9 spectrum
De chauffeur
Niet voor plezier
Zaterdag 15 september 2012
teld. Waar is dat escortbureau dat haar nu heeft 'gele
verd'? Ergens in het centrum, in de buurt van een kerk en
een hotel, aan een tramlijn. Eloe de eigenaresse van het
bureau heet, weet Naomi niet. Evenmin hoeveel meisjes
er werken. Hoeveel klanten had ze in die eerste week?
Geen idee. Tijdens het verhoor gaat aanhoudend Naomi's
telefoon. Wie steeds belt? Een vriendin, tegen wie ze
heeft gejokt dat ze ging wandelen. Het is de rechercheur
duidelijk. Legale escorts staan van de 150 tot 165 euro die
ze per uur verdienen, ruim de helft af aan het bureau dat
ze aan de klant helpt, inclusief de taxikosten. Alleen al de
bewering dat Naomi vrijwel alle inkomsten mag houden,
doet alarmbellen rinkelen, net als bijna alle andere ant
woorden. De rechercheur en de in prostitutiecontroles ge
specialiseerde ambtenaar weten genoeg. Naomi lijkt het
type escortprostituee voor wie zij sinds enkele jaren vijf
maal per jaar controles houden om misstanden als vrou-
De chauffeur heeft de zilvergerokte Prisciila (22) net afgezet, in de overtuiging dat
zij boven aan het werk gaat, of twee rechercheurs zetten hem klem met hun auto.
Ook hij wordt onderworpen aan een verhoor. Hij is een vriend van de eigenaresse
van het escortbureau en verleent zo nu en dan een vriendendienst door een meisje
af te zetten, zegt hij. Gratis, ja. Nee, hij is niet belastingplichtig. Overdag klust hij in
de bouw. Prisciila kent hij amper, van het escortbedrijf weet hij weinig, maar hij
denkt dat het een vergunning heeft. Lastige vragen verstaat hij niet. Hij had nooit
het idee dat meisjes bang of nerveus waren. Hij wacht meestal op ze in zijn auto,
maar bewaker? „Hoezo bewaker? Wat voor bescherming kan ik bieden? Wie weet is
dat daarboven een grote gek!" Hoewel de rechercheurs niet het idee hebben dat de
chauffeur het achterste van zijn tong laat zien, laten ze hem. Echter niet nadat ze
zijn auto losjes hebben doorzocht en het verhoor van Prisciila boven geen aanwijzin
gen voor misstanden heeft opgeleverd, zoals ze via hun oortjes begrijpen.
Na Naomi wordt Rika afgeleverd, maar het verhoor verloopt in heel andere sfeer. Als
de rechercheur zich als zodanig heeft bekendgemaakt, beantwoordt de Bulgaarse
(slangenleren laarsjes, erg strakke outfit) dat met een glimlach. „Aha, daarom ben je
zo vriendelijk. Dat zijn de meeste klanten niet!"
Nee, natuurlijk doet Rika dit werk niet voor haar plezier. Al kon ze maar in een hotel
bedden opmaken. „Maar ja, bij het uitzendbureau gooien ze steeds de deur in mijn
gezicht." Ze heeft een contract bij een legaal escortbedrijf, waarvan de eigenaar on
gevraagd aanbiedt de papieren te brengen, zodra hij lucht krijgt van de controle.
„Eigenlijk werkt hij voor mij, want hij werft mijn klanten," zegt Rika. Ja, ze heeft alle
papieren. Ja, ze betaalt belasting. Ja, dat mag de recherche natrekken. „Ik wil mijn
familie helpen en het leven hier is duur. Nee, ik steel niet, ik moord niet en doe nie
mand kwaad." Rika heeft een vriend, maar niet uit het wereldje. Ze houdt per klant
zo'n 50 euro over. Altijd, want aan extra's zoals pijpen zonder condoom doet ze
niet. Punt. „Niemand kan me dwingen. Als een eng type opendoet, ga ik niet naar
binnen. Jammer dan." Het verhaal wordt gecontroleerd, maar Rika overtuigt, zo oor
delen de controleurs na haarvertrek.
neden op straat 'vegen' collega's in onopvallende auto's
de chauffeurs die de meisjes hebben afgezet, om ze kriti
sche vragen te stellen. Het is niet zo zeer de bedoeling
prostituees en helpers te betrappen, als wel de bureaus te
controleren waarvoor ze werken. Teamleider van de ze
denpolitie Harold van Gelder: „We bestrijden geen prosti
tutie, maar mensenhandel."
