er in 1929 op het
onzalige idee gekomen
om in Vlissingen een
atletiekvereniging op te
richten met de naam
Marathon? Hadden ze niet kunnen beden
ken dat er anno 2012 wel 's een verslagge
ver zou kunnen zijn, die in het digitale ar
chief de zoekterm 'marathon Zeeland' in
tikt en vervolgens bijna 7.000 treffers
krijgt? En die verslaggever is op zoek naar
de eerste marathon die in Zeeland is geló
pen. Niet naar de eerste marathon die is
opgericht.
Na verschillende pogingen om de resulta
ten van de zoekvraag in te krimpen beland
ik in het oorlogsjaar 1916. Op dinsdag 5 sep
tember meldt de Vlissingsche Courant dat
'eenige persoonen een marathon race hou
den over circa 40 KM, en wel twee keer de
route Vlissingen-Middelburg-Koudeker-
ke-VHssingen'. Daar ben ik naar op zoek.
Zeeuwse dapperen, Zeeuwse Pheidippides-
sen. Maar na die aankondiging wordt het
stil. Zou de primeur niet meer gelopen
zijn?
Tien dagen later stellen 'eenige belangstel
lenden' in dezelfde courant de vraag die
mij ook bezighoudt. 'Is het uithoudingsver
mogen van die heeren in enkele dagen zoo
verzwakt dat ze het niet meer durfden?'
Een dag later volgt het antwoord van ene
B. 'Door samenloop van omstandigheden
is er niets van gekomen. Ik hoop dat wan
neer de uitgestelde race gehouden wordt
(wat ik bekend zal maken), ik de heereri
onder de belangstellende toeschouwers
mag vinden, opdat wij dan kunnen too-
nen dat het ons aan uithoudingsvermogen
niet ontbreekt.'
Ja ja, in de 96 jaar die volgden heb ik geen
aankondiging van deze meneer B. kunnen
vinden in de Vlissingsche Courant of diens
opvolger PZC. Of meneer B. moet 48 jaar
later betrokken zijn geweest bij de organi
satie van het Nederlands kampioenschap
op de marathon. Want daar landt mijn
zoektocht naar de eerste Zeeuwse mara
thon. In 1964 is Walcheren het toneel van
deze titelstrijd. De organisatie is in handen
van... Marathon. Toch blij dat ze in 1929
zijn opgericht.
Maandag 9 juli 2012
Zaterdag 18 juli 1964 is de dag der dagen.
De Vlissingse Sport Vereniging Marathon
heeft ter gelegenheid van het 35-jarig be
staan de organisatie van het NK marathon
toegewezen gekregen. Het wordt een rond
je Walcheren. Start op de boulevard in
Vlissingen en dan via Koudekerke, Bigge-
kerke, Meliskerke, Aagtekerke, Domburg,
Oostkapelle, Serooskerke, Sint-Laurens,
Middelburg en Souburg naar de finish op
de sintelbaan aan de Baskensburgseweg in
Vlissingen.
Nu ik de datum van de eerste marathon
eenmaal weet, liggen via verschillende ar
chieven de krantenverslagen voor het op
rapen. Niet alleen uit regionale bladen,
maar vooral uit landelijke bladen. Het was
immers een Nederlands kampioenschap.
Bij lezing ontstaat langzaamaan een beeld
van deze historische dag. Twee rode dra
den zijn daarin te ontdekken: het bizarre
weer en de winnaar. Enkele frases uit de
verslagen.
Het begin was weinig veelbelovend voor het
organiserende Marathon uit Vlissingen en
voor de deelnemers. In de hitte, die stad en
platteland onbarmhartig schroeide, achtten
de wedstrijdartsen het niet verstandig om op
het aanvankelijk vastgestelde tijdstip, half
drie, te starten, zodat besloten moest worden
om de start twee uur uit te stellen." (PZC)
„In feite was dit uitstel van executie, want na
dat de lopers vooralsnog de eerste 25 kilome
ter in een drukkende hitte hadden doorgeploe
terd wijzigde het weerbeeld zich in zeer on
gunstige zin. Een ware wolkbreuk ontlastte
zich boven de langgerekte meute en daarbij
gevoegd de windhoos die op het traject Mid-
delburg-Vlissingen opstak, dan is het duide
lijk dat deze wedstrijd vooral tegen het einde
een ware martelgang werd." (Politie Sport
Nieuws, orgaan van Ned. Politie Sport
Bond)
„johan van de Berg, de Brabantse rijkspolitie
man, kon toen hij in de stromende regen de
Vlissingse sintelbaan opkwam voor de laatste
vierhonderd meter van een slopende mara
thon, terecht lachen. De gehele wedstrijd
heeft Van de Berg aan de kop van het veld ge
lopen en hij is tijdens de 42 km en 195 meter
geen moment bedreigd doorzijn concurren
ten." (Brabants Dagblad)
„Hans Bostelaar, de enige Zeeuw onder de 45
deelnemers, hield woord. „Ik loop de mara
thon uit", had hij beloofd. Dat deed de Mid
delburger met een bijzonder verdienstelijke
dertiende plaats in de tijd van 3 uur, 1 minuut
en 30 seconden." (PZC)
Zouden beide heren nog op het aardse
zijn? Zouden ze zich deze marathon herin
neren? Zouden ze weten dat ze onderdeel
zijn van een historische gebeurtenis? Laat
ik daar maar 's wat mails en telefoontjes
aan wagen. Eerst de winnaar. Over zijn
naam bestaat in de verslagen overigens
weinig consensus. Is het nu Joop, Jo of Jo
han. En heet hij nu van der, van den of
van de Berg of Berge? Afijn, mailtje naar
zijn toenmalige club Prins Hendrik uit
Vught. Leeft hij nog?
Maandag 16 juli 2012
Hans Bostelaar is in elk geval alive and
kicking blijkt al snel bij navraag in de
Zeeuwse atletiekwereld. Op zijn scooter is
hij een vertrouwd gezicht in Middelburg
en bij atletiekwedstrijden fungeert hij nog
altijd als parkoerswachter, ook bij de Kust
marathon. En met zijn geheugen is niks
mis. Als een talige filmmaker verwoordt
hij de beelden van zijn én Zeelands eerste
marathon. Hij had nooit verder dan 25 kilo
meter gelopen. „Wist ik veel dat dat niet
voldoende was om een marathon te lo-
pen."
„Bij Oostkapelle ging het licht uit. Ik zat er
door de hitte helemaal doorheen. Bij café
Helmstrijd ben ik gestopt en op het terras
gaan zitten. Het was over en uit. Maar
toen betrok de lucht. Het werd donker,
De start van het NK marathon op de boulevard
De gouden medaille uit 1964 van Joop van den Berg.