Oorlog over voedsel of niet?
'Er is nog nooit een oorlog begonnen om voedsel. En het is niet woensdag 15 augustus 2012
waarschijnlijk dat dat in de toekomst wel gaat gebeuren' 11
Marjolein de Ridder, strategisch analist van The Hague Centre for Strategie Studies
Top 3 productielanden
infographic CRWI bron FAO
Landen die de meeste mais, graan en
sojabonen produceerden in 2010.
Verenigde
Staten
Brazilië
Graan
Argentinië
Brazilië
China
China
Sojabonen
Verenigde
Staten
Verenigde
Staten
Landbouwer Randy Pettinghill bekijkt een onvolgroeide maïskolf op zijn ak
ker bij Plumerville, Arkansas. De graanboer koopt water bij de stad Morril-
ton voor zijn bedrijf in de Arkansas River Valley. Maar vanwege de enorme
droogte die delen van de Verenigde Staten momenteel teistert, is voor
hem het water op de bon. foto Danny Johnston/AP
Ontwikkeling voedselprijs
De prijsindex voor voedselprijzen van de voedsel- en landbouworganisatie van de
Verenigde Naties FAO is in juli met 6% gestegen nadat deze in de voorgaande drie
maanden was gedaald. De index steeg van 201 naar 213. Dat is nog ruim beneden
het niveau van februari 2011Toen bereikte de index een waarde van 238.
Index: 2002-2004 100
250
2011 2012
infographic CRW I bron FAO
De Amerikaanse zaken
bank Goldman Sachs
waarschuwde vorige
week voor een dreigen
de internationale voedseloorlog
als gevolg van de snel groeiende te
korten aan tarwe en maïs.
Hoe waarschijnlijk is een gewa
pend conflict om eten? Volgens
Marjolein de Ridder, analist bij
The Hague Centre for Strategie
Studies, overdrijft Goldman Sachs.
„Je hoort dit soort geluiden vaker
als de voedselprijzen stijgen. Maar
uit onderzoek is gebleken dat er
nog nooit een oorlog is begonnen
om voedsel. En volgens experts is
het niet waarschijnlijk dat dat in
de toekomst wel gaat gebeuren",
zegt De Ridder.
Toch kunnen er spanningen ont
staan doordat landen exportrestric
ties doorvoeren. Volgens sommige
internationale regelgeving mag dat
niet. Maar een uitzonderingssitua
tie ontstaat, als een land kan aanto
nen dat het het exportvoedsel echt
nodig heeft. „Als daarbij politieke
conflicten ontstaan, zuilen deze
eerder worden aangekaart bij de
Wereldhandelsorganisatie, dan dat
er militaire middelen worden inge
zet", aldus De Ridder.
Niettemin kunnen voedselcrises
wel tot binnenlandse onrust leid
den en zelfs tot revoluties binnen
de eigen landsgrenzen (zoals de
Arabische Lente' van vorig jaar).
De Ridder zegt dat er zich in de pe
riode van 2007 - 2009 zo'n zestig
grootschalige rellen hebben voorge
daan. Daarna heeft zich begin 2011
opnieuw een piek voorgedaan in
de wereldwijde voedselprijzen.
„Niet toevallig net de tijd waarin
de Arabische Lente begon", zegt
de analist. En hoewel de voedsel-
crisis het Westen misschien niet di
rect zal raken, kunnen we indirect
wel de gevolgen ervan gaan voe
len. „Voor ons gaat het brood mis
schien iets meer kosten, maar daar
naast kunnen we ook te maken
krijgen met sociale onrust en poli
tieke instabiliteit in landen die het
zwaarst gebukt gaan onder hoge
voedselprijzen. Zo kunnen er
vluchtelingenstromen naar Europa
op gang komen. Dat raakt recht
streeks aan onze veiligheid", stelt
De Ridder.
Daarnaast zou de voedselcrisis het
internationale terrorisme kunnen
aanwakkeren. „Wie honger heeft
en geen perspectief op een betere
toekomst, kan radicaliseren. En
dus ook lid worden van een ter-
reurclub die in het Westen voor
problemen kan gaan zorgen."