Vier jaar geleden begon het team met de escortcontroles
vanuit hotelkamers. De malafide uitbaters kregen dat
door en 'leverden' niet langer vrouwen in hotels, waarna
het team de escorts vanuit leegstaande woningen bestelt.
De strijd tegen pooiers is een kat-en-muisspêL De contro
les zijn arbeidsintensief maar veel anders zit er niet op. Es
cort is de meest ondoorzichtige prostitutiebranche, naast
raambordelen en clubs. De controleurs werken op basis
van bestuursrechtelijke bevoegdheden. Ze schakelen op
het strafrecht over bij aanwijzingen voor misdrijven. Mo
menteel hebben 24 escortbedrijven in Amsterdam een ver
gunning. Ze baten een wirwar van websites uit onder tal
van namen. Probleem voor de controleurs is dat escortbe
drijven weliswaar een vergunning moeten hebben te mo
gen opereren, maar eenvoudig naar andere plaatsen kun
nen uitwijken, om vandaamit prostituees naar Amster
dam te sturen. „Nederland telt 436 gemeenten en de wet
zegt dat die een prostitutiebeleid kunnen hebben, niet dat
het moet Veel gemeenten hebben niets geregeld", vertelt
Van Gelder. „Amsterdam is hard bezig misstanden te be
strijden, maar in sommige omliggende gemeenten heb
ben de besturen geen idee. Dan hou je het waterbedef
fect: als wij in Amsterdam drukken, komen de problemen
in de regio op."
Maar ook in Amsterdam is het soms dweilen met de
kraan open. Malafide exploitanten die een dwangsom op
gelegd krijgen, hebben geen inboedel en rijkgevulde bank
rekening waarop de deurwaarder beslag kan leggen. De
gemeente wil websites en telefoonnummers van foute be
drijven uit de lucht kunnen halen, maar dat mag niet van
Den Haag. In het geval Naomi krijgt de exploitant weer
een streepje achter zijn naam. Op een legale status hoeft
de eigenaar niet te rekenen, ook omdat het bedrijf geen
vergunning heeft. Naomi heeft daar weinig aan. Omdat
zij blijft herhalen dat alles in orde is, maar sterk de indruk
wekt dat ze onder dwang werkt en dat ze haar verhaal
heeft ingestudeerd, blijven de zedenrechercheurs bena
drukken dat ze in veilige handen is als ze openheid van za
ken geeft. Ze nodigen Naomi voor de volgende ochtend
uit op het bureau en geven haar informatie over regelin
gen voor slachtoffers van vrouwenhandel. Van de slachtof
fers die eerst zeiden dat er niets aan de hand was, doet 40
procent alsnog aangifte, zo is uit onderzoek gebleken.
Wat Naomi niet weet, is dat het team het niet bij dit ene
verhoor laat Dat ze de volgende dag niet op de afspraak
komt opdagen, doet daar niets aan af
reageren?
spectrum@wegener.nl
wenhandel en gedwongen prostitutie te signaleren. Het
kan haast niet anders of Naomi is in de greep van vrou
wenhandelaars, al zal het niet eenvoudig zijn dat te bewij
zen. De zedenrechercheurs zien veel jonge Roemeense en
Bulgaarse vrouwen die van toeten noch blazen weten,
maar die alle formaliteiten in minder dan geen tijd heb
ben geregeld.
Een team van zeven zedenrechercheurs en de genoemde
ambtenaar houden deze middag kantoor in een leeg
staand appartement. Er zijn provisorisch gordijnen opge
hangen om de woning een beetje een bewoond uiterlijk
te geven. Een van de controleurs heeft lampen van huis
meegebracht. Een tafel en wat tuinstoelen vervolmaken
de geïmproviseerde verhoorkamer. De rechercheurs de
den zich voor als klant en bestelden escorts bij zowel bu
reaus met een vergunning als bij illegale. Het team heeft
een flink deel van de escortbranche in kaart gebracht. Be-
foto RM/Hollandse Hoogte
