Het gezin
II
'Vroeger verdedigden we een politiek compromis alsof het ons
beleid was. We maken nu duidelijk wat het CDA zelf wil'
zaterdag 25 augustus 2012
HET STOKPAARDJE
Al sinds jaar en dag
claimt het CDA dat je
als gezin politiek het
beste af bent bij de
christen-democraten. Het CDA is
'dé gezins- en familiepartij', stelt
het nu ook weer.
Toenmalig fractieleider Enneüs
Heerma werd in 1994 uitgelachen
met zijn plan voor een minister
van Gezinszaken. Postuum werd
hem echter eer bewezen, zij het
pas in 2006 toen in het kabinet Bal-
kenende-IV een minister van
Jeugd en Gezin (van Christen-
Unie-huize) aantrad: Maar die mi
nisterspost verdween per direct
toen het CDA in 2010 een nieuw
kabinet vormde met de WD, ge
doogd door de PW.
„Er werd geen aandacht meer gege
ven aan het gezin. Het CDA zegt
wel de gezinspartij te zijn maar in
de praktijk zie ik dat niet terug",
zegt hoogleraar bestuurskunde
Michiel de Vries van de Radboud
Universiteit Nijmegen. „De
Christenunie en de SGP zijn meer
gezinspartij als het eropaan komt."
Vorig jaar presenteerde de
CDA-Tweede Kamerfractie wel
een nota over het gezin: Verant
woordelijkheid en zorg voor elkaar.
Die vermeldde onder meer dat
flexibel werken gemakkelijk moet
worden gemaakt (voor de combi
natie zorg-arbeid) en dat bij spijbe
len de kinderbijslag wordt inge
houden. Kamerlid Eddy van
Hijum, opsteller van de notitie, be
aamde dat het CDA zijn gezinspro-
fiel weer wilde oppoetsen na alle
ellende die over de partij was geko4
men. „De meeste maatregelen in
die nota gelden voor iedereen, niei
specifiek voor gezinnen", zegt De
Vries. „Daar is gewoon het etiket
'gezin' op geplakt door het CDA.
Je ziet bij hen op momenten- terugjj
dat zij gezinspartij willen zijn, niet;
in het algemeen." Op belasting-
technisch gebied heeft het gezin j
volgens hem nauwelijks iets aan 'i
het CDA gehad.
In het huidige partijprogramma
pleit het CDA onder het kopje Fa
milie en Gezin voor lastenverlich
ting voor jonge gezinnen, voor
flexibele werktijden om zorg voor
kinderen en werk te kunnen com
bineren, voor betere aansluiting
van de kinderopvang bij de situa
tie thuis en op school, voor hand
haven van de kinderbijslag en het
kindgebonden budget. Of die plan
nen gunstig uitpakken voor de
ouderlijke portemonnee wordt vol
gende week duidelijk wanneer het
Centraal Planbureau de doorreke- ->«
ning ervan presenteert.
Lijsttrekker Sybrand van Haersma
Buma stelt in speeches dat Neder
land een 'nieuwe moraal' nodig
heeft. Dat idee heeft hij opgedaan
bij de Britse Conservatieven. Hij
bedoelt ermee dat de mensen
'weer respect hebben voor elkaar,
een nieuwe moraal waarin gezin
nen weer centraal staan'. „De kern*
van de nieuwe moraal is ook: als je
vraagt om de belasting op tijd te
betalen, dan is het belangrijk dat
de overheid zuinig met de centen
omgaat."
Hij oogt ontspannen maar zelf mensen aanspreken
doet hij niet. Hij is nou eenmaal niet het type stand
werker. Andere kandidaat-Kamerleden van het CDA
strikken gesprekspartners voor hem. Of het winke
lend publiek spreekt hém aan.
Niet altijd is de associatie gelukkig: „Hé, u bent lijst
trekker Boema, Boeman", zegt een passant. Geen
krimp, beleefd wordt de hand geschud. Even gedul
dig gaat hij met een boekverkoper op de foto, al zegt
deze hardop dat-ie 'liever met mijn favoriet Mona'
(kandidaat Mona Keijzer, red.) op de foto was gegaan.
Binnen de groene CDA-golf die over de Middelburg
se markt trekt, valt het op: de voorman draagt als eni
ge niets in de partijkleur, niets met het partijlogo er
op. „Doe ik nooit", stelt hij. Gewoon in donker pak,
het jasje uit als het te warm is.
Nadrukkelijk presenteert Buma het CDA als midden
partij. Daarmee wil hij een vluchtheuvel zijn voor de
kiezer die de linker- en rechterflank te extreem vindt,
een bruggenbouwer. Met elke partij wil hij formeren
maar van samenwerken met de PW heeft hij zijn be
komst.
Over die samenwerking weigerde hij tijdens de strijd
om het leiderschap overigens verantwoording af te
leggen, zoals CDA-lid Ab Klink hem publiekelijk
vroeg. Nee, dat ging hij niet meer doen: „Ik sta voor
de keuze die toen gemaakt is. Ik heb me gedurende
de rit voldoende verantwoord."
Volgens dissident Ad Koppejan, die niet met de PW
had willen samenwerken, botste hij in de fractie regel
matig met zijn fractievoorzitter. Toch bleven alle frac
tieleden de gehele gedoogperiode aan boord, geen dis
sident heeft ooit afwijkend gestemd. De op het oog
schuchtere Sybrand van Haersma Buma houdt de teu
gels straks.
In de campagne brengt hij eigen partijstandpunten
scherper naar voren dan zijn voorgangers. „Vroeger
verdedigden we een politiek compromis dat we met
andere partijen hadden bereikt alsof het ons beleid
was, nu niet meer. We maken nu duidelijk wat het
CDA zelf wil", verklaart hij onder meer zijn draai in
zake de langstudeerboete, een kabinetscompromis.
Al lijkt die draai nu als een boemerang op hem terug
te komen, omdat de boete niet afgeschaft blijkt te
kunnen worden bij gebrek aan financiën.
Hij zegt er aan te moet wennen dat hij zichzelf overal
zo groot op de posters ziet. „Alsof ik voortdurend in
de spiegel kijk. Mijn buurjongetje had zijn vader ge
vraagd waarom ik overal op die posters stond in de
straat. De buurman legde uit dat ik lijsttrekker ben.
Het buurjongetje vroeg: „Maar mag ik dan wel buur
man blijven zeggen?" De zaal met Brabanders lacht.
Net als de zaal met Zeeuwen, vijf uur later in Middel
burg, waar hij het grapje herhaalt, alsof het nét in
hem is opgekomen.
zie ook wat Sybrand van Haersma Buma nog meer in en
over Zeeland te zeggen had op www.pzc.nl/zeelandkiest
Sybrand van Haersma Buma
i
Dit is de tweede aflevering in een y
serie van zes portretten van lijst
trekkers.
Volgende week: PW-lijsttrekker
Geert Wilders.