Beslag op
privacy
io schuldhulpverlening
Door de crisis raken
steeds meer men
sen diep in de schul
den. Bij ruim
150.000 jongeren is
beslag gelegd op het
loon. „We moeten
af van de houding:
eigen schuld, dikke
bult."
dinsdag 14 augustus 2012
Iedereen denkt: mij over
komt dat niet. Ik gok niet
en ik shop nooit bij Weh-
kamp. Maar dat is te simpel
gedacht. Door ziekte, een
echtscheiding of werkloos
heid kun je ook in de problemen
raken, zegt voorzitter Joke de Koek
van de vereniging voor schuldhulp
verlening NWK. „Een huurachter
stand van 6oo euro is na een loon
beslag opeens 1.400 euro gewor
den, vanwege de kosten van de
rechter en de deurwaarder. En die
moet de schuldenaar betalen."
Het aantal mensen van wie een
deel van hun loon of uitkering
wordt ingehouden om schulden af
te lossen, is groot: dit jaar gaat het
tot nog toe om 560.000 mensen,
een stijging van 11 procent vergele
ken met dezelfde periode'vorig
jaar. Onder jongeren; tussen de 21
en 30.jaar, is de stijging met 26 pro
cent tot ruim 150.000 nog gróter.
De cijfers zijn afkomstig van GGN
in Den Bosch, het grootste incas
so- en deurwaarderskantoor van
Nederland.
„De enorme stijging onder jonge
ren baart ons grote zorgen. Je gunt
jonge mensen kansen, dat ze zich
kunnen ontwikkelen en dat ze
een leuk leven hebben. Maar je
ziet dat dat moeilijker eri moeilij
ker voor ze wordt", zegt Rinus van
Etten, gerechtsdeurwaarder en lid
van de raad van bestuur van GGN.
„Niemand is gebaat bij loonbeslag,
de debiteur niet, maar de schuld
eiser ook niet. Wij innen veel lie
ver zonder tussenkomst van de
rechtbank, die kost alleen maar
geld."
Als belangrijkste reden voor de stij
ging van het aantal loonbeslagen
noemt hij de economische crisis.
„Jongeren vinden moeilijker een
baan, krijgen sneller ontslag. Zij
hebben vaak geen buffers, geen
spaarpotje." Wat dan meestal als
eerste niet meer wordt betaald is
de premie voor de ziektekostenver
zekering, weet Van Etten. Wie dat
ondanks aanmaningen zes maan
den volhoudt, krijgt te maken met
loonbeslag. Sinds 2009 mogen ver
zekeraars daartoe overgaan.
Loonbeslag komt in alle bedrijfs
takken voor maar het treft vooral
mensen in de lagere inkomens in
onder meer de schoonmaak
branche, openbaar vervoer en uit-
zendwerk.
Schulden vertalen zich ook naar
door Niek Opten
en Monique Prins
de werkvloer maar helaas rust er
een groot taboe op financiële pro
blemen, zegt De Koek van de vere
niging voor schuldhulpverlening.
„De werkgever krijgt inzicht in je
financiële situatie. Dat zijn privége-
gevens waarvan niemand graag
ziet dat zijn baas ervan op de hoog
te is. Dat levert gênante situaties
op."
De schuldgegevens staan vermeld
'De enorme stijging
onder jongeren baart
ons grote zorgen'
in het vonnis waarin de rechter
het loonbeslag oplegt. Omdat hij
tot inhouding moet overgaan,
krijgt de werkgever als bewijs het
vonnis overhandigd. „Vanwege de
transparantie en de rechtszeker
heid is het een belangrijk docu
ment, het is het bewijsmiddel
voor de werkgever. Het lijkt me las
tig om de regels zo te veranderen
dat de schuldeisers niet bekend
worden", zegt Jaap Dammingh,
hoofddocent burgerlijk proces
recht aan de Radboud Universiteit
in Nijmegen.
Dammingh noemt loonbeslag een
'effectief middel, maar het bete
kent extra adm inistratief werk
voor de werkgever. Het belangrijk
ste nadeel vindt Dammingh ver
lies van motivatie bij de werkne
mer. „Die moet hetzelfde werk blij
ven doen, maar krijgt aan het eind
van de maand veel minder uitbe
taald. Dat werkt een stuk minder
prettig." Loonbeslag mag geen re
den zijn voor ontslag, maar bij een
tijdelijk contract kan motivatiever-
lies wel aanleiding zijn om af
scheid te nemen.
De NWK wil graag dat werkge
vers weten wat ze moeten doen
als personeel in de schulden zit.
„Personeelszaken of het bedrijfs
maatschappelijk werk zou werkne
mers die in de schulden zitten ge
richter moeten adviseren om
schuldhulpverlening te zoeken, uit
zorg voor de medewerker maar
ook uit eigen belang. Een werkne
mer met schulden is veel minder
productief Vaak melden mensen
zich ziek."
Ook de politiek moet zich meer be
wust zijn van de problematiek.
„We zitten in een economische cri
sis waardoor steeds meer mensen
in de geldproblemen raken. Dat
vraagt om nieuw beleid."
De politiek moet er ook op toe
zien dat een schuldenaar niet
meer loon dan wettelijk toege
staan moet inleveren, vindt De
Koek. „Wettelijk is geregeld dat ie
mand minimaal 90 procent van
het sociale minimum moet hou
den. Maar in de praktijk blijken
werknemers soms door meerdere
schuldeisers tegelijk te worden be
stookt. Met als gevolg dat mensen
hun primaire lasten als huur en
energie niet meer kunnen betalen.
En zo raak je in een neerwaartse
spiraal, waar je bijna niet meer uit
komt. Wij pleiten ervoor beslag
door overheden centraal via één
organisatie te laten lopen."
Dit voorjaar bleek uit een rapport
van de Koninklijke Beroepsorgani
satie van Gerechtsdeurwaarders
dat er vaak meerdere schuldeisers
tegelijk beslag leggen, zonder dat
zij het van elkaar weten. Hierdoor
zouden sommige schuldenaren in
middels onder het wettelijk be
staansminimum leven.
Het maatschappelijke klimaat
wordt steeds harder, zegt de
NWK-voorzitter. „Vroeger waren
bedrijven vaak erg betrokken bij
het welzijn van medewerkers. Nu
zien we steeds meer een terugtrek
kende beweging. We moeten af
van de houding: eigen schuld, dik
ke bult. Iedereen is verantwoorde
lijk voor zijn eigen situatie, is de
politieke mores. Wie zich niet kan
redden, heeft pech gehad."
Omschrijving
Salaris
Salaris (Uit
Compensatie WD
Compensatie VPL
Comp. Vak/Feest q
Ver9 Privé telefoon
BRUTOLOON
ZVW Premie