Minimaal 35 molens
op windpark Krammer
4
'Je wordt
gek van dat
gebrom'
2o| zeeland
2011 beste milieujaar voor Dow
zee
lan
dia
Onderzoek naar
Cohousing in Zeeland
HOW LONG IS NOW
CONNY JANSSEN
dinsdag 7 augustus 2012
S8$5£@^5$®3ae5S3Sge^S^S55®SSK5BiBBiK2iS8iBK838ga3ES5ei
Veel protest tegen plan in Anna Jacobapolder
procent van onze energiebehoefte
wordt duurzaam, onder meer met
windturbines, opgewekt
door Joeri Wisse en Rob Paardekam
ANNA JACOBAPOLDER - Het nieuwe
windmolenpark dat Zeeuwind en
Deltawind op en rondom de
Krammersluizen willen bouwen
moet minimaal 35 turbines tellen.
Dat is één van de voorlopige con
clusies uit het eerste fase van het
milieueffectrapport (MER) dat de
initiatiefnemers momenteel laten
opstellen.
Bij de presentatie van de plannen
in november 2011 spraken Delta-
wind (Goeree-Overflakkee) en
Zeeuwind (Zeeland) nog over
twintig a veertig turbines. „Het
aantal van 35 is nodig om het pro
ject haalbaar te maken", verduide
lijkt Gijs van Hout van Deltawind.
„We hebben te maken met een bij
zonder gebied, relatief ver van de
netaansluitingen."
Om de elektriciteit die de windmo
lens straks produceren bij huishou
dens en bedrijven uit het stopcon
tact te laten komen, moet er aan
sluiting gevonden worden op een
i5okV- verbinding. „Het dichtstbij
zijnde punt in is Middelharnis, 15
kilometer verderop. Ook onderzoe
ken we een aansluiting bij Dinte-
loord", vertelt Van Hout.
De aanleg van deze verbinding is
kostbaar. Omdat de molens op en
rondom dijken en strekdammen
staan zijn verder 'ingrijpende tech
nische en logistieke maatregelen'
nodig die het project, in vergelij
king met andere windparken op
land, fors duurder maakt. De eer
ste fase van het onderzoek heeft
verder duidelijk gemaakt dat on
der meer vogeltrekroutes in de om
geving van het plangebied grenzen
stellen voor het plaatsen van wind
molens in bepaalde zones.
In Anna Jacobapolder is veel beroe
ring ontstaan over het plan. Er is
zelfs een actiecomité opgericht om
de komst van het windpark tegen
te houden.
Het plan valt weliswaar onder de
gemeente Schouwen-Duiveland,
maar de windmolens liggen straks
het dichtst bij Anna Jacobapolder.
Het actiecomité Windmolens Nee
zegt dat veel bewoners nu al veel
overlast hebben van de vijf wind
molens die bij het dorp staan.
TERNEUZEN - Dow Benelux, met de
hoofdvestiging in Terneuzen, heeft
op milieugebied niet eerder zo
goed gepresteerd als in 2011. Uit het
duurzaamheidsverslag over dat jaar
blijkt dat zich dertien milieuind-
denten - morsingen van meer van
vijftig kilogram - hebben voorge
daan. Dit is het laagste aantal ooit
in het bestaan van Dow Benelux.
Ook het aantal veiligheidsinciden
ten was zeer klein. Bij Dow Bene
lux is sprake van een trend. Roel
Adriaansens, directeur veiligheid,
gezondheid en milieu, zet de cijfers
sinds 2005 op een rijtje: 32 milieuin
cidenten in 2005, 30 in 2006, 20 in
2007, 23 in 2008, 16 in 2009, 19 en
2010 en 13 in 2011. De uitstoot van
milieuonvriendelijke stoffen als
koolstofdioxide (CO2) en stikstof
oxide (NOx) laat eveneens een da
lende hjn zien. Dow Benelux heeft
zich tot doel gesteld in 2015 vijftien
procent minder van het broeikas
gas NOx uit te stoten vergeleken
met 2005. Adriaansens: „We zijn
op weg die doelstellingen te halen."
