h http://nl.wikipedia.org (zoek op Oradour)
Het is geen dorp dat je voor je plezier bezoekt. In het Franse Oradour-sur-Glane speelde zich in de Tweede
Wereldoorlog een immense tragedie af. Jan Schepers bezocht het martelaarsdorp.
Het glooiende landschap
van de Limousin heeft
geen last van massatoe
risme. Voor Franse be
grippen is het er niet
echt bijzonder. Limoges, de groot
ste stad in de buurt, sprankelt niet.
De toeristen die langsrijden, zijn
op weg naar de Dordogne, de
stranden ten zuiden van Bordeaux
of de Spaanse kusten.
Maar neem de afslag van de A20
bij Limoges en rij een kleine 30 ki
lometer naar het westen, naar Ora-
dour-sur-Glane. Het wordt een er
varing om nooit te vergeten.
Er woont niemand meer in het
oude Oradour-sur-Glane. De hon
derden huizen zijn stuk voor stuk
ruïnes. Op het kerkhof staat op
vrijwel alle graven dezelfde sterf
datum: 10 juni 1944. Oradour-sur-
Glane is een oorlogsmonument,
me Cité Martyre, een martelaars
dorp.
Op zaterdag 10 juni 1944, aan het
begin van de middag, omsingel
den SS'ers Oradour-sur-Glane en
sloten het dorp hermetisch af. In
de uren daarna werden 642 men
sen doodgeschoten of levend ver
brand. 's Avonds en 's nachts wer
den met vlammenwerpers de
meeste lijken onherkenbaar ver
minkt en werd ieder huis in brand
gestoken. Het was een vergelding
voor een aanslag van twee dagen
eerder. Toen kwamen in de buurt,
bij het opblazen van een spoor
brug, twee SS'ers om het leven.
Direct na de oorlog besloot de
Franse leider Charles de Gaulle dat
er nooit meer iets mocht verande
ren aan Oradour-sur-Glane. Tot
op de dag van vandaag wordt zijn
beslissing nageleefd. Aan de over
kant van de doorgaande weg D3 is
een nieuw dorp gebouwd. Daar is
FRANKRIJK
Oradour-sur-Glane I
jïzj.
Bordeaux
ook het sinds 1999 geopende mu
seum gevestigd. Via dat museum
is La Cité Martyre te bereiken.
Een wandeling door het dorp is te
gelijkertijd indrukwekkend door
z'n afschuwelijke geschiedenis én
intrigerend door het beeld dat ge
toond wordt van een Frans dorp
zoals dat er 70 jaar geleden uitzag.
Het verwoestende vuur heeft de
dikke buitenmuren van de huizen
niet vernietigd. Overal kun je naar
binnen kijken. Veel gebruiksvoor
werpen zijn nog te herkennen.
Bedden, fietsen, potten en ketels,
naaimachines, weegschalen, land-
bouwmateriaal en auto's; alles
door het vuur geblakerd, soms
zelfs half gesmolten. Slechts tien
gezinnen hadden een auto, zo
blijkt. Die van de dokter staat uit
gebrand op het plein.
Vanaf het museum loop je eerst
langs enkele boerderijen. Op het
eerste kruispunt kun je rechtsaf
naar het dorpsplein en de Rue
Emile Desourteaux, de winkel
straat. Oradöur-sur-Glane had
vóór 10 juni 1944 een levendige de
tailhandel. Op de gevels van wat
ooit de winkels waren, kun je nog
lezen wat er vroeger werd ver
kocht. We zien bakkers, slagers. En
natuurlijk een café. De ruimtes
zijn duidelijk te onderscheiden en
hier en daar zie je nog de weeg
schalen staan. Voor het pand van
de wijnhandelaar ligt een geblaker
de fiets. Garagehouder P. Pouta-
raud was dealer van Renault, ver
tellen de metalen reclameplaten.
De kapperszaak was piepklein,
meer dan één stoel kan er niet heb
ben gestaan.
We lopen verder door de straat en
komen uiteindelijk bij het school
tje. Het hek en het schoolplein
zijn onmiskenbaar, zo zien alle
scholen eruit. Iets verderop staat
de kerk, aan de rand van het dorp.
In die kerk begon het drama van
Oradour-sur-Glane. Hier werden
de mannen van de vrouwen en
kinderen gescheiden. Vrijwel alle
vrouwen en kinderen werden in
de kerk opgesloten, waarna de
SS'ers granaten naar binnen gooi
den. Voordat de mannen werden
doodgeschoten, moesten ze toekij
ken hoe hun echtgenotes en kinde
ren werden vermoord.
v Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
Van 648 dorpsbewoners overleefden slechts 6 mensen het drama
van Oradour-sur-Glane. Onder de doden bevonden zich 205 kinde
ren en 240 vrouwen.
Wat in Oradour-sur-Glane is gebeurd, speelde zich ook af in het
Nederlandse Putten en in het Tsjechische Lidice. In Putten werden
als vergelding voor een aanslag 661 mannen afgevoerd naar concen
tratiekampen. Van hen keerden 552 mannen niet terug. In Lidice wer
den 340 inwoners geëxecuteerd.
Oradour-sur-Glane ligt op zo'n 200 kilometer ten noordoosten van
Bordeaux. Het is bereikbaar via de A10 (autoroute Parijs-Bordeaux, af
slag Angoulême) en via de A20 (Parijs-Toulouse, afslag Limoges).
m reizen@wegener.nl reizen
f Éil 024-3650360 V
Zaterdag 15 september 2012
Rechtsboven:
Van de bedden bleven slechts
de metalen frames over.
Grote foto:
Als een monument is een
geblakerde auto blijven staan.
Rechtsonder:
Foto's herinneren aan de
slachtoffers van het drama.
foto's Jan Schepers
