monarchie
in Amerongen
'W!
reizen 2
<u
Zaterdag 25 augustus 2012
reizen@wegener.nl
024-3650360
j i li C.
V_>
2012 is het jaar van de Historische Buitenplaatsen. Nederland telt nog
ongeveer 550 van deze landhuizen, kastelen en monumentale panden.
Een duik in het rijke buitenleven van weleer. Met vandaag de laatste
aflevering: kasteel Amerongen in Amerongen.
tekst en foto's Carel Thijssen
Van een houten ridderhof
stede tot een indrukwek
kend kasteel en van graaf
Floris V van Holland tot
keizer Wilhelm II van
Duitsland. Wie kasteel Amerongen be
zoekt, krijgt een boeiende brok geschie
denis van zeven eeuwen voorgescho
teld. Een rijke en bepaald niet geweldlo
ze geschiedenis, weet kasteelbeheerder
Ide van Wijk. „Amerongen lag op een
kruispunt van handelswegen. En de Ne-
derrijn meanderde hier vlakbij. Dat
was de grens tussen het hertogdom
Gelre en het bisdom Utrecht"
Het strategisch gelegen punt was
voor graaf Floris in 1286 aanleiding zijn
leenmannen Diederic en Henric Borre
van Amerongen in de arm te nemen.
„Ze kregen opdracht een versterkt hou
ten huis te bouwen. Zo hadden ze de
heerschappij over het water en konden
ze tol heffen."
Het verdedigingswerk werd in de
loop der tijden diverse keren verwoest,
onder meer in 1427 door de hertog van
Gelre. „Maar iedére keer werd het weer
opgebouwd. Ze maakten er telkens iets
mooiers, groters en sterkers van."
Het kasteel - inmiddels een robuust,
stenen bouwwerk - kreeg in 1673 nog
een zware klap te verwerken. Van
Wijk: „De toenmalige kasteelheer Go-
dard Adriaan van Reede was in Duits
land en zijn vrouw Margareta van Tur-
nor was naar Engeland gevlucht. De
troepen van Zonnekoning Lodewijk
XIV konden het gebouw zo inpikken.
Ze stouwden het vol sprokkelhout en
takkenbossen en staken het in brand."
Ide van Wijk is be
heerder van kas
teel Amerongen,
dat een boven- en
onderbrug heeft:
„Deftige mensen
kwamen boven
binnen, anderen
moesten via de
onderbrug."
Die rampspoed zou tegelijkertijd de
glorieuze wedergeboorte van kasteel
Amerongen betekenen. Na het vertrek
van de Fransen keerden de bewoners
terug en begonnen in 1674 aan de her
bouw. „In 1680 was het kasteel klaar,
zoals het er nu staat."
Meest in het oog springend aan het
classicistische gebouw is de dubbele
toegangsbrug: een boven- en een on
derbrug. Van Wijk: „Deftige mensen
kwamen boven binnen, het personeel,
leveranciers en het gewone volk moes
ten via de onderbrug. Zo kwam je in
het souterrain. Hier zijn de keuken, de
waskamer, de linnenkamer en de voor
raadkamers te zien. De kasteelheer?
Nee, die kwam hier zelden of nooit."
Uniek aan kasteel Amerongen, zo
verzekert de beheerder, is ook de inrich
ting. „Alles wat hier staat, is door de fa
milies ingebracht. Eerst door de Van
Reedes en later door graaf Godard van
Aldenburg Bentinck en zijn nakomelin
gen. De Bentincks kregen het kasteel in
1879 in bezit door vererving."
In 1977 verkochten de laatste nazaten
van graaf Bentinck het domein aan de
Stichting Utrechtse Kastelen. Vijf jaar
later werd de Stichting Kasteel Ameron
gen opgericht, die zich sindsdien eige
naar mag noemen.
Van Wijk: „Sinds ruim een jaar is
een grootscheepse restauratie voltooid.
Bouwkundig tenminste. Met de inrich
ting zijn we nog bezig. April volgend
jaar is alles klaar. Maar we gaan niet
dicht. We laten de mensen zien hoe
het huis weer helemaal vol komt."
Een fraai voorbeeld is zichtbaar in
de bibliotheek, die door vrijwilligers
opnieuw wordt ingericht. „Er zijn fo
to's waarop precies staat waar welk
boek stond. Elk exemplaar krijgt weer
zijn eigen plek. Monnikenwerk."
Tot de 'topstukken' van het kasteel
behoren de imposante vestibule, met
op het houten plafond het familiewa
pen van de Van Reedes, de grote zaal
en de koningskamer, ingericht anno
achttiende eeuw, compleet met het he
melbed en de kledingstukken van de
vijfde graaf Bentinck. En niet te verge
ten: de eetzaal vol familieportretten en
een tafel vol achttiende-eeuws Wedg
wood serviesgoed. Ide van Wijk: „Hier
werden ook de gasten ontvangen. De
Duitse keizer Wilhelm II dineerde hier
ook. Hij was in 1918 gevlucht en heeft
achttien maanden op het kasteel ge
woond. De geschiedenisboeken beste
den er weinig aandacht aan, maar in
dit huis heeft de keizer afstand gedaan
van de troon. De Duitse monarchie is
hier in Amerongen geëindigd."
Gidsen van kasteel Amerongen
geven van donderdag tot en met
zondag rondleidingen door het
monumentale gebouw, ook het
tuinencomplex is te bezichtigen.
www.kastëelamërongen.nl
door Mannus van der Laan
aaaauw!" roe
pen onze zoons
van 10 en 14 bij
het zien van de
hal van Tropical
Islands. We zouden naar een tropisch
zwembad gaan, maar dit overtreft hun
stoutste verwachtingen. Op een open
plek in het Spreewald, 60 kilometer
ten zuiden van Berlijn, staat een kolos
sale koepel, 107 meter hoog, 210 meter
breed en 360 meter lang.
De reusachtige hal werd na de Wen
de in 1989 gebouwd en was bedoeld
voor de productie van zeppelins. Maar
voordat het project van de grond
kwam, ging de eigenaar failliet. Maleisi
sche investeerders kochten de boedel
en maakten er een tropisch zwempara-
Open: Het hele jaar 24 uur per
etmaal. Het saunagedeelte is
van 09.00 tot 01.00 uur geo
pend.
Auto: via de A13 (Berlijn-
Dresden), afslag Staakow.
Trein: RegionalExpress RE 2
naar Brand (Niederlausitz) of
Regionalbahn RB 14 richting
Karlshorst en Königs wuster-
hausen of senftenberg via
Lübben.
vanaf Bahnhof Brand rijdt een
gratis shuttlebus.
Entreeprijzen: kijk op
www.tropical-islands.de