TO^S
Mobiliseer vooral
je eigen achterban
41 binnenland
PAUL KUSTERS
toosenhenk.nl OQ
TOOS EN HENK ZIJN IN RELATIETHERAPIE
dinsdag 11 september 2012
Partijen maken koortsachtig
jacht op de zwevende kie
zer, maar een ding is min
stens zo belangrijk: zorg dat
je eigen achterban daadwer
kelijk naar de stembus gaat.
door Laurens Kok
Er is nog hoop voor Groen-
Links. De partij trekt veel
hoogopgeleide en vrouwe
lijke kiezers en die gaan va
ker naar de stembus dan laagopge
leiden en mannen. Bovendien is
juist de harde kern kiezers van tob
bende partijen vaak extra gemoti
veerd toch te gaan stemmen om
daarmee de schade beperkt te hou
den, blijkt uit het Nationaal Kie
zersonderzoek (NKO). Een ijzeren
wet mag je het niet noemen, maar
dikke kans dat Jolande Sap uit de
cijfers enige moed put.
Andersom werkt het ook. Vooral
WD-leider Mark Rutte moet er
onrustige nachten van hebben ge
had. Zul je net zien: al die moeite
gedaan om de zwevende kiezer
over te halen WD te stemmen en
mogelijk een nipte voorsprong op
de PvdA opgebouwd. En dan
denkt die allang overtuigde
WD-kiezer morgen in de avond,
net terug van kantoor: 'Ach, Rutte
redt het ook wel zonder mijn
stem. Kom schat, we gaan een dvd'
tje kijken.' De volgende ochtend
blijkt de PvdA toch de grootste.
Hoe realistisch dit scenario is,
bleek in 2010. PvdA-lijsttrekker
Job Cohen kwam tot verbazing
van de WD slechts ongeveer
30.000 stemmen tekort voor die
31ste zetel, waarmee hij even hoog
zou hebben gescoord als Rutte. In
de slotpeiling van TNS Nipo werd
het verschil destijds nog geschat
op zeven zetels, nu is die marge
verwaarloosbaar klein. De analyse
achteraf was dat de WD in de pei
lingen overgewaardeerd en de
PW juist onderschat was.
De VVD kwam met de schrik vrij.
Nu hebben polls altijd een fout
marge, maar het succes van de
PW kwam óók doordat Geert
Wilders zijn achterban maximaal
wist te mobiliseren, aldus hoogle
raar politicologie Kees Aarts, die
verbonden is aan het NKO.
Of de PW opnieuw haar toch
honkvaste aanhang naar de stem
bus krijgt, betwijfelt Aarts. De ge
middelde PW-stemmer is man,
laagopgeleid en relatief jong. Deze
groep is veel moeilijker over te ha
len de gang naar het stemlokaal te
maken.
Ook de SP, eveneens met veel laag-
'Kiezer gaat niet stemmen
om iets te verhinderen,
dan blijft hij thuis'
opgeleide kiezers, moet relatief
meer moeite doen om de achter
ban te mobiliseren. Blijkt de alge
hele opkomst hoog, zoals in 2006
en 2010, dan zijn ze daar goed in
geslaagd, omdat ze kennelijk notoi
re thuisblijvers in de benen kre
gen.
Nu kunnen wel eens meer men
sen wegblijven, vermoedt Aarts.
Voor een hoge opkomst moeten
mensen het idee hebben dat er
echt iets te kiezen valt. „Nu zijn er
zoveel debatten, zoveel partijen.
Het nieuwe van PW en SP is er
wel een beetje af. De strijd is min
der spannend: iederéén vindt dat
Nederland diep in crisis is."
Het is een misvatting te denken
dat de tweestrijd tussen WD en
PvdA grote groepen kiezers naar
de stembus zal trekken die vooral
Rutte of Samsom uit het Torentje
willen houden zegt Aarts. „Kiezers
gaan niet stemmen om iets te ver
hinderen, dan blijven ze liever
thuis. Partijen moeten zelf perspec-
tiefbieden."
Qua opkomst van de achterban
heeft de PvdA net iets betere pa
pieren dan de WD, stelt Aarts. De
'natuurlijke aanhang' van het CDA
is nog iets trouwer, maar omdat de
groep mensen voor wie religie een
leidende rol speelt steeds ouder
wordt, sterft dit deel van het elec
toraat langzaam uit.
„Partijen met ontrouwe stemmers
lopen bij een laag opkomstcijfer
niet tien zetels mis. Maar één of
twee kan het wel schelen."
Linda Voortman (Tweede Kamer
lid voor GroenLinks) heeft alvast
één verkiezing gewonnen. Zij
mag zich sinds gisteren de beste
webpoliticus van 2012 noemen.
