9 spectrum
L
'Criminelen
zijn zo goed
als kansloos'
Zaterdag 1 september 2012
Jan Brand
observeert
de omgeving
vanuit de
helikopter
met
camera's en
navigatie-
apparatuur.
Zijn ploeg bestrijkt het hele land en heeft
de beschikking over een vloot van zes regu
liere politiehelikopters - voor de kenner:
type EC 135 - en twee strakblauwe Agusta
Westlands: een stuk groter en ook geschikt
om anti-terreureenheden te vervoeren.
Daarnaast heeft de dienst drie Cessna-pro-
pellervliegtuigjes, waarmee onder meer
luchtfoto's worden gemaakt van plaatsen
delict
Dat het geregeld klachten regent over la
waaiige helikopters, snappen ze bij de
luchtvaartpolitie wel. Daarom hopen ze
dat de televisieserie begrip kweekt. „Laatst
is veel geklaagd toen we boven twee door
gedraaide Polen hingen, die rotzooi van
een dak gooiden", zegt Van Drueten. „Het
was een urenlange inzet, waarbij de ene
heli de andere afwisselde omdat we maar
voor twee uur brandstof hebben. Wij ob
serveerden de omgeving, maar hielden
ook het arrestatieteam nauwgezet op de
hoogte van het gedrag van die Polen, zo
dat ze op de grond verantwoord konden
ingrijpen. Zoiets weten klagers niet."
De helikoptervloot heeft Schiphol-Oost als
basis en dependances in Rotterdam en op
de Brabantse vliegbasis Volkel. De helikop
ters zijn 24 uur per etmaal oproepbaar,
mits het weer het toelaat. Bij dichte mist is
vliegen onmogelijk. Dat werd pijnlijk dui
delijk na een extreem gewelddadige over
val op een depot van waardetransporteur
Brink's in juni 2011. De helikopter kon
toen vanwege de mist niet uitvliegen en
de daders, die met automatische wapens
op de politie schoten, ontkwamen.
„Bij het patrouilleren in de lucht laten we
ons tegenwoordig sturen door analyses
van de criminaliteit, dat doen we naar
voorbeeld van de politie in Los Angeles.
Analisten bepalen wanneer we in specifie
ke gebieden nuttig kunnen zijn bij zowel
het bestrijden als het voorkomen van mis
drijven met een grote impact, zoals over
vallen, straatroven en woninginbraken",
vertelt Van Drueten. De helikopters doen
mee aan het zogeheten Donkere dagen of
fensief, tegen inbrekers en overvallers in
het najaar. Maar de heli rukt ook uit voor
milieudelicten, bijvoorbeeld om vanuit vo
gelperspectief olievlekken in kaart te bren
gen, en er wordt regelmatig assistentie ver
leend bij het zoeken naar vermiste kinde
ren of verwarde personen. Ruwweg 15 pro
cent van de capaciteit zit in hulp aan de re
cherche, met observaties. Als mensenmas
sa's samenstromen, biedt de helikopter
overzicht.
De tijd is voorbij dat bij belangrijke voet
balwedstrijden of bij grote volksfeesten als
Koninginnedag de hele dag een toestel in
de lucht hangt. Het stellen van prioriteiten
gaat streng. Dat zijn mensen te pas en te
onpas rondvliegen, zoals critici wel eens
zeggen, is volgens Van Drueten onzin.
„We doen niet aan 'baat het niet, dan
schaadt het niet'. We geven alleen lucht
steun als eenheden op de grond het gebied
waarbinnen we moeten zoeken, voldoen
de hebben afgebakend. We doen er alles
aan onze vloot efficiënt in te zetten."
De bemanning van de helikopters bestaat
bij voorkeur uit politiemensen, tegenwoor
dig aangevuld met voormalig medewer
kers van Defensie. Van Drueten: „In Enge
land hebben ze ook burgervliegers, maar
wij niet. Bij onze vliegers zit de opsporing
in de haarvaten."
Andy Molenaar, zijn hele werkzame leven
politieman en sinds een kwart eeuw pi
loot: „Ik zat in de selectiecommissie en
merkte dat jonge agenten die vier, vijfjaar
op straat hebben gelopen, nét wat creatie
ver denken dan anderen. Leuk als je zo'n
kist in de lucht kunt houden, maar je moet
ook durven handelen als de adrenaline uit
je oren spuit in een achtervolging en we
ten welke grenzen je kunt opzoeken."
reageren?
spectrum@wegener.nl
Er zit anderhalf jaar werk
in de RTL-serie 'Unit
luchtvaartpolitie'. Het is
geen wereldje dat je zo
maar even binnenstapt.
Nadat documentairema
ker Ronald Koopmans en
zijn compagnon Peter
Wingender het idee had
den opgevat het werk
van de politiehelikopter
in een serie vast te leg
gen, kostte het driekwart
jaar voordat ze werden
toegelaten tot de Unit
luchtvaartpolitie op
Schiphol-Oost. Koop-
mans: „Uiteindelijk heb
ben we hier negen maan
den rondgelopen voordat
we echt aan de slag kon
den. Daarna hebben we
driekwart jaar gefilmd."
De documentairemakers
vlogen mee, maakten
vaak spectaculaire acties
mee en interviewden be
trokkenen in de lucht en
op de grond. „Dat crimi
nelen blijven vluchten
als een helikopter boven
ze hangt, snap ik echt
niet meer. Ze zijn zo
goed als kansloos."
Bij de beelden en gelui
den van achtervolgingen
vóel je volgens de televi
sie-makers de adrenaline.
„Drugsdealers, 's nachts
zonder licht met 180 kilo
meter per uur, spookrij-
dend over de snelweg,
terwijl ze hun coke dum
pen."
Koopmans en Wingender
moesten werken binnen
de beperkingen die justi
tie en politie oplegden.
Onder meer om tactieken
geheim te houden en de
opsporing niet te scha
den.
'Unit luchtvaartpolitie'
is vanaf zondag (morgen)
acht weken te zien op RTL4,
vanaf 20.00 uur.
