voor nieuw kabinet
z spectrum
Bas Jacobs
Zaterdag 15 september 2012
Hoogleraar economie en overheidsfinanciën aan Erasmus Rotterdam
„Werknemers moeten zelf bepalen wanneer ze af
zwaaien uit een baan, ergens tussen 65 en 70 jaar.
Gesteld dat de AOW wettelijk op 66 ligten iemand
stopt op zijn 70ste, dan krijgt hij een bonus van
maximaal vier keer 6,5 procent op de AOW. En daar
naast een hoger aanvullend pensioen. Wie op z'n
65e het bijltje erbij neergooit, krijgt een lagere
AOW, met een korting van 1,5 of 6,5 procent, afhan
kelijk van het inkomen. Zo stimuleer je langer wer
ken en dat kost macro genomen geen extra geld."
4. Salarissen ambtenaren moeten van nullijn af
„Het kabinet heeft ambtenaren op de nullijn gezet
qua inkomen. Dankzij het Lenteakkoord komen
daar nog een paar jaren achteraan. Zo ben je als
overheid niet langer in staat goed gekwalificeerd per
soneel aan te trekken. Voor branches als zorg, poli
tie en onderwijs, waar grote tekorten aan werkne
mers dreigen te ontstaan, is dat reuzeslecht. Daar
gaat de schoen nog meer wringen dan nu al het ge
val is. Vooral ook omdat aan het werk van mensen -
ook bij de overheid - steeds hogere eisen worden ge
steld."
5. Eis: houd de onbelaste kilometervergoeding
in stand
„De partijen van het Lenteakkoord hebben de onbe
laste kilometervergoeding voor forenzen geschrapt,
vanaf 1 januari aanstaande. Dat is een onverantwoor
de, ondoordachte maatregel. Je treft hiermee duizen
den mensen heel diep in de portemonnee. Dat kost
velen enkele honderden euro's netto per maand.
Heel onverstandig."
Deze kortingsmaatregel, die goed is voor zo'n 400
miljoen euro snel van tafel. Maar een alternatief
voor deze bezuiniging heeft de vakbond niet. „Dat
is ook niet iets wat ik nu moet gaan verzinnen. Dat
is een klusje voor de politiek."
1. De eurocrisis oplossen, van levensbelang
voor de Nederlandse economie
„De overheid moet helder en duidelijk zijn, zodat
mensen weten waar ze aan toe zijn. Zolang er on
zekerheid is over de eurocrisis, de huizenmarkt
en de pensioenen, houden mensen de hand op
de knip en komt de economie niet op gang. De
paniek op de obligatiemarkten moet stoppen. Dat
kan alleen als belastingbetalers in de Eurozone ga
rant gaan staan voor de landen die niet of moei
lijk geld kunnen lenen, maar wel aan hun ver
plichtingen kunnen voldoen. Dat kan door obliga
ties op te kopen via de ECB of een zeer groot
noodfonds (ESM) van 3.000 miljard euro. Ook is
er een reddingsfonds nodig voor landen die ge
heel of gedeeltelijk failliet zijn. De schulden van
die landen moeten deels worden kwijtgeschol
den. Er dient een bankenunie te komen, waarin
spaartegoeden bij banken in de Eurozone worden
gegarandeerd, zodat de sluipende bankmn stopt
in perifere landen als Griekenland, Italië, Spanje,
Portugal en Ierland. Banken in landen die het
niet redden, moeten worden gesaneerd en nieuw
kapitaal krijgen uit het noodfonds. Er is scherp
Europees toezicht op de banken nodig, volledig
gescheiden van de ECB. Door een onafhankelijke
toezichthouder. Het is rationeel om door de zure
appel heen te bijten en erger te voorkomen."
2. De woningmarkt moet hervormd, zonder
fiscale prikkels om veel hypotheek te nemen
en niet af te lossen
„Met pleisters plakken houdt de onrust op de hui
zenmarkt aan; iedereen weet-dat dit niet de laat
ste maatregel zal zijn. Eigen geld en geleend geld
worden door de fisais niet gelijk behandeld, daar
om moet het eigen huis in dertig jaar worden ver
plaatst van box 1, waar arbeidsinkomen wordt be
last, naar box 3, waar spaargeld en vermogen wor
den belast. Dan mogen mensen de hypotheekren
te aftrekken tegen 30 procent en wordt de bijtel
ling van het eigenwoningforfait 4 procent. Dan is
er geen fiscale prikkel meer om zoveel mogelijk
hypotheek te nemen en niet af te lossen."
3. Harde bezuinigingen en belastingverhogin
gen op korte termijn moeten worden verme
den.
„Want dat leidt nog meer dan normaal tot min
der banen, stijgende werkloosheid, lagere econo
mische groei en dalende koopkracht tot 2017. Ver
halen dat Nederland zijn kredietwaardigheid ver
liest als niet 20 miljard wordt bezuinigd, zijn
zwaar overtrokken."
4. Heel snel duidelijkheid over de aanvullende
pensioenen
„Ik heb geen idee wat de status is van het pen
sioenakkoord dat vorig jaar is gesloten. Wie gaan
er meer risico lopen? Wie draait er op voor dek
kingstekorten? De pensioenfondsen hebben te
weinig in kas om gedane beloften te kunnen
waarmaken. Door premiestijgingen, pensioenkor
tingen en grote onzekerheden over de toekomst
geven mensen hun geld niet uit, maar sparen ze
meer. Dat komt de economie allesbehalve ten goe
de."
5. Meer eigen betalingen in de zorg
„Iedereen wil voor zichzelf de beste zorg. Maar de
kosten wprden door een ander gedragen. Daar
door worden de zorguitgaven onbeheersbaar.
Mensen moeten meer zelf gaan betalen door bij
voorbeeld zaken in het basispakket te schrappen.
Ook moeten we ons afvragen hoe lang we blijven
doorbehandelen."
foto Guus Schoonewille
foto Marco de Swart