Het duurzaamheidsverslag 2011 ver
meldt verder dat het aantal perso
neelsleden bij Dow Benelux het af
gelopen jaar licht is gestegen. De mi
lieuresultaten van Dow Benelux
mogen over de lange termijn beter
worden, de Temeuzense vestiging
ligt ook onder vuur. Justitie kondig
de onlangs aan Dow Benelux te ver
volgen voor een aantal incidenten
tussen juli 2005 en juli 2008.
Actiegroepen tegen de
bouw van windmolens jui
chen. Onderzoek wijst uit
dat je ziek kunt worden van
het geluid van windturbi
nes.
door Peter Ullenbroeck
Brmmm, hoor je op de
achtergrond. Geen over
heersend geluid, maar
wel continu aanwezig.
Alsof in de verte een
vliegtuig zich aan het klaarmaken
is voor de landing. „En nu valt het
eigenlijk nog wel mee", vertelt
Chris Bodbijl. „Kom maar eens
luisteren als de wind anders staat."
De inwoner van De Sluis, een
buurtschap op Sint Philipsland zag
twee jaar geleden hoe op amper
vierhonderd meter afstand van
zijn huis vijf grote windmolens
werden gebouwd. Het veranderde,
naar eigen zeggen, zijn leven. „Ie
dere dag dat monotone gebrom, je
wordt er gek van. Vooral in de
avonduren als het voor de rest stil
is. Soms heb je gewoon moeite
om in slaap te komen."
Tot nu toe kreeg de pensionaris
die zeven jaar geleden vanuit Rot
terdam voor de rust naar het
schiereiland verkaste, weinig ge
hoor voor zijn klachten. Maar
sinds afgelopen week voelt Bodbijl
zich gesterkt door een rapport van
de Universiteit van Utrecht.
Onderzoekers analyseerden het be
schikbare wetenschappelijke be
wijs over de gevolgen voor de
volksgezondheid van het windtur
binegeluid. Ze kwamen tot een kei-
Flevoland j 30,1%
choreografie
MACHINEFABRIEK I VLISSINGEN
Groningen 118,1% *--.1
Noord-Holland 115,3%
Zuid-Holland 112,2%
Zeeland 110,4%
Friesland [7,8%
Noord-Brabant |'3,2%i
Utrecht |0,4%
Overijssel 10,3%
Overijssel 0,3%
Drente 0%
Hoeveelheid opgewekte
windenergie per provincie
door Frank van Cooten
20 aug try-out 21 aug wereldpremière 23 24 25 29 30 31 aug 1 sept
www.nazamerfestival.nl T. 0900 3300033 (45 cent per gesprek)
HEINKENSZAND - Woningcorpora
tie R8cB Wonen doet onderzoek
naar de mogelijkheden van Cohou
sing in Zeeland.
Cohousing is de naam van een
nieuw woonconcept dat bestaat
uit een aantal volledig ingerichte
privé-woningen met daarnaast uit
gebreide gemeenschappelijke voor
zieningen. Dat kunnen zijn een ge
meenschappelijke keuken en was
ruimte, een gemeenschappelijke
tuin, een werkruimte en kinderop
vang.
„Het gaat nadrukkelijk niet om
een commune, benadrukt direc
teur Peter Bevers van R8cB. „In
een Cohousing-project worden
niet lief en leed met elkaar ge
deeld. Doordat een aantal voorzie
ningen gemeenschappelijk wordt
gebouwd kunnen de appartemen
ten goedkoper worden." Een dele
gatie van R8cB bezocht onlangs
soortgelijke projecten in Gent. Co
housing probeert in Vlaanderen
het buurtgevoel van een traditione
le dorpskern te imiteren. Buren
kennen elkaar en er leeft een socia
le bewogenheid. Bevers beseft dat
er nog behoorlijk wat haken en
ogen zitten aan dit project. „Maar
het is de moeite van het verder on
derzoeken zeker waard."