groeit snel
geen onrust en speculaties meer
zeeland 13
Snel hulp
bieden aan
Molukkers
Dorifel-virus steelt
bank- en inloggegevens
'Wie dit soort virussen
maakt, is lastig te zeggen' <{rf 1 Mt
1IQ'
Handje helpen bij milieustraat
commentaar
Computerpijn
vrijdag 10 augustus 2012
ICT-journalist Brenno de Winter
lÜHWi
WEERT - Het Dorifel-virus (voluit
XDocCrypt/Dorifel) sloopt Word
en Excelbestanden. Als een geïnfec
teerd bestand geopend wordt, ver
spreidt het virus zich verder over
het netwerk. Dat doet het overi
gens bij netwerken die eerder al
zijn besmet met het virus Citadel
/Zeus. Dat virus is oorspronkelijk
gemaakt om bank- en inloggege
vens te stelen. Of dat laatste nu
ook daadwerkelijk gebeurt, is niet
bekend.
Een uitbraak van een nieuw virus
is niet te voorkomen, stelt McAfee.
Wel is het na een uitbraak zaak zo
snel mogelijk een oplossing te zoe
ken. Sinds gisterochtend is er een
programma beschikbaar om be
schadigde bestanden te herstellen
en hebben verschillende anti-virus
leveranciers software aangepast.
Het probleem is nog niet opgelost.
„Dit virus kan nog voor verrassin
gen zorgen", zegt Joost Bijl van cy
berbeveiligingsbedrijf Fox-IT. Hoe
het zich verder zal ontwikkelen
weet niemand zeker, maar ge
vreesd wordt voor meer gevallen
omdat het virus nog niet overal is
geactiveerd en mogelijk zichzelf
aanpast - en dan weer de scanners
ontloopt. „In het verleden zag je
wel vaker dat virussen na de vakan
tieperiode een opleving hadden",
zegt Eddy Willems, een Belgische
expert op het gebied van cybervei
ligheid. „Mensen komen terug van
vakantie, gebruiken hun compu
ters weer en verspreiden dan pas
het virus."
Het NCSC (Nationaal Cyber Secu
rity Centrum) onderzoekt nu de
herkomst van het virus. ICT-jour-
nalist Brenno de Winter: „Wie dit
soort virussen maakt, is ook lastig
te zeggen, in theorie kan het zelfs
de staat zijn die zoiets doet."
Opvallend is wel de weinig subtie
le wijze van manifestatie, zegt
Joost Bijl van Fox-IT: „Normaal
wil je als maker niet dat je virus
herkend wordt." Daarvan is nu
echter geen sprake: „Zodra je een
bestand opent, weet je dat het fou
te boel is omdat het direct onbruik
baar is."
Gisteren werd duidelijk dat naast
gemeenten ook provincies en an
dere instellingen getroffen zijn. Be
drijven zijn nu eenmaal niet zo
scheutig met communicatie over
dit soort problemen, weet expert
Willems. Tegelijk is het wel zo dat
lagere overheden en kleinere orga
nisaties in de regel minder budget
hebben voor goede beveiüging van
hun systemen en websites, zegt
Willems. Het NCSC heeft geen
aanleiding om een lek van per
soonsgegevens te vrezen.
Het virus staat bekend onder drie
verschillende namen. Woensdag
kreeg het virus nog de naam Sas-
fis, een bestaand virus. Dit omdat
het er qua gedraging veel op leek.
Later werd het XDocCrypt/ Dori-
fel gedoopt. Om het allemaal nog
wat lastiger te maken, hanteert Mi
crosoft een totaal andere naam:
Quervar. Willems: „Er zijn wel re
gels voor naamgeving. Zo mag een
nieuw virus niet genoemd worden
naar een bekendheid, Bill Clinton
bijvoorbeeld. Vaak wordt in de
naam verwezen naar termen die
opduiken in de code van het vi
rus."
zonder. Cybercriminelen zijn con
tinu bezig om slimmere virussen
te ontwikkelen. Opmerkelijk in dit
geval is dat het virus niet al te sub
tiel te werk gaat. De alarmbellen
gingen rinkelen omdat het bestan
den verminkt."
Er is inmiddels een virusscanner,
SurfRight, die in staat is beschadig
de bestanden, te herstellen. De ver
wachting is dat andere antivirus-
software snel volgt.
De aanpassingen in de antivirus-
software zijn nog geen garantie
jm&smmmmtwsmmw
dat Dorifel volledig is uitgescha
keld.
Bijl: „Er kan altijd een addertje on
der het gras zitten. Het virus kan
bijvoorbeeld zo ontworpen zijn
dat het er elke dag een beetje an
ders uitziet."
Het NCSC onderzoekt de omvang
en werking van het virus. Over de
herkomst is nog niets bekend.
zie onze website:binnenland
Beelden van werknemers die op
de typemachine werken
Ambtenaren van de gemeente
Weert die hun werk niet kunnen
doen omdat het computernetwerk
plat ligt door een virus, steken de
handen uit de mouwen bij het
groenonderhoud. Ook worden ze
ingezet bij de milieustraat, werken
ze mee bij het opruimen van troep
in de openbare ruimte of leveren
hand- en spandiensten bij balie en
receptie.