De jury oordeelde dat ze internet
effectief inzet en de sociale me
dia gebruikt waarvoor ze bedoeld
zijn. Ook wordt de politica ge
roemd om haar #zorguur, een Twit-
terspreekuur over de zorg.
Voortman maakt duidelijk dat de
campagnestrijd nog niet voorbij
is: Qlindavoortman: 'Dank voor alle
felicitaties voor mijn verkiezing
tot beste webpoliticus. Net ge-
flyerd op Utrecht CS. Vanaf 11
uur #zorguur.' Tijdens dat spreek
uur had @St_Dekker nog wel een
vraag voor Voortman: 'Beste
Groen, ik maak me al een tijdje
zorgen waar jullie Links is geble
ven. Iets voor Kunduz nog ge
zien.' Maar ook andere politici
vielen gisteren in de prijzen. Die-
derik Samsom (PvdA) kreeg de ti
tel 'beste socialmediagebruiker',
Emile Roemer (SP) had de beste
persoonlijke site en de campagne
site van de WD is volgens de ju
ry de beste. Marianne Thieme,
lijsttrekker van de Partij voor de
Dieren, was in de ogen van het
publiek de beste webpoliticus
van dit jaar. Zij reageerde snel:
®mariannethieme: 'Als we samen ti
tel webpoliticus in de wacht kun
nen slepen, kunnen we ook sa
men verkiezingen winnen.'
Praat mee via #stembus2012.
zie onze website:uifgelicht
Bekijk de genoemde sites en
tweets via onze website
Medewerkers van de gemeente richten een stembureau in in de stadsbibliotheek van Amsterdam. Morgen zijn de
Tweede Kamerverkiezingen. foto Marcel Antonisse/ANP
Helft kiezers zweeft nog
Een dag voor de verkiezingen weet
de helft van de kiezers nog altijd
niet zeker naar welke partij de stem
gaat. Slechts 49 procent is 'geland',
blijkt uit voorlopige resultaten van
de slotpeiling door TNS NIPO. De
verwachte opkomst lijkt gelijk te lig
gen aan het percentage in 2010:
toen ging uiteindelijk 75 procent
van de kiezers naar de stembus. Po
tentiële GroenLinkskiezers zweven
nog het meest: 42 procent is zeker
van zijn zaak.
WD en PvdA gelijk op
De PvdA heeft ook in de peiling
van Maurice de Hond de WD
achterhaald. Net als in de politieke
barometer van afgelopen zaterdag
hebben de twee partijen bij De
Hond 35 zetels. Vrijdag waren dat
er voor de WD nog 33, en voor de
PvdA 32.
De SP zakt verder weg. In de
peiling van De Hond staan de socia
listen op twintig zetels, drie minder
dan vrijdag. In de Kamer heeft de
SP nu vijftien zetels. Het CDA heeft
er weer een zeteltje bij en staat op
dertien, acht minder dan het huidi
ge zetelaantal.
'Kabinet met Rutte ver weg'
Desnoods, als het echt moet, dan is
de PvdA bereid in een kabinet te
stappen met de WD. „Maar tjonge,
wat ligt dat ver weg", zei PvdA-lijst-
trekker Diederik Samsom gisteren.
Als er een mogelijkheid voor een
links kabinet zou zijn, waren de be
trokken partijen er volgens
Samsom waarschijnlijk snel uit
Maar hij zei te beseffen dat die op
tie er hoogstwaarschijnlijk niet
meer inzit WD-leider Rutte noem
de gisteren een paarse coalitie -
waarin de WD samenwerkt met
de PvdA en D66 - 'bijna onmoge
lijk'. „Los van de inhoudelijke ver
schillen is er ook nog eens geen
meerderheid in de Eerste Kamer."
Dat betekent dat wetgeving niet
door de Eerste Kamer komt, consta
teert de WD'er.
Buma vreest ruziekabinet
CDA-lijsttrekker Sybrand Buma
vreest een ruziekabinet nu 'PvdA
en WD elkaar in de modder trek
ken'. „Iedere dag dat het modder
gooien tussen Rutte en Samsom
doorgaat, wordt de formatie langer
en moeilijker", zegt Buma.
„Als Diederik Samsom alleen maar
naar het verleden kijkt en praat
over 'het rotkabinet', dan zeg ik:
bouw in plaats van breken. Mark
Rutte zegt op zijn beurt: 'met de
PvdA wordt het onveiliger en ge
vaarlijker'. Maar mensen willen nu
niet afbreken, maar bouwen."
politiek staan we veel bichter
bij elkaar. ban staat henk
baar en ik mier
DE CAMPACNE
Morgen zijn de verkiezingen. PvdA
en WD gaan gelijk op en hopen op
het legioen zwevende kiezers.
zetels voor de PvdA en ook voor de
WD. Dat blijkt uit de peiling van
gisteren van Maurice de Hond.