In de gemeente Borsele zijn veel
ambtenaren die hun computer niet
kunnen gebruiken bijvoorbeeld
aan het inpakken voor een aan
staande verhuizing. De balie is wel
iswaar bezet maar er kunnen geen
diensten worden geleverd. Een
woordvoerder zegt dat hij bij een
wandeling door het gemeentehuis
geen enkele ambtenaar heeft ge
zien die duimen zit te draaien.
mmsmmmmemsm
inwoner^ van Schouwen-Duive-
land in grote onzekerheid verkeer
den. Ging het om een grote brand,
een gezonken schip, een olieramp,
een stroomstoring, een gifwolk.
Niemand die iets wist, de specula
ties waren talrijk. In ieder geval
moest het wel groot zijn, want
zo'n alarm wordt immers alleen in
zéér uitzonderlijke gevallen gesla
gen.
Na een klein uur complete stilte
vanuit de Veiligheidsregio volgde
dan eindelijk een eerste berichtje
naar buiten. Geen bericht voor de
media om het nieuws breed via
krant, internet en radio te versprei
den, maar alleen een kort bericht
je op het sociale netwerk Twitter.
Een bericht van maximaal 140 te
kens. Het grote alarm was afgege
ven vanwege waterkwaliteit in de
kreek van Ouwerkerk. Het ging
dus om de giftige algen, een situa
tie die in Zeeland al ruim een
week bekend was. Het grote alarm
had - zo meldde de Veiligheidsre
gio in hetzelfde bericht - dan ook
vooral een organisatorische reden.
Op deze manier konden snel alle
betrokkenen bereikt worden.
Daarmee leek de Veiligheidsregio
de onrust wat te willen dempen.
Een geruststellende tweet voor de
slechts drieduizend volgers op het
sociale netwerk.
Daar bleef het bij. De uren die
daarop volgden kwam niet meer
relevante informatie naar buiten.
Kinderen bleven spelevaren in de
kreken, er werd gewandeld en ge
zwommen in de Oosterschelde.
Het totale zwemverbod, het alarm
over de risico's voor schelpdierra-
pers in de Oosterschelde kwam
pas zeven uur later. Bevreemdend,
omdat de betrokken instanties al
de dag ervoor wisten dat de giftige
algen de Oosterschelde in waren
gestroomd en dat de concentraties
hoog waren.
Achteraf gezien kan worden gecon
stateerd dat er waarschijnlijk niets
ernstigs is gebeurd in de uren
waarin de Veiligheidsregio de
mond heeft gehouden. Maar het
geeft wel te denken voor de toe
komst. Wat gaat er gebeuren als er
écht iets aan de hand is in Zee
land. -
Ergernis, tijdverlies en
een flinke inspanning
om de zaak weer op or
de te krijgen. Dit is
voor zover bekend de schade
die het computervirus Dorifel
berokkent. Of het nog erger
wordt, moet worden afge
wacht. De getroffen instellin
gen vinden bijna allemaal rede
lijk snel oplossingen om door
te werken. Maar pas na enige
tijd is met zekerheid te zeggen
of de infiltrant Dorifel echt is
bedwongen.
Dorifel bewijst maar weer eens
hoe kwetsbaar computersyste
men zijn. Virussen zijn voor di
gitale bestanden zo gevaarlijk
als brand voor papier. Jammer
genoeg is het rondstrooien van
zeer schadelijke virussen niet
zo zeldzaam als brandstichting.
Het morele besef dat computer-
vandalisme echt niet kan, moet
kennelijk verder worden ont
wikkeld. Dat zal tijd kosten. On
dertussen zit er niet veel an
ders op dan heel alert zijn, veel
aan preventie doen en, als het
toch fout gaat, zo snel mogelijk
de brandweer inschakelen.
MIDDELBURG - De Molukse gemeen
schap in Zeeland steunt op particu
lier initiatief de slachtoffers van de
overstromingen op de Molukken.
Pauline Joel Parera, die zelf op de
Molukken woont, is een centrale
inzamelingsactie begonnen. Op
haar facebookpagina laat ze zien
hoe het geld besteed wordt en
'hoe noodzakelijk snelle hulp is':
www.facebook.com/paulien.joel-
parera.
„De mensen zijn in nood. Ze kun
nen niet wachten op geld of mens
kracht van overheden", zegt Wil
lem Pentury uit Middelburg. Hij is
met zijn gezin op dit moment op
vakantie op de Molukken. „Op het
eiland Ceram bijvoorbeeld zijn de
Molukkers zelf begonnen met het
herstel van bruggen."
Vorige week was het 'hoogtepunt'
van de overstromingen. Er vielen
elf doden en een aantal mensen is
nog steeds vermist. „Het was ab
surd hoeveel regen er naar bene
den kwam. De rivieren traden uit
hun oevers. Het zal nog lang du
ren voordat het dagelijkse leven
hier weer hersteld is."
Na de overstromingen bleven rots
blokken, boomstronken en blub
ber in de straten van Ambon-Stad
achter en waren veel huizen ver
woest. Mensen moesten door knie
hoog water waden. Pentury: „Van
daag werd bekend dat tweehon
derd geëevacueerden terug naar
hun huis mochten. Er moeten nog
duizenden volgen. De mensen heb
ben snel en veel hulp nodig."